به منظور کنترل عملکرد موتور خودرو، قطعات مختلفی به کار گرفته می شود. سرعت سنج دور موتور که در داشبورد خودرو قرار دارد، می تواند وضعیت کار موتور را به خوبی نشان دهد. اما گاهی دور موتور بی دلیل بالا خواهد رفت که این می تواند از وجود مشکلی خبر دهد. در ادامه شما با علت بالا رفتن دور موتور خودرو آشنا خواهید شد.بالا رفتن دور موتور خودرو می تواند به خارج شدن کنترل خودرو از دست راننده منجر شده و احتمال ارتکاب کدهای تخلف رانندگی و بالا رفتن جریمه خودرو شود.
علت بالا رفتن دور موتور
سرعت دور موتور چیست و چگونه باید از آن نگهداری کنید؟
سرعت دور موتور، سرعتی است که میزان چرخش دور موتور در دقیقه را هنگام گرم شدن خودرو و یا حالت ایست اندازه گیری می کند، که به اختصار به آن RPM نیز گفته می شود.
به طور معمول سرعت دور موتور آرام چیزی بین محدوده 600 تا 800 دور در دقیقه تنظیم می شود، اما مقدار دقیق آن به تعداد سیلندر موتور و اینکه آیا وسیله نقلیه مجهز به گیربکس دستی یا اتوماتیک باشد، بستگی دارد. توجه داشته باشید که سرعت دور موتور به کمک دریچه گاز و ماژول کنترل پیشرانه وسیله نقلیه تنظیم می شوند.
چه زمانی باید دنبال مشکل در سرعت دور موتور باشید؟
دور موتور با OEM متفاوت است: دور موتور هر خودرویی در مقیاس مشخصی حرکت می کند. اگر سرعت موتور نمایش داده شده در نمایشگر با مشخصات اصلی سازنده تجهیزات (OEM) که احتمالا در برچسب زیرین آن درج شده، مطابقت نداشته باشد، احتمالاً مشکلی در این سیستم رخ داده است.
سرعت دور موتور بالاتر از حالت عادی است: اگر نمایشگر سرعت دور موتور را بالا نشان نمی دهد، اما شما سخت کار کردن خودرو و گاز خوردن بی دلیل را به راحتی احساس می کنید.
سخت رانندگی کردن: اگر سرعت دور موتور خودرو بسیار بالا باشد، وسیله نقلیه حین حرکت رو به جلو می پرد.
سخت ترمز کردن: در صورت طبیعی بودن سرعت کار موتور، فقط یک نیروی بسیار سبک بر روی پدال ترمز لازم است تا از حرکت رو به جلو خودرو جلوگیری شود.
آیا رانندگی با دور موتور بالا ایمن است؟
خیر. رانندگی با دور موتور نامتعادل بسیار خطرناک است، چرا که کنترل خودرو را سخت کرده و سبب ایجاد شتاب های ناگهانی خواهد شد که خطرات جانی و مالی را در پیش خواهد داشت. لازم است بدانید که در این حالت سرعت دور موتور ممکن است به 1200 دور در دقیقه نیز بالا رود، که این توقف خودرو را سخت خواهد کرد؛ حتی با ترمز گرفتن، امکان پرش خودرو به جلو نیز وجود خواهد داشت. دور موتور نامتعادل، مصرف بنزین را افزایش داده و تمرکز شما را حین رانندگی می دزدد.
عیب یابی علت بالا رفتن دور موتور
1- وجود نشتی در سیستم
در بخش موتور خودرو، شیلنگ های زیادی تعبیه شده است تا سوخت و هوا را به درون محفظه احتراق هدایت کنند. هنگامی که در این سیستم نشتی وجود داشته باشد، اختلاط نامناسبی از هوا و سوخت صورت خواهد گرفت و در نهایت با سخت کار کردن موتور، دور موتور نیز بالا می رود.
2- علت بالا رفتن دور موتور در فیوز معیوب
در اکثر وسایل نقلیه، سرعت کار موتور از طریق شیر کنترل کار (ICV) کنترل می شود. یک فیوز معیوب یا از کار افتاده در سیستم های کنترل الکترونیکی می تواند باعث عدم کارایی کنترل کار موتور (IAC) شود و در نهایت به افزایش سرعتت دور موتور منجر شود.
3- شیر کنترل هوای معیوب (ICV)
برخی از اتومبیل ها برای حفظ سرعت دور موتور آرام، به یک شیر کنترل هوا مجهز هستند. این قسمت به دلیل ایجاد بیش از حد کربن در منیفولد مصرفی می تواند نقص عملکرد داشته باشد.
4- علت بالا رفتن دور موتور و دریچه گاز معیوب
دریچه گاز معیوب، از مهم ترین علت بالا رفتن دور موتور خودرو محسوب می شود؛ چرا که نمی تواند مقدار درستی از هوا را وارد محفظه احتراق نماید. لوله های ترک خورده و هوای آلوده و کثیف، می توانند سبب اختلال در عملکرد این دریچه شود.
5- اختلال در عملکرد کامپیوتر خودرو
کامپیوتر خودرو، با هدف تجزیه و تحلیل اطلاعات دریافت شده از سنسورها و همچنین صدور دستورات لازم به سایر قطعات خودرو طراحی شده است. هرگونه اختلال در عملکرد این قطعه سبب اختلال در عملکرد کل سیستم و در نهایت افزایش دور موتور خواهد شد.
6- علت بالا رفتن دور موتور و استپر موتور معیوب
استپر موتور معیوب را می توانیم از مهم ترین علت بالا رفتن دور موتور بنامیم چرا که اختلال در آن، در عملکرد خودرو نیز تاثیر می گذارد.
7- اختلال در عملکرد انژکتورها
وظیفه پاشش سوخت در موتور بر عهده انژکتورها است که براساس اطلاعاتی که از ECU دریافت می کند، میزان سوخت تعریفی را به محظفه احتراق می رساند. اگر این فرایند به درستی رخ ندهد، سوخت به اندازه کافی به موتور نخواهد رسید و دور موتور افزایش پیدا می کند.
8- معیوب بودن سنسور دور موتور
این سنسور اطلاعات و وضعیت لحظه ای موتور را به ECU می فرستد تا کار موتور تحت نظارت قرار گیرد. وجود مشکل در این قطعه از جمله علت های مهم افزایش دور موتور و گاز خوردن بی دلیل خودرو می شود.
سخن پایانی
همان طور که خواندید، علت بالا رفتن دور موتور و گاز خوردن خودرو، موارد مختلفی را در بر می گیرد که برای برطرف کردن آن ها، خوب است در سریع ترین زمان ممکن به تعمیرگاه های مجاز مراجعه نمایید. عدم توجه به این رخداد در سیستم خودرو، می تواند شما را با دردسرهای بزرگ جانی و مالی مواجه سازد.
