نوشته های پراکنده ای از دکتر امیر عباس کنی در اختیار من است که مطلب حاضر، گزیده ای راجع به تحلیل بنیادی است:
كساني كه نتوانند گذشته را بخاطر آورند، مجبور به تكرار آن هستند. «جرج سانتايانا» - George Santayana
«پری كوفمان» - Perry Kaufman - تحليلگر معروف بازار سرمايه در سال 1966 ميلادی درمقابل صدها تنی كه براي شنيدن سخنرانی او درمورد روش های تحليل بازار سرمايه گرد آمده بودند، گفت:
- « اگر يك دقيقه وقت داشته باشيد، به شما خواهم آموخت كه چگونه در بازار سهام پول درآوريد: سهم را پايين بخريد و بالا بفروشيد!
.... حالا اگر 5 يا 10 سال وقت داريد، به شما ياد خواهم داد كه يك سهم، چه موقع بالا و چه موقع پايين است!»
ابزار قدرتمندی كه در اختيار شماست
همان‌طور كه نجار برای ساختن كمد يا صندلی، از ابزار مختلف استفاده ميكند، سرمايه گذار نيز بايد ابزاری در اختيار داشته باشد تا به كمك آن ها بتواند مسير حركت سهام را پيشبينی كند. در بازار سرمايه اين ابزار به طور كلی بر دو نوع است:
« تحليل بنيادي» - Fundamental Analysis
« تحليل تكنيكي» - Technical Analysis
البته، گه‌گاه برخي ابزار ابتكاری ديگر نيز براي تحليل سهام مطرح ميشود كه در عمل از اين دو گروه خارج نيست و به راحتی در يكی از اين دو قالب قرار ميگيرد. برخي از طرفداران تحليل تكنيكی، تحليل بنيادی را صرفاً يكي از روش هاي تحليل تكنيكی و درواقع، زير مجموعه آن ميدانند. اين ها معتقدند كه تنها روش تحليل بازار سهام،
« تحليل تكنيكی » است.
در بازار سرمايه، اشخاص استفاده كننده از روش «تحليل بنيادي» را «بنيادگرا» - Fundamentalist - و اشخاص استفاده كننده از روش « تحليل تكنيكی» را « تكنسين » - Technician - يا «چارتيست»-Chartist- می نامند.
امرزوه، تحليلگران بنيادگرايی وجود دارند كه روش تكنيكی را به طور كلی مردود می شمارند. اين جمله ی معروف كه «تا به حال هيچ چارتيست پولداري را نديده ام»! در بين بنيادگراهای متعصب كاملاً رايج است. درعوض، برخی تحليلگران تكنيكی نيز وجود دارند كه روش بنيادی را كاملاً بيهوده و عبث می پندارند. اين اشخاص معتقدند كه «همه چيز سهام در نمودار (چارت) آن ظاهر ميشود.» و عامل ديگری برای تحليل سهام لازم نيست.
اگر بخواهيم منصفانه و با ديد علمي به قضيه نگاه كنيم، بايد بگوييم كه اين دو روش درواقع مكمل يكديگراند و در كنار هم، تصوير شفاف و روشنی از تحولات بازار سرمايه ارايه می دهند.
اما مختصری از تحليل بنيادی
دراين مقاله به طور بسیار خلاصه به بررسی روش تحليل بنيادی می پردازيم و با ابزارهای آن بيشتر آشنا مي‌شويم.
تحليل بنيادی عبارت است از مطالعه و بررسی شرايط اقتصاد ملی، صنعت و وضعيت شركت. هدف اصلي از انجام اين‌گونه مطالعات، تعيين ارزش واقعي سهام (ارزش ذاتی) شركت‌هاست. تحليل بنيادی معمولاً بر اطلاعات و آمار كليدي مندرج در صورت‌هاي مالي شركت تمركز مي‌نمايد تا مشخص كند كه آيا قيمت سهام به‌درستي ارزشيابي شده‌است يا نه؟
بخش قابل‌ملاحظه‌اي از اطلاعات بنيادي، بر اطلاعات و آمار اقتصادملي، صنعت و شركت تمركز دارد. رويكرد معمول در تحليل شركت، دربرگيرنده چهار مرحله اساسي است:
تعيين وضعيت كلي اقتصاد كشور.
تعيين وضعيت صنعت.
تعيين وضعيت شركت.
تعيين ارزش سهام شركت.
در مقاله بعدی، هريك از مراحل بالا را تشريح مي‌كنيم.
فرهاد مقدم سلیمی
