موسیقی بی‌کلام، روایتی بی‌واژه

یادداشتی شخصی درباره نقش موسیقی بی‌کلام در بیان احساساتی که از واژه فراتر می‌روند.

موسیقی بی کلام، برای آن زمان‌هایی که کلمات توان تسلی و توصیف حال آدمی را ندارند، همان لحظاتی که نه نوشتن، نه حرف زدن و نه حتی اشک ریختن، آن‌طور که باید و شاید، تسکین نمی‌دهند؛ اما یک ملودی ساده می‌تواند همه‌چیز را بیان کند.

اینسترومنتال (Instrumental) یا همان موسیقی بی‌کلام، سبکی از موسیقی‌ست که در آن خواننده و کلمات حضور ندارند. اما این به‌معنای خالی بودن اثر نیست. اتفاقاً برعکس! آهنگساز با استفاده از سازهایی مثل پیانو، ویولن، گیتار، ویولن‌سل و بسیاری دیگر، جهانی از احساس را خلق میکند؛ جهانی که شنونده می‌تواند آزادانه در آن قدم بزند، بدون اینکه درگیر متن یا واژه‌ای شود.
شاید همین است

علت علاقه‌ی من به این سبک، سکوت خاص آن است. سکوتی که گاه با بلندترین فریادها همراه است. اینکه می‌توانم هر بار که به یک قطعه گوش می‌دهم، معنای جدیدی برایش تصور کنم؛ متن آهنگ را خودم در ذهنم بنویسم و هربار تغییرش دهم. گاهی آن ملودی برایم آرامش است، گاهی انگیزه، گاهی بغض فروخورده‌ای که بالاخره مجال شنیده شدن یافته.

نکته‌ای که شاید بسیاری از آن بی‌اطلاع باشند، این است که موسیقی بی‌کلام، همچون دیگر سبک‌ها، دارای حالات و تنوع‌های مختلفی‌ست: می‌تواند شاد، غم‌انگیز، پرشور، حماسی یا حتی انگیزشی باشد.

یکی از آهنگسازان محبوب من در این سبک، مارتین چرنی (Martin Czerny), اهل جمهوری چک است. او در آثارش بیشتر از ویولن‌سل و پیانو استفاده می‌کند. آثار احساسی و گاهاً غمگین خلق میکند و در سبک های نیو ایج و ارکسترال به صورت مستقل فعالیت میکند.

• برای مطالعه توضیحات سبک‌ها به پی نوشت مراجعه کنید.

اگر بخواهم یکی از آثار برجسته‌ی این سبک را از نگاه خودم معرفی کنم، بی‌تردید قطعه‌ی Pain خواهد بود. به گمانم نوازنده میداند چه زمانی در میان آنهمه دردی که پیانو به شنونده منتقل کرده است آرشه را کشیده و ویولن را بنوازد و مخاطب را به اوج برد و با ظرافت تمام این حس را تا انتهای قطعه حفظ کند.

برترین ویژگی مارتین چرنی همین است ،جوری با تک تک موسیقی هایش همزادپنداری میکنی، گویی یک نفر نشسته است و دارد داستانت را برایت بازگو میکند.

مزیت بیکلام همین است ، احساس را به تو می‌دهد و تو مختاری هرگونه که بخواهی آن را تفسیر کنی ، شخم زنی ، داستان و شعر را خودت بنویسی و حتی هر بار با شنیدن قطعه داستانت را عوض کنی .

امیدوارم یک‌بار به موسیقی بیکلام فرصت دهید تا خود را ثابت کند ، و از خواندن این متن لذت برده باشید.

پی نوشت:

توضیحات سبک‌ها :

سبک نیو ایج (New Age) : نیو ایج یا دوران نو یکی از سبک‌های موسیقی است که هدفش ایجاد آرامش روحی ، الهام بخشی هنری و مثبت اندیشی است . شنوندگان این سبک موسیقی معمولاً از آن برای یوگا، مراقبه، مطالعه، مهار استرس، یا ایجاد فضای آرامش‌بخش استفاده می‌کنند.

سبک ارکسترال (Orchestral) : سبکی که در آن یک آهنگ توسط یک گروه بزرگ از نوازندگان (ارکستر) و معمولاً با رهبری یک رهبر ارکستر اجرا می‌شود.