عملیات Popeye (1967–1972)
-زمان و مکان: بین سالهای ۱۹۶۷ تا ۱۹۷۲ در جنوب شرق آسیا (ویتنام، لائوس، کامبوج).
هدف: طولانیتر کردن فصل بارانهای موسمی بر مسیر تدارکاتی معروف به Ho Chi Minh Trail تا حرکت نیروها و تجهیزات ارتش ویتنام شمالی مختل شود.
روش: هواپیماهای نیروی هوایی آمریکا با تزریق یدید نقره در ابرها بارش مصنوعی ایجاد میکردند.
نتیجه: گزارشها نشان میدهد بارش در مناطق هدف حدود ۳۰٪ افزایش یافت و مسیرها گلآلود و غیرقابل استفاده شدند.
افشا: این پروژه ابتدا محرمانه بود، اما در سال ۱۹۷۱ توسط روزنامهنگاران و سپس در اسناد پنتاگون افشا شد. در سال ۱۹۷۴ کنگره آمریکا جلسات تحقیق برگزار کرد.
واکنش بینالمللی و پیمان ENMOD
پیمان ENMOD (1977): سازمان ملل پس از افشای عملیات Popeye، پیمانی تصویب کرد با عنوان Convention on the Prohibition of Military or Any Other Hostile Use of Environmental Modification Techniques.
مفاد اصلی:
ممنوعیت استفاده نظامی یا خصمانه از دستکاری محیط زیست (از جمله تغییر بارش، ایجاد طوفان، تغییر جریانهای اقیانوسی).
این ممنوعیت شامل اقداماتی است که اثرات گسترده، طولانیمدت یا شدید داشته باشند.
کشورها متعهد شدند نه تنها خود چنین اقداماتی نکنند، بلکه دیگران را نیز تشویق یا کمک نکنند.
اجرای پیمان: از سال ۱۹۷۸ لازمالاجرا شد و بسیاری از کشورها به آن پیوستند.
جمعبندی
بله، امکان استفاده نظامی از تغییرات آبوهوا وجود داشته و حتی یک بار در جنگ ویتنام عملی شد.
اما به دلیل پیامدهای اخلاقی، زیستمحیطی و سیاسی، جامعه جهانی با پیمان ENMOD آن را ممنوع کرده است.
امروز فناوریهای بارورسازی ابرها بیشتر برای اهداف صلحآمیز مثل مدیریت منابع آب یا کاهش خشکسالی استفاده میشوند، هرچند نگرانی درباره سوءاستفاده همچنان وجود دارد.
