فرش بختیاری یا قالی بختیاری نام خود را از ایل بختیاری گرفته است. عشایر بختیار در رشته کوه های زاگرس ساکن هستند که امروزه عمدتاً در جنوب غربی شهر اصفهان و شهر کرد و اطراف آن ساکن شده اند. این منطقه به خاطر تعداد زیاد روستاهای کوچکش شناخته شده است. هر منطقه طرح‌های متمایز خود را دارد که برای نسل‌ها از مادر به دختر منتقل می‌شود و در خانواده به خوبی محافظت می‌شود. از معروف ترین روستاها می توان به
اشاره کرد. از قدیمی ترین اقوام فرش باف ایران هستند. طرح ها می تواند ترنج، باغ، گلفرنگ (گل رز) و غیره باشد. رنگ ها عموماً در رنگ های گیاهی با رنگ های روشن و متنوع هستند و ظاهری جذاب و رنگارنگ به فرش ها می بخشند. پشم را می توان هم به صورت دستی و هم با ماشین ریسی انجام داد که به صورت محلی به دست می آید و از کیفیت بالایی برخوردار است و به مرور زمان می تواند از نظر بافت بسیار نرم و دلپذیر شود. تار و پود عموماً از پنبه ساخته می شوند، اگرچه اوایل قبل از 1880 پایه های پشمی بودند. فرش بختیاری به همراه سایر بافته‌ها یکی از هنرهای مهم قوم بختیاری است که در چهار محال و بختیاری ایران قرار دارد. این فرش از دیر باز به خاطر نقش، رنگ و همچنین دوام بالا از محبوبیت خاصی برخوردار بوده‌است و از اوایل قرن نوزدهم فرش بختیاری به سرتاسر جهان صادر شد.
مردم بختیاری یا لرهای بختیاری یا ایل بختیاری از مردمان ایرانی به‌شمار می‌آیند که در جنوب غربی ایران شامل غرب چهارمحال و بختیاری، شرق خوزستان، جنوب لرستان و غرب اصفهان زندگی می‌کنند. بختیاری‌ها به گویش بختیاری که یکی از گویش‌های زبان لری است صحبت می‌کنند. ایل بختیاری از دو شاخه چهارلَنگ و هفت‌لَنگ تشکیل شده‌است، که چهارلنگ خود به ۵ باب و هفت‌لنگ به ۴ باب تقسیم می‌گردد و هر باب نیز از چندین طایفه تشکیل می‌شود. این تقسیمات که نمودار سازمانی ایل بختیاری خوانده می‌شود، به قرن شانزدهم میلادی بازمی‌گردد و بر مبنای نظام خاص طبقاتی و مالیاتی طوایف بختیاری سازمان یافته‌است.
سرزمین کنونی بختیاری هزاران سال است که سکونت‌گاه گروه‌های «مختلف» انسانی می‌باشد. شواهد گوناگون نشان می‌دهد که سرزمین باستانی بختیاری‌ها ده هزار سال پیش، مسکونی بوده‌است. منابع و امکانات طبیعی از قبیلِ آب، جنگل، مراتع، بارندگی مناسب، آبگیرهای فراوان و درّه‌های مستعد برای کشاورزی، این سرزمین را به یکی از بهترین زیستگاه‌ها و محل تجمع و سکونت گروه‌های انسانی در گذشته تبدیل نموده بود. افزون بر این امکانات، در بلندی‌های زاگرس و دامنه‌های آن، محیط مناسبی برای رویش نباتات علوفه‌ای و گونه‌های مختلف حیوانات فراهم کرده بود.
کاوش‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد که قدمتِ سکونتِ انسان در این منطقه به چهل هزار سال می‌رسد. بازمانده‌های فرهنگیِ دورانِ پارینه سنگی، میان سنگی، نوسنگی و شهرنشینی در این ناحیه به چشم می‌خورد. سرزمین بختیاری، از جمله محدود سرزمین‌هایی است که انسان برای اولین بار به اهلی کردنِ حیوانات و نباتات پرداخته یا به دیگر سخن، زندگی ده نشینی و کشاورزی را که لازمهٔ پیدایش تمدن می‌باشد، آغاز نموده‌است. در کتاب خلاصه تاریخ هنر آمده‌است:
از دوره پارینه سنگی ایران در کاوش غاری در تنگ پبده (کوه‌های بختیاری در شمال شرق لالی)، ابزارها و سلاح‌هایی از سنگ ناصاف (چکش، پیکان، تیغه و تبرسنگی) و در نواحی همیان، میرملاس و دوشه از توابع لرستان تصاویر جانوران و آدمیان منقوش بر صخره‌های قائم به رنگ‌های سیاه و زرد و سرخ یافت شده‌است که قدمتشان به حدود ۱۵ هزار سال قبل از میلاد مسیح می‌رسد. صاحبانِ این آثار از راه شکار دسته جمعی و صید ماهی و گردآوری ریشه و بَرِ گیاهان، غذای خود را بدست می‌آورده‌اند.
این فرش در حالی که در اصل توسط بختیاری‌های عشایر بافته می‌شد، اکثر فرش‌های اصیل بختیاری در جوامع ساکن بختیاری‌ها در غرب مرکزی ایران در جنوب غربی اصفهان در چهار محال و بختیاری و همچنین بخش‌هایی از استان‌های اصفهان، لرستان و شرق خوزستان، به ویژه در شهر کرد بافته می‌شوند. از طرفی فرش‌های بختیاری را نیز به‌خاطر محل پیدایش آنها،مانند سامان یا هوره (هوری)، می‌شناسند . اما نقوش بختیاری در سایر مراکز بافندگی ایران، پاکستان، هند و چین کپی شده است. نام مبتنی بر مکان اغلب به محل پیدایش نقش و کیفیت فرش اشاره دارد نه به محل ساخت واقعی آن. سامان و هوری در حال حاضر بیشتر از اینکه اصطلاحات جغرافیایی باشند، به‌عنوان درجه‌بندی فرش‌های بختیاری در نظر گرفته می‌شوند.
فرش‌های بختیاری بر پایه‌ی پنبه‌ای (تار) با پود پشمی است که معمولاً از گله‌های ایل تولیدکننده گرفته می‌شود. این منجر به فرش های منحصر به فرد می شود که بسته به ویژگی های پشم هر قبیله متفاوت است. پشم می تواند از مات تا براق بسیار متغیر باشد و شمع حاصل از متوسط به بالا بریده می شود. بهترین فرش‌هایی که بیشترین تراکم گره را دارند اغلب با نام بی‌بی‌باف شناخته می‌شوند. قیمت‌ها به‌طور قابل‌توجهی متغیر است و فرش‌هایی که بیشترین تراکم گره را دارند معمولاً گران‌ترین هستند، اما قیمت نیز تحت تأثیر معیارهایی مانند طرح و رنگ‌های مورد استفاده قرار می‌گیرد.
قطعات چپل شوتور و سامان اندکی کمتر از تولیدات بی‌بی‌باف رتبه‌بندی شده‌اند، اما همچنان از خوب تا عالی در نظر گرفته می‌شوند. فرش‌های هوری از بافت گشادتر و کیفیت پایین‌تری برخوردار هستند و به همین دلیل عموماً مقرون به صرفه تر هستند. اندازه ها از فرش های سالن باریک گرفته تا طرح های اتاق بزرگ، اغلب تا 4 متر × 5 متر متفاوت است. فرش‌های بزرگ‌تر معمولاً بسیار کمیاب هستند و یافتن آنها سخت‌تر است. به طور مشابه، فرش‌های قدیمی‌تر که اغلب مورد علاقه کلکسیونرها هستند، می‌توانند بسیار پرهزینه باشند.
الگوها معمولاً الهام گرفته از گل یا باغ هستند. خشتی، نقش برجسته باغ، شاید شناخته شده ترین طرح فرش بختیاری باشد. فرش به مربع های جداگانه تقسیم می شود که حیوانات و گیاهان به عنوان نماد عمل می کنند. یکی دیگر از طرح‌های تأثیرگذار، مزرعه‌ای تزئین‌شده با طرح‌های مشبک و تزئینات گل را نشان می‌دهد. کلیه طرح‌های رایج در فرش بختیاری را می‌توان به ترتیب زیر طبقه‌بندی نمود:
در گذشته زنان عشایر بختیاری در اوقات خاص یا هنگام جابه‌جایی‌های سالانه خود گیاهان رنگدار طبیعی را جمع آوری و خشک می‌کردند. سپس با شناختی که از خاصیت رنگ دهی آنها داشتند٬ آنها را در آب جوشانده و مایه رنگین آنها را استخراج کرده و همراه با دندانه آب انار ترش مورد استفاده قرار می‌دادند و رنگ‌های با ثباتی به دست می‌آوردند. در دوره حاضر متأسفانه رنگ‌های باثبات گیاهی جای خود را به رنگ‌های درخشان ولی بی‌ثبات شیمیایی داده‌اند. این روش رنگرزی باعث تندی رنگ‌های خامه می‌شود. در بعضی موارد برای کاستن شدت تندی و پختگی رنگ‌ها، از خاکستر استفاده می‌کنند. استفاده از رنگ ها بسته به سبک قبایل خاص متفاوت است. به طور کلی آنها شامل سایه های سفید، قرمز، قهوه ای، سبز و زرد هستند. به نظر نمی رسد رنگ آبی مشخص باشد.
فرش بختیار از پشم محکم ساخته می شود. زیرا فرش‌ها - که به نام عشایر ایل بختیاری که در کوه‌های ساگرس در نزدیکی شهر اصفهان زندگی می‌کنند - نامگذاری شده‌اند - از محکم‌ترین فرش‌های ایرانی است. آنها از پشم ضخیم گره خورده اند که از خراب شدن آنها می کاهد. به ظرافت و نرمی پشم چوب پنبه دیگر فرش های ایرانی نیست، اما در مقاومت در برابر استرس های روزمره مزیت آشکاری دارد.
در بسیاری از نقاط فرش بختیار با نقوشی الهام گرفته از باغ ساخته می شود. الگوی به اصطلاح چستی دارای طرح هایی با گیاهان و حیوانات از طبیعت است. آنها از باغ های معمولی ایرانی الهام گرفته اند. گهگاه فرش‌هایی از بختیاری‌ها را نیز می‌بینید که نقش‌های آن شبیه نقوش منطقه اصفهان است. این نوع فرش اغلب در قسمت ورودی یا معابر خانه های ایرانی یافت می شود. این نه تنها کمی طبیعت را به خانه شما می آورد، بلکه یک فرش فوق العاده قابل اعتماد است.
