کریسمس یکی از نمادین‌ترین جشن‌های آیینی جهان و سرشار از سنت‌های عجیب‌وغریب است.
در این جشن آدابی چون آویختن جوراب‌های ساق‌بلند، تزئین درخت کاج و خواندن آهنگ‌هایی درباره پرواز گوزن‌های شمالی چنان عمیق و ریشه‌دار شده‌اند که حتی نمی‌دانیم از کجا آمده‌اند.
وقتی منشاء سنت‌های کریسمس را ردیابی می‌کنیم، متوجه می‌شویم که بسیاری از آن‌ها را می‌توان به آیین‌های کهنی در رابطه با قارچی موسوم به قارچ مگس یا «آمانیتا موسکاریا» مرتبط کرد.
آمانیتا موسکاریای سرخ رنگ با خال‌های سفید شناخته‌شده‌ترین قارچ روی زمین است. در طول تاریخ و در بسیاری از فرهنگ‌ها، مردم این قارچ مرموز را به دلیل خواص توهم‌زاییِ قوی آن محترم می‌شمردند و از آن در مراسم آیینی و رازورانۀ خود بهره می‌بردند.
برای بیش از هزار سال، ریش‌سفیدهای قبایل بومی حوالی قطب شمال آمانیتا موسکاریا را جمع‌آوری می‌کردند. به این افراد «شَـمَـن» و بعدها «مُـغ» می‌گفتند. واژۀ «شَمَن» از زبان مردم تونغوز که بومیان سیبری بودند، گرفته شده است و به معنای دانا و رهبر مذهبی است.
شمن‌های هر قبیله هر سال آمانیتا را می‌چیدند، خشک می‌کردند و سپس آن‌ها را در یک گونی بزرگ بار می‌کردند و در 21 دسامبر؛ زمان انقلاب زمستانی، آن‌ها را خانه به خانه تحویل می‌دادند. این شمن‌ها غالباً مردان ریش‌دار نسبتاً سال‌مندی بودند که رنگ‌های نمادین سرخ و سفید را برای احترام به آمانیتا موسکاریا می‌پوشیدند... تصویر آشنایی است، نه؟! جالب‌تر هم می‌شود!
در انقلاب زمستانی عموماً راه‌های ورودیِ خانه‌های مردم زیر چند متر برف مدفون می‌شد، بنابراین برای شمن راحت‌تر بود که قارچ‌ها را از دودکش خانه‌ها پایین بیاندازد! ایدۀ پایین آمدن بابانوئل از دودکش شومینه و آوردن هدایا از همین‌جا ناشی شده است.
به طورکلی رنگ‌های کریسمس سرخ و سفید و سبز است. این رنگ‌ها دقیقاً نماد سرخی و سفیدیِ آمانیتا موسکاریا زیر درختان همیشه‌سبز سیبری (غالباً کاج) است.
آمانیتا موسکاریا در سراسر نیمکره شمالی زیر درختان مخروطی و توس یافت می‌شود، درست مانند هدیه‌هایی سرخ و سفید زیر درخت کریسمس!
البته آمانیتا موسکاریا یک قارچ سمی است و شمن‌ها برای کاهش سمیّت قارچ‌ها، آن‌ها را به شاخه‌های درختان می‌آویختند تا خشک شوند؛ درست مانند زیورآلات رنگارنگ درخت کریسمس.
گوزن شمالی در سراسر اروپا و سیبری زندگی می‌کند و درست مانند انسان‌های ساکن این مناطق، آن‌ها نیز از خوردن آمانیتا موسکاریا استقبال می‌کنند، ضمن این که این قارچ برای گوزن‌ها سمی نیست و به همین دلیل اهالی سیبری ادرار گوزن شمالی را می‌نوشیدند تا از ترکیبات توهم‌زای آن بدون مواد سمی مستفیض شوند و خب احتمالاً در عالم توهم، گوزن‌های شمالی را در حال پرواز هم می‌دیدند!
همچنین ایدۀ جن‌های کوتوله یا اِلف‌های دستیار بابانوئل نیز احتمالاً به موجودات کوچکی مربوط است که غالباً در اثر مصرف سیلوسایبین موجود در قارچ‌های روان‌گردان گزارش می‌شوند و هنوز کسی علت آن را پیدا نکرده است.
منبع اصلی : After Skool
