با توجه به افزایش سه برابری قیمت بنزین آزاد و جهش آن از لیتری 1000 تومان به لیتری 3000 تومان، آیا باید انتظار داشته باشیم که نرخ کرایه تاکسی ها پس از افزایش قیمت بنزین به همین شکل جهش داشته باشد؟ البته با در نظر گرفتن سهمیه بنزین تاکسی ها، باید گفت که اثر افزایش قیمت بنزین بر کرایه تاکسی به عنوان یکی از مسیرهای یکراست محلی برای افزایش هزینه ها خواهد بود.
برای دریافت خلافی خودرو کلیک کنید.
به واقع با در نظر گرفتن سهمیه بنزین تعلق گرفته به تاکسی ها، تغییرات قیمتی که در نرخ بندی جدید بنزین اعمال می شود، انعکاس و پس لرزه های کمی باید روی نرخ کرایه تاکسی ها داشته باشد. البته این چیزی است که روی کاغذ و در دنیای تئوری گفته می شود و باید دید با شرایط جدید، به راستی تاکسی ها چه مبلغی را برای کرایه از مسافران طلب خواهند کرد. در صورتی که نظارت صحیحی بر این وضعیت گذاشته شده و افزایش خارج از قانون کرایه تاکسی را به مانند یکی از کد تخلفات رانندگی انگاشته و به سبب آن خلافی خودرو برای تاکسی ها منظور کنند، شاید بتوانیم شاهد ثبات در کرایه تاکسی ها باشیم. در غیر این صورت در آشفته بازار به راه افتاده، می توانیم انتظار اعمال سلیقه های شخصی در نرخ بندی کرایه تاکسی در مسیرهای گوناگون و به ویژه غیرخطی را داشته باشیم. به واقع تاکسی ها با مراجعه به برنامه خلافی خودرو باید کرایه های غیرمعقول را نیز در شمار تخلفات خود مشاهده نمایند تا یک ساماندهی جدی در این حوزه شکل بگیرد.
جالب است بدانید که هزینه بنزین و استفاده از سوخت، در حال حاضر چیزی کمتر از 15 درصد کل درآمد یک واحد تاکسی را به خود اختصاص می دهد. به این ترتیب می توان گفت که افزایش 500 تومانی نرخ بنزین سهمیه بندی نیز باید به همین درصد روی نرخ کرایه تاکسی ها تاثیر بگذارد. این در حالی است که احتمالا از سوی راننده های تاکسی می شنویم که با افزایش 50 درصدی نرخ بنزین سهمیه بندی، باید کرایه ها نیز به همان اندازه گران شوند.
یکی از کارشناسان حوزه می گوید: " در این خصوص میزان مصرف بنزین در هر صد کیلومتر با در نظر گرفتن زمان ترافیک حدود ۱۱ لیتر برای خودرو لحاظ شده است. این موضوع از اختلاف فاحش بیش از ۸۵ درصدی درآمد تاکسی با هزینه سوخت حکایت دارد (با عنوان حاشیه سود ناخالص شناخته می‌شود)؛ سود حاصل از این کسب‌و‌کار از اختلاف درآمد با هزینه بنزین و همچنین سایر هزینه‌ها مانند استهلاک تاکسی به دست می‌آید."
وی می افزاید: " در صنایع مختلف فرض بر ثبات سود حاصل از کسب‌و‌کار در روند اصلاح قیمتی بنزین است. بر این اساس در این گزارش سنجیده شده که برای مثال ۴ برابر شدن قیمت بنزین یا سوخت باید با چه میزان افزایش نرخ فروش محصول یا خدمات همراه شود تا ارائه‌دهنده‌گان آن نسبت به قبل زیان نکنند."
طبق محاسبات صورت گرفته در صورتی که نرخ بنزین به 4 هزار تومان به ازای هر لیتر می رسید، انتظار داشتیم که سود خالص تاکسی طبق این محاسبات صورت گرفته و در نهایت نرخ کرایه تاکسی پس از افزایش قیمت بنزین به اندازه 50 درصد افزایش پیدا کند.
به این ترتیب با افزایش 50 درصدی نرخ کرایه تاکسی، تاکسی داران سود پیشین خود را حفظ خواهند کرد و تغییر محسوسی در درآمد روزانه یا ماهیانه آن ها صورت نمی گیرد.
نرخ کرایه تاکسی های اینترنتی پس از افزایش قیمت بنزین، البته با کمی تفاوت همراه خواهد بود. قرار نیست که تاکسی های اینترنتی نیز به مانند تاکسی های نارنجی یا سبز رنگ سازمان تاکسی رانی به صورت قطعی بنزین سهمیه بندی دریافت کنند. به این دلیل افزایش نرخ یا عدم افزایش کرایه تاکسی های اینترنتی همچنان در هاله ای از ابهام است و مشخص نیست که این تاکسی ها به چه میزان نرخ های خود را افزایش خواهند داد.
از آن جایی که جذابیت اصلی تاکسی های اینترنتی چون اسنپ، تپسی و غیره به کرایه های مسیر کم و پایین آن ها بود، با جهش ناگهانی نرخ این تاکسی ها؛ علی رغم این که کاملا منطقی باشد؛ باید ریزش مسافران از این حوزه را نیز انتظار داشته باشیم.
به این ترتیب بسیاری از خانوارهایی که امرار معاش آن ها به تاکسی های اینترنتی وابسته شده است، با مشکل درآمد ماهیانه روبرو خواهند شد و احتمال می رود که در کسب و کار این بخش مشکلاتی به وجود آید. تاکسی های اینترنتی چون اسنپ، تپسی، کارپینو و غیره همیشه نرخ کرایه کمتری و البته حاشیه سود پایین تری نسبت به سایر موارد و رقیب های خود داشته اند و باید دید در مواجهه با افزایش قیمت بنزین، این تاکسی ها تا چه اندازه نرخ کرایه خود را بالا خواهند برد.
البته طبق اعلامیه های ارائه شده، میزانی بنزین سهمیه بندی نیز تحت شرایطی خاص به تاکسی های اینترنتی تعلق خواهد گرفت. رانندگان این تاکسی ها نیز بسته به میزان فعالیت خود، بنزین سهمیه بندی دریافت خواهند کرد.
