هوش تجاری (BI) یک فرآیند مبتنی بر فناوری برای تجزیه و تحلیل دادهها و ارائه اطلاعات عملی است که به مدیران کمک میکند تا تصمیمهای آگاهانه برای کسبوکار خود بگیرند. به عنوان بخشی از فرآیند BI، سازمانها دادهها را از سیستمهای فناوری اطلاعات داخلی و منابع خارجی جمعآوری میکنند، آنها را برای تجزیه و تحلیل آماده میکنند، پرسوجوهایی برای دادهها اجرا میکنند و تجسم دادهها، داشبوردهای BI و گزارشها را ایجاد میکنند تا نتایج تجزیه و تحلیل را برای تصمیمگیری عملیاتی در دسترس کاربران تجاری قرار دهند.
هدف نهایی ابتکارات BI هدایت تصمیمات تجاری بهتر است که سازمان ها را قادر می سازد درآمد را افزایش دهند، کارایی عملیاتی را بهبود بخشند و نسبت به رقبای تجاری مزیت های رقابتی کسب کنند. برای دستیابی به این هدف، BI ترکیبی از ابزارهای تجزیه و تحلیل، مدیریت داده و گزارش، به علاوه متدولوژی های مختلف برای مدیریت و تجزیه و تحلیل داده ها را در بر می گیرد.
در ابتدا باید دانش خود را در زمینه دیتابیس قوی کنید به همین جهت پیشنهاد می کنیم در دوره آموزش sql serverشرکت نمایید و به آموزش کوئری نویسی بپردازید. در مرحله بعد با یادگیری زبان برنامه نویسی پایتون پیش بروید و به ابزاری مانند power bi تسلط پیدا نمایید.
معماری هوش تجاری فراتر از نرم افزار BIاست. دادههای هوش تجاری معمولاً در انبار دادهای که برای کل سازمان ساخته شده است یا در قسمت کوچکتر که زیرمجموعههایی از اطلاعات تجاری را برای بخشها و واحدهای تجاری جداگانه نگهداری میکنند، اغلب با یک انبار داده سازمانی ذخیره میشوند.
علاوه بر این، داده مبتنی بر خوشههای Hadoop یا دیگر سیستمهای کلان داده بهطور فزایندهای بهعنوان مخزن یا سکوی فرود برای دادههای BIو تجزیه و تحلیل، بهویژه برای فایلهای گزارش، دادههای حسگر، متن و انواع دیگر دادههای بدون ساختار استفاده میشوند. دادههای BI میتواند شامل اطلاعات تاریخی و دادههای بیدرنگ جمعآوریشده از منبع در حین تولید باشد که ابزارهای BI را قادر میسازد تا از فرآیندهای تصمیمگیری استراتژیک و تاکتیکی پشتیبانی کنند.
قبل از استفاده در برنامههای BI، دادههای خام از سیستمهای منبع مختلف عموماً باید با استفاده از یکپارچهسازی دادهها و ابزارهای مدیریت کیفیت داده یکپارچه، ادغام و پاکسازی شوند تا اطمینان حاصل شود که تیمهای BIو کاربران تجاری در حال تجزیه و تحلیل اطلاعات دقیق و ثابت هستند.
در ابتدا، ابزارهای BI در درجه اول توسط متخصصان BI و IT استفاده می شد که پرس و جوها را اجرا می کردند و داشبوردها و گزارش ها را برای کاربران تجاری تولید می کردند. با این حال، به لطف توسعه BI سلف سرویس و ابزارهای کشف داده، تحلیلگران، مدیران و کارگران به طور فزاینده ای از پلتفرم های هوش تجاری استفاده می کنند. محیطهای هوش تجاری سلف سرویس، کاربران تجاری را قادر میسازد تا دادههای BI را پرس و جو کنند، تجسم دادهها را ایجاد و داشبورد طراحی کنند.
برنامه های BI اغلب اشکال تجزیه و تحلیل پیشرفته، مانند داده کاوی، تجزیه و تحلیل پیش بینی، متن کاوی، تجزیه و تحلیل آماری و تجزیه و تحلیل داده های بزرگ را در خود جای می دهند. یک مثال متداول، مدلسازی پیشبینیکننده است که تجزیه و تحلیل سناریوهای مختلف کسبوکار را امکانپذیر میسازد.
با این حال، در بیشتر موارد، پروژههای تجزیه و تحلیل پیشرفته توسط تیمهای جداگانهای از دانشمندان داده، آماردانان، مدلسازان پیشبینیکننده و دیگر متخصصان تحلیلی ماهر انجام میشوند، در حالی که تیمهای BIبر پرسوجو و تحلیل سادهتر دادههای تجاری نظارت میکنند.
به طور کلی، نقش هوش تجاری بهبود عملیات تجاری سازمان از طریق استفاده از داده های مرتبط است. شرکت هایی که به طور موثر از ابزارها و تکنیک های BI استفاده می کنند، می توانند داده های جمع آوری شده خود را به بینش های ارزشمندی در مورد فرآیندها و استراتژی های تجاری خود تبدیل کنند. سپس می توان از چنین بینش هایی برای اتخاذ تصمیمات تجاری بهتر استفاده کرد که بهره وری و درآمد را افزایش می دهد و منجر به رشد سریع کسب و کار و سود بیشتر می شود.
بدون BI، سازمان ها نمی توانند به راحتی از مزایای تصمیم گیری مبتنی بر داده استفاده کنند. در عوض، مدیران و کارگران در درجه اول باید تصمیمات مهم تجاری را بر اساس عوامل دیگری مانند دانش انباشته شده، تجربیات قبلی، شهود و احساسات درونی قرار دهند. در حالی که این روشها میتوانند منجر به تصمیمگیریهای خوبی شوند، اما به دلیل کمبود دادههای زیربنای آنها، مملو از احتمال خطا و اشتباه هستند.
یک برنامه موفق BI، مزایای تجاری مختلفی را در یک سازمان ایجاد می کند. به عنوان مثال، BI مدیران و بخش مدیریت C-suite را قادر می سازد برای نظارت بر عملکرد کسب و کار به صورت مستمر بتوانند در هنگام بروز مشکلات به سرعت عمل کنند. تجزیه و تحلیل داده های مشتری کمک می کند تا تلاش های بازاریابی، فروش و خدمات مشتری موثرتر شود.
گلوگاه های زنجیره تامین، تولید و توزیع را می توان قبل از اینکه باعث آسیب مالی شود شناسایی کرد. مدیران منابع انسانی بهتر می توانند بهره وری کارکنان، هزینه های نیروی کار و سایر داده ها را نظارت کنند.
هوش تجاری مجموعه وسیعی از برنامه های کاربردی تجزیه و تحلیل داده را ترکیب می کند که برای رفع نیازهای اطلاعاتی مختلف طراحی شده اند. اکثر آنها توسط نرم افزار سلف سرویس BI و پلتفرم های سنتی BI پشتیبانی می شوند. لیستی از فناوریهای BI که در اختیار سازمانها قرار دارند شامل موارد زیر است:
تجزیه و تحلیل Ad hoc به عنوان جستجوی موقت شناخته می شود، این یکی از عناصر اساسی برنامه های مدرن BI و یکی از ویژگی های کلیدی ابزارهای سلف سرویس BI است. این فرآیند نوشتن و اجرای پرس و جوها برای تجزیه و تحلیل مسائل خاص کسب و کار است. در حالی که پرس و جوهای موقت معمولاً در جریان ایجاد می شوند، اغلب به طور منظم اجرا و نتایج تجزیه و تحلیل در داشبوردها و گزارش ها گنجانده می شود.
پردازش تحلیلی آنلاین (OLAP). یکی از فناوریهای اولیه BI، ابزارهای OLAP، کاربران را قادر میسازد تا دادهها را در ابعاد چندگانه تجزیه و تحلیل کنند، که به ویژه برای پرس و جوها و محاسبات پیچیده مناسب است. در گذشته، دادهها باید از یک انبار داده استخراج میشد و در مکعبهای OLAP چند بعدی ذخیره میشد، اما بهطور فزایندهای امکان اجرای تحلیلهای OLAPمستقیماً بر روی پایگاههای داده ستونی وجود دارد.
موبایل BI. هوش تجاری موبایل، اپلیکیشنها و داشبوردهای BI را در گوشیهای هوشمند و تبلتها در دسترس قرار میدهد. ابزارهای موبایل BI که اغلب بیشتر برای مشاهده داده ها استفاده می شود تا تجزیه و تحلیل آن، معمولاً با تأکید بر سهولت استفاده طراحی می شوند. به عنوان مثال، داشبوردهای تلفن همراه ممکن است فقط دو یا سه تصویرسازی داده و KPI را نمایش دهند تا بتوان آنها را به راحتی روی صفحه نمایش دستگاه مشاهده کرد.
BI در زمان واقعی. در برنامههای بیدرنگ BI، دادهها هنگام ایجاد، جمعآوری و پردازش تجزیه و تحلیل میشوند تا به کاربران یک دید بهروز از عملیات تجاری، رفتار مشتری، بازارهای مالی و سایر حوزههای مورد علاقه ارائه دهند. فرآیند تجزیه و تحلیل بلادرنگ اغلب شامل جریان داده است و از کاربردهای تجزیه و تحلیل تصمیم، مانند امتیازدهی اعتبار، معاملات سهام و پیشنهادات تبلیغاتی هدفمند پشتیبانی می کند.
هوش عملیاتی (OI). BI عملیاتی نیز نامیده می شود، شکلی از تجزیه و تحلیل بلادرنگ است که اطلاعات را به مدیران و کارکنان خط مقدم در عملیات تجاری ارائه می دهد. برنامههای OIبرای کمک به تصمیمگیری عملیاتی و امکان اقدام سریعتر در مورد مسائل طراحی شدهاند. برای مثال، کمک به نمایندگان مرکز تماس برای حل مشکلات مشتریان و مدیران لجستیک برای کاهش تنگناهای توزیع.
نرم افزار به عنوان سرویس BI. ابزارهای SaaS BI از سیستمهای رایانش ابری میزبانی شده توسط فروشندگان استفاده میکنند تا قابلیتهای تجزیه و تحلیل دادهها را در قالب سرویسی به کاربران ارائه دهند که معمولاً بر اساس اشتراک قیمتگذاری میشود. گزینه SaaS که به عنوان ابر BI نیز شناخته میشود، به طور فزایندهای پشتیبانی چند ابری را ارائه میکند که به سازمانها امکان میدهد تا برنامههای BI را در پلتفرمهای ابری مختلف برای رفع نیازهای کاربر و اجتناب از قفل شدن فروشنده، مستقر کنند.
منبع باز BI (OSBI). نرم افزار هوش تجاری که منبع باز و معمولاً شامل دو نسخه است: یک نسخه جامعه که می تواند رایگان استفاده شود و یک نسخه تجاری مبتنی بر اشتراک با پشتیبانی فنی توسط فروشنده. تیم های BI همچنین می توانند به کد منبع برای استفاده های توسعه دسترسی داشته باشند. علاوه بر این، برخی از فروشندگان ابزارهای اختصاصی BI، نسخه های رایگان را عمدتاً برای کاربران فردی ارائه می دهند.
BI تعبیه شده ابزارهای هوش تجاری تعبیه شده، BI و عملکرد تجسم داده را مستقیماً در برنامه های تجاری قرار می دهند. این به کاربران تجاری امکان می دهد داده ها را در برنامه هایی که برای انجام کار خود استفاده می کنند تجزیه و تحلیل کنند. ویژگیهای تجزیه و تحلیل تعبیهشده معمولاً توسط فروشندگان نرمافزار کاربردی گنجانده میشوند، اما توسعهدهندگان نرمافزار شرکتی نیز میتوانند آنها را در برنامههای کاربردی خانگی قرار دهند.
هوش مکانی (LI). این یک شکل تخصصی از BI است که کاربران را قادر میسازد تا دادههای مکانی و مکانی را با قابلیت تجسم دادههای مبتنی بر نقشه تجزیه و تحلیل کنند. اطلاعات موقعیت مکانی بینش هایی را در مورد عناصر جغرافیایی در داده ها و عملیات تجاری ارائه می دهد. استفاده های بالقوه شامل انتخاب سایت برای فروشگاه های خرده فروشی و امکانات شرکتی، بازاریابی مبتنی بر مکان و مدیریت تدارکات است.
به طور کلی، موارد استفاده از BIسازمانی عبارتند از:
· نظارت بر عملکرد کسب و کار یا انواع دیگر معیارها؛
· حمایت از تصمیم گیری و برنامه ریزی استراتژیک؛
· ارزیابی و بهبود فرآیندهای تجاری؛
· دادن اطلاعات مفید به کارکنان عملیاتی در مورد مشتریان، تجهیزات، زنجیره تامین و سایر عناصر عملیات تجاری؛
· تشخیص روندها، الگوها و روابط در داده ها؛
موارد استفاده خاص و کاربردهای BIاز صنعتی به صنعت دیگر متفاوت است. به عنوان مثال، شرکت های خدمات مالی و بیمه گران از BI برای تجزیه و تحلیل ریسک در طول فرآیندهای تایید وام و سیاست و شناسایی محصولات اضافی برای ارائه به مشتریان فعلی بر اساس روند فعلی خود استفاده می کنند.
BIبه خردهفروشان در مدیریت کمپین بازاریابی، برنامهریزی تبلیغاتی و مدیریت موجودی کمک میکند، در حالی که تولیدکنندگان برای تجزیه و تحلیل تاریخی و بیدرنگ عملیات کارخانه و کمک به مدیریت برنامهریزی تولید، تهیه و توزیع به BI تکیه میکنند.
خطوط هوایی و هتلهای زنجیرهای از کاربران بزرگ BI برای مواردی مانند ردیابی ظرفیت پرواز و نرخ اشغال اتاق و تنظیم قیمتها و زمانبندی کارگران هستند. در سازمان های مراقبت های بهداشتی، BI و تجزیه و تحلیل در تشخیص بیماری ها و سایر شرایط پزشکی و در تلاش برای بهبود مراقبت از بیمار و نتایج کمک می کنند. دانشگاهها و سیستمهای مدرسه روی BIضربه میزنند تا معیارهای عملکرد کلی دانشآموز را نظارت کنند و افرادی را که ممکن است نیاز به کمک داشته باشند، در میان برنامههای کاربردی دیگر شناسایی کنند.
علاوه بر مدیران BI، تیم های هوش تجاری معمولاً شامل ترکیبی از معماران BI، توسعه دهندگان BI، تحلیلگران BI و متخصصان BI هستند که از نزدیک با معماران داده، مهندسان داده و سایر متخصصان مدیریت داده کار می کنند. تحلیلگران کسب و کار و سایر کاربران نهایی نیز اغلب در فرآیند توسعه BIگنجانده می شوند تا جنبه تجاری را نشان دهند و از برآورده شدن نیازهای آن اطمینان حاصل کنند.