واژه ی گلیم فارسی است و به استناد تاریخ بلعمی و سایر کتابهای تاریخی از حدود قرن چهارم هجری در زبان فارسی به کار رفته است. در گذشته به جامه های پشمی نیز لفظ گلیم اطلاق می گردید.
تعریف : بافته ای است بدون پرز که با نخ (پشمی، پنبه و ...) بر روی دستگاه دار با درگیری تار و پود در یکدیگر تولید می گردد.
مناطق عشایری عموماً تار و پود از جنس پشم و در مناطق روستائی تار،پنبه و پود، پشم استفاده می گردد.
در واقع گلیم به بافتی می گویند که فقط تار و پود است و ریشه ای در آن نیست یعنی گره زدن در آن وجود ندارد.البته گلیم هایی هم داریم که در آن گره قالی بافی استفاده شده.به این نوع گلیم ها،طرح گل برجسته می گویند مثل فرش سوف.
قالی سوف،یکی از قالی هایی است که درواقع متن کار ریشه ندارد یعنی پود ضخیم و پود نازک، متنش را پر کرده و فقط دارای طرح هست که ریشه دارد. بافت آن به این شکل است ک که یک بار پود ضخیم را می زنیم و یک بار پود نازک.جاهایی که طرح وجود دارد،گره می زنیم و می بافیم.جاهایی که گره بافته نشده، باید یک بار پود اضافه تر بخورد تا کار صاف و منظم و در یک سطح باشد. گاهی برای زیبایی کار،جاهایی که باید پود نازک زده شود،از پود های زرین هم استفاده می کنند.
هر چه قدر نمره نخ خامه بیشتر و تعداد لای آن کمتر باشد کیفیت گلیم بافته شده بهتر و ظریف تر میشود.
شاید گلیم نوع ساده قالی باشد روی این اصل می توان پذیرفت که بافت گلیم قبل از ابداع قالی رواج داشته است .آثار به دست آمده در آرامگاه فراعنه مصر ۲۵۰۰سال قبل از میلاد نشان از وجود گلیم در آن زمان دارد.
1-تاررو
2- پود رو
3- اریب باف
جاجیم ، کارت بافی ، شیشه درمه ، ایی بافی و ...
1- ساده : چاکدار _ تار مشترک _ پود مشترک _ پود اضافی
2-پود پیچ : سوماک _ ورنی _ شیرکی پیچ _ وارونه پیچ و...
3- پود آویز :پلاس ترکمن _ سفره کردی
4- برجسته : گچمه
چرخ بافی _ موج بافی
گلیم ها عموما با نقوش شکسته (هندسی) بافته میشوند. این نقوش بیشتر شامل لوزی، سه گوش، چهار گوش، انواع گل، بوته، ترمه، شش گوش، انواع حیوانات اهلی و درنده و نیز بسیاری از نقوش دیگر می شود. قدیمی ترین گلیم بافته شده در مصر به دست آمده. البته در کشورهایی مانند هند، چین، افغانستان، پاکستان و دیگر کشور های خاورمیانه بافت گلیم صورت می گیرد .
گلیم بافت ها انواع گوناگونی دارند که می توان به گلیمچه، مسند، خورجین، ورنی، جوال و… اشاره کرد. در کشور ما ایران بیشتر گلیم ها در استا ن های فارس، مشهد، کردستان، یزد، اردبیل،گرگان،کرمان، بلوچستان، آذربایجان و…بافته می شوند.
گلیم های متوسط معمولا دارای ابعاد یک متر در دو متر، مسندها ۱۵۰در۱۰۰ و پادری ها در ابعاد ۹۰در۶۰ می باشند. گلیم های ایرانی به دو روش: کرباس و سوفی هم در دارهای عمودی یا ایستاده و هم در دارهای افقی یا زمینی بافته می شوند.
یک گلیم بافته شده شامل اجزای زیر می شود:
گیس باف یا زنجیره بافی،کناره سفید رنگ و یا طبق سلیقه خود بافنده، شیرازه، ملیله کاری، حاشیه ساده، حاشیه همراه متن، زمینه وخود نقش.
گلیم هرسین که مربوط به استان کرمانشاه است از شهرت خاصی برخوردار است.گلیم ورنی که مربوط به استان آذربایجان است به ظاهر مانند فرش ولی فاقد پرز می باشد که روی این نوع گلیم ها نقش برجسته ایجاد می کنند
د.گلیم دورو مربوط به استان اردبیل است که هر دو طرفش به یک شکل است که از تنوع رنگ و نقوش زیادی برخوردار است.
