وقتی در یک باشگاه ورزشی شروع به کار می‌کنیم قدم اول گرم کردن است. با تمرینهای سبک و روزانه گرم می‌شویم تا بتوانیم حرکات سنگین‌تری را اجرا کنیم. همین تمرینهای به‌ظاهر ساده رفته‌رفته و طی زمان قدرت بدنی‌مان را افزایش می‌دهد و بعد از آن تاب و توان ورزش‌های دیگر را هم خواهیم داشت.
نوشتن هم همین‌طور است. برای بهتر نوشتن نیاز به تمرین هست. نمی‌شود که با به دست گرفتن قلم سریع یه کتاب چندین صفحه‌ای تولید کنیم.
نه.
تمرینهای سبک می‌خواهد؛ حرکات نرم و آهسته می‌خواهد؛ تداوم می‌خواهد؛ برنامه روزانه و منظم می‌خواهد.
با هم قلم و کاغذ به دست می‌گیریم و خودمان را برای تمرینهای سنگینِ آینده گرم و آماده می‌کنیم.
می‌توانیم تمام روز را به آن فکر کنیم و آخر شب بنویسیم،
یا به محض دیدن تمرین آن را اجرا کنیم،
یا تکه‌تکه طی روز انجام دهیم.
تمرین نوشتن اول
از زبان قاب عکس روی دیوار، یک روزِ خانه را توصیف کنید.
تمرین نویسندگی دوم
در کوپهٔ قطار با یک دوست قدیمی که مدت‌هاست او را ندیده‌اید به طور اتفاقی ملاقات می‌کنید. یکی از اتفاقات جدید زندگی‌تان را با تصویرسازی برای او تعریف کنید.
تمرین نوشتن سوم
چه می‌کردید اگر می‌توانستید یکی از حسرت‌های گذشته‌تان را جبران کنید؟ فکر می‌کردید زندگی‌تان چطور تغییر می‌کرد؟ اگر این حسرت پاک می‌شد چه تأثیری روی شخصیتتان می‌گذاشت؟
فکر می‌کنم اگر…
تمرین نویسندگی چهارم
گفتگویی بین سه کودک ترتیب دهید که در حیاط یا پارک دور هم جمع شده‌اند.
گرم صحبت بودند…
تمرین نوشتن پنجم
فرض کنید که پای میز محاکمه هستید و باید اعتراف کنید. اعتراف‌نامهٔ خود را از زاویهٔ دید دوم شخص بنویسید. انگار که صدای وجدان شما حرف می‌زند.
تو اعتراف می‌کنی که…
تمرین نویسندگی ششم
یکی از خواب‌هایی را که دیده‌اید با جزئیات کامل بنویسید. اما دقت کنید که هر جمله‌ای که می‌نویسید حداکثر چهار کلمه داشته باشد، نه بیشتر.
خواب دیدم که…
تمرین نوشتن هفتم
اگر بتوانید ماهیت خاطره‌ای را از بد به خوب تغییر دهید، چه خاطره‌ای است و چرا؟ توضیح دقیق بدهید و بگویید چطور این خاطرهٔ ناخوشایند را تغییر می‌دهید.
یادم می‌آید که…
تمرین نویسندگی هشتم
قرار شده نسخه‌های شعر حافظ را تصحیح کنید. این تصحیح برای شما آزاد است. می‌توانید اشعار او را حتی به اشعار آزاد و سپید تبدیل کنید. کدام را انتخاب می‌کنید؟ با آن شعرها چه می‌کنید؟
شعری که انتخاب کرده‌ام…
تمرین نوشتن نهم
شما شده‌اید اندازهٔ یک «بایت» و مدام در اینترنت به این‌طرف و آن‌طرف می‌روید. آنجا چطور است؟ چطور سعی می‌کنید خودتان را از آنجا خلاص کنید؟ یک روز چشم باز کردم و دیدم…
تمرین نویسندگی دهم
فکر می‌کنید ۳۰ سال دیگر با امروز خودتان چه فرقی دارید؟ صحنه‌ای بنویسید که خودِ امروزتان با خودِ ۳۰ سال دیگرتان با هم مکالمه می‌کنند. روبه‌رویم کسی نشسته که…
تمرین نوشتن یازدهم
به نظر شما ۳ چیزی که امروز را نسبت به دیروز و فردا متمایز می‌کند چیست؟
راه تمایز امروز نسبت به دیگر روزها…
تمرین نویسندگی دوازدهم
دنیا در حال نابودی است و شما باید برای نجاتش ماجراجویی کنید. با خودتان چه می‌برید؟ این سفر را چطور برنامه‌ریزی می‌کنید؟ کوله‌ام را برمی‌دارم و…
تمرین نوشتن سیزدهم
از کتابی بگویید که خواندنش برای شما بسیار سخت بود. فکر می‌کنید چرا سخت بود؟ چطور با کتاب کنار آمدید یا در نهایت با آن چه‌کار کردید؟ نمی توانستم بخوانمش چون…
تمرین نویسندگی چهاردهم
وارد دنیای داستانی کتاب محبوبتان شده‌اید و هرکدام از شخصیت‌ها را که دوست دارید می‌توانید انتخاب کنید. شما که می‌شوید؟ کتاب کدام است؟ در طول ماجراجویی‌تان چه پیش می‌آید..
پا گذاشتم میان داستانی که…
تمرین نوشتن پانزدهم
به دوستی می‌رسید که جزو روشن‌ترین خاطرات شماست. داستانی برای او تعریف می‌کنید اما دوستتان آن را به صورتی کاملاً متفاوت به یاد دارد. دربارهٔ داستان آن‌قدر حرف بزنید تا واقعیت ماجرا مشخص شود. یادت می‌آید…
تمرین نویسندگی شانزدهم
در ۳۰۰ کلمه داستان زندگی یکی از اطرافیانتان را با زاویهٔ دید سوم شخص بنویسید.
داستان زندگی…
تمرین نوشتن هفدهم
۱۰ عکس خبری را انتخاب کنید و راجع به هرکدام دو خط بنویسید. مخاطب نوشتهٔ شما یک کودک ۱۰ ساله است. اتفاقی که در این عکس رخ داده…
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
بدون تمرین نمی‌شود نویسنده شد؛ خیال‌تان را راحت کنم. تمام کتاب‌های دنیا را هم بخوانیم. تمام آموزش‌های نویسنده شدن را ببینیم، اگر خودمان دست به‌قلم نشویم و تمرین نوشتن نکنیم، نمی‌توانیم به یک نویسنده حرفه‌ای تبدیل شویم. نویسنده شدن را نمی‌شود آموزش داد. شاید تکنیک‌های نویسندگی را بشود در قالب آموزش‌هایی ارائه کرد، اما اینکه مدرسه و کلاسی وجود داشته باشد که بعد از گذراندن آن بتوانید به‌خودتان بگویید نویسنده … به‌نظر من نمی‌شود!
در کتابی خواندم، نویسندگی ترکیبی از استعداد و مهارت است. اگر استعداد نویسندگی داشته باشید ولی تمرین نکنید، مهارت به‌دست نخواهید آورد؛ و اگر تمرین بسیار انجام دهید و در نوشتن مهارت پیدا کنید اما استعداد نویسندگی نداشته باشد نوشتههایتان خلاقانه نخواهند بود.
با این حال ضرورتِ یادگیریِ نوشتن بر کسی پوشیده نیست، و یادگیری نوشتن جز از طریق تمرین بسیار حاصل نمی‌شود. در مقدمه و پیشگفتار کتاب هنر پرمایه نوشتن اثر ریچارد پل و لیندار الدر به ضرورت یادگیری نوشتن اشاره دارد و نوشتن را لازمه‌ی آموختن می‌داند. به‌دلیل ضرورتی که به‌آن اشاره شد چه استعداد نوشتن داشته باشید و چه نداشته باشید باید برای به‌دست آوردن مهارتِ نوشتن تمرین کنید.
معمولا بیشتر کسانی که می‌نویسند اگر بخواهند نوشتن را به دیگران بیاموزند و آنها را تشویق به این‌کار کنند، تمرین‌هایی را به آنها پیشنهاد می‌کنند. در این نوشته سعی کرده‌ام که تعدادی از این تمرین‌ها را برایتان ذکر کنم و از ایده‌های خلاقانه نویسندگی نمونه‌هایی را نام ببرم. پس خواندن ادامه مطلب برای شمایی که تولید محتوا انجام می‌دهید و به‌احتمال زیاد این روزها در حال توسعه مهارت نوشتن خود هستید مفید خواهد بود.
📷
آنچه در این مطلب می‌خوانید
آزادنویسی جزو اولین تمرین‌ها برای نویسندگی است. در آزاد نویسی یک برگ کاغذ برمی‌دارید یا یک فایل ورد باز می‌کنید و شروع می‌کنید به نوشتن. در آزادنویسی هیچ محدودیتی ندارید. از هرچه دلتان بخواهد می‌توانید بنویسید. هر موضوعی می‌تواند موضوع نوشته شما باشد. هر تعداد کلمه که دلتان بخواهد می‌توانید بنویسید، اما بهتر است که یک حداقل مقدار برای خودتان مشخص کنید.
در آزاد نویسی برا تصحیح آنچه نوشته‌اید توقف نکنید، اجازه دهید جریان سیال ذهن در شما شکل بگیرد. انجام این کار در ساعات ابتدایی روز می‌تواند باعث شود ایده‌های جالبی به ذهنتان خطور کند که در بهتر شدن روزتان به شما کمک خواهد کرد.
می‌توانید موضوع خاصی را انتخاب کنید و 100 کلمه درباره آن بنویسید. موضوع چندان مهم نیست، اما اینکه بتوانید دقیقا در 100 کلمه آنچه در ذهن دارید را بیان کنید و نوشته قابل قبولی را ارائه دهید به شما کمک می‌کند که در استفاده از کلمات دقت بیشتری به‌خرج دهید. ساده‌تر بخواهم بگویم این کار تمرین کم گفتن و گزیده گفتن است.
یکی دیگر از تمرینهای نویسندگی این است که داستانی را انتخاب کنید و آن را از نگاه شخص دیگری در داستان بازنویسی کنید. این تمرین ممکن است کمی سخت به‌نظر برسد اما به رشد خلاقیت و تخیل شما در نوشتن کمک بسیاری خواهد کرد. مثلا اگر شخصیت‌های موجود در داستان تقی و نقی و جعفر هستند، و داستان از نگاه تقی روایت می‌شود شما سعی کنید آن را از نگاه جعفر بنویسید.
ادامه دادن جمله‌ها می‌تواند یکی از تمرینهای نویسندگی خلاقانه باشد. یک جمله انتخاب کنید و تا جایی که می‌توانید آن را گسترش دهید. این جمله‌ها را از هرجایی می‌شود پیدا کرد مثلا می‌توانید جمله اول از یک رمان یا داستان را قرض بگیرید و بعد شروع به نوشتن کنید. یا می‌توانید خودتان جمله‌هایی را انتخاب کنید و ادامه‌شان دهید. در ادامه چند نمونه از این جملات را برایتان خواهم نوشت.
بسیاری از این جملات را می‌توانید خودتان بسازید و خودتان هم ادامه دهید.
نامه نوشتن یکی از تمرینهای خوب نویسندگی است. شما می‌توانید به هرکسی نامه بنویسید، به کسی که دوستش دارید، به خدا، به خود آینده یا خود گذشته‌تان، به کسی که به شما بدی کرده است. هرکسی می‌تواند مخاطب نامه‌های شما باشد.
این تمرین نویسندگی هم به نظرم جالب است و ایده‌های خلاقانه‌ای برای نویسندگی به ما می‌دهد. شما می‌توانید مثلا خودتان را جای یک نیمکت در پارک، جای تخته سیاه در کلاس درس یا هرچیز دیگری قرار بدهید و از زبان آنها شروع به نوشتن کنید. این تمرین خلاقیت و تخیل شما را به‌خوبی تقویت خواهد کرد.
یک عکس یا نقاشی را جلوی چشم خود بگذارید و چند دقیقه به آن خیره شوید و برداشت خود را از آن بنویسید. آنچه خودتان فکر می‌کنید را بنویسید نیاز نیست خودتان را درگیر این موضوع کنید که خالق اثر منظورش چه بوده است و چه مفهومی را می‌خواسته بیان کند.
ایده‌های خلاقانه برای نوشتن زیاد است، فقط کافی است کمی از تخیل‌مان کمک بگیریم. یکی از تمرینهای نویسندگی بسیار جذاب قرار دادن خود در یک محیط و شرایط دیگر است. این تمرین نویسندگی خلاق می‌تواند باعث شود نوشته‌های داستانی خود را بهتر جلو ببرید. برای مثال:
فرض کنید به‌مکان مورد علاقه‌تان رفته‌اید و می‌خواهید تجربه و احساس خود را از حضور در آن مکان به‌مخاطب خودتان انتقال دهید. آن مکان را چطور توصیف خواهید کرد؟ تمرین توصیف مکان اهمیت بسیار بالایی در افزایش مهارت نویسندگی، مخصوصا فضا‌سازی در نوشته‌های داستانی دارد.
نوشتن در مورد یکی از چالش‌هایی که در زندگی با آن روبهرو شده‌اید و نحوه برخوردتان با آن و روش‌هایی که برای مقابله با آن انتخاب کرده‌اید می‌تواند یک تمرین بسیار خوب نویسندگی باشد. این تمرین به‌غیر از بهبود مهارت نویسندگی باعث می‌شود تا مهارت حل مسائله و تفکر انتقادی نیز در شما توسعه پیدا کند.
در مورد کتابی که اخیرا خوانده‌اید یا فیلمی که اخیرا دیده‌اید نقد بنویسید. نگویید من در نقد نوشتن مهارتی ندارم. قرار نیست نوشته‌های شما را کسی بخواند. این تمرین باعث می‌شود دقیق‌تر مطالعه کنید و فیلم ببینید و از طرفی متوجه خواهید شد که آیا از نوشتن نقد لذت می‌برید یا خیر؟ مطمئنا اگر این تمرین را انجام ندهید پاسخ‌تان تنها در حد یک فرضیه خواهد بود. بسیاری از مواقع ما به‌چیز‌هایی علاقه داریم که خودمان هم نمی‌دانیم به‌آنها علاقه داریم.
شخصیت‌ها مهم‌ترین عناصر داستانی هستند به‌طوری که بدون شخصیت هیچ داستانی شکل نمی‌گیرد. بهترین تمرینی که برای ساختن شخصیت می‌توانید از آن کمک بگیرید مطالعه و توصیف کردن شخصیت‌های اطراف‌تان و افرادی است که می‌شناسید. موقعیت‌های مختلفی را در نظر بگیرید و شخصیت مورد‌نظرتان را در آن موقعیت‌ها قرار دهید و ببینید چطور با آن روبهرو می‌شوند. شخصیت مجموعه‌ای از عادت‌ها و رفتار‌های فرد است. بنابراین سعی کنید از عادت‌ها و رفتار‌های شخصیت‌های مد نظرتان برای توصیف او استفاده کنید. صرف این که بگوییم فلانی مهربان و خوش‌اخلاق و خوش‌برخورد است، تمرین شخصیت پردازی نیست.
نوشتن سفرنامه می‌تواند یکی از بهترین تمرینهای نویسندگی باشد. برای نوشتن سفرنامه حتما نیاز نیست به یک کشور دیگر یا یک استان دیگر سفر کنید. می‌توانید از شهری که در آن ساکن هستید شروع کنید. فرض کنید از یک کشور دیگر به عنوان توریست به این شهر (شهر خودتان) آمده‌اید. چه می‌بینید؟ با چه مردمانی روبهرو خواهید شد؟ می‌توانید برای نوشتن این سفرنامه یک روز در خیابان‌ها، کوچه‌ها و بازار‌های شهرتان پیاده‌روی کنید. احتملا با گوشه‌هایی از شهرتان آشنا خواهید شد که شاید قبلا به آن دقت نکرده بودید.
شاید هیچ علاقه‌ای به شعر نوشتن نداشته باشید اما امتحانش ضرر ندارد. همان‌طور که در تمرین قبل گفتم از امتحان کردن نترسید. آخرش این است که نوشته‌تان را پاره کنید و در سطل زباله بریزید.
اگر دوست دارید در زمینه نوشتن رمان، داستان کوتاه یا فیلم‌نامه فعالیت کنید، تمرین دیالوگ‌نویسی یکی از مهم‌ترین تمرین‌هایی است که باید انجام دهید و در آن مهارت پیدا کنید. رمان‌ها و داستان‌ها و فیلم‌نامه‌ها معمولا شامل روابط بین شخصیت‌ها و برخورد‌های بین آنها است. برای به‌تصویر کشیدن مکالمات و احساسات بین این شخصیت‌ها دیالوگ‌نویسی یکی از بهترین شیوه‌های نگارش است. برای دیالوگ‌نویسی خلاق باشید، برای مثال:
برای دیالوگ‌نویسی سعی کنید خلاقانه به موضوعات مختلف نگاه کنید و همچنین سعی کنید شیوه بیان احساسات در مکالمات را نیز تمرین کنید. مکالمات نباید خشک و خالی از احساس باشند.
یکی از بهترین تمرین های نویسندگی نوشتن خاطرات روزانه‌تان است. اینکه روزتان چطور بود، چه اتفاقاتی افتاد و چه احساسی داشتید می‌تواند موضوعات خوبی برای نوشتن باشد. این تمرین اگر هر روزه انجام شود تاثیر شگفت انگیزی در مهارت نویسندگی شما خواهد گذاشت.
📷
وبلاگ می‌تواند اولین جایی باشد که نوشتههایتان را در آن به اشتراک می‌گذارید. یک سرویس وبلاگ‌دهی رایگان را انتخاب کنید و برای خودتان یک وبلاگ بسازید. از میان نوشتههایتان برخی که به‌نظرتان برای منتشر کردن مناسب هستنند را انتخاب کنید و در وبلاگتان منتشر کنید.
سعی کنید در مورد موضوع خاصی در وبلاگتان بنویسید، به مخاطبان وبلاگتان قول مطالب مختلفی را بدهید و برای تهیه و نوشتن آن مطالب تلاش کنید. قول دادن باعث می‌شود نسبت به نوشتن متعهد شوید.
یکی دیگر از تمرینهای نویسندگی نوشتن برای مخاطبان متفاوت است. برای مثال اگر مخاطبان شما افراد نوجوان، کودکان، زنان، مردان و… باشند، باید سبک نوشتاری را انتخاب کنید که مخاطبان با آن احساس راحتی کنند. برای این کار نیاز دارید که به چند نکته توجه کنید:
با‌توجه به‌این نکات متن‌هایی بنویسید و اگر افرادی از گروه مخاطبان هدف‌تان در دسترس هستند، متن را برای گرفتن بازخورد به آنها بدهید تا مطالعه کنند. این تمرین برای حرفه‌ای شدن در نوشتن یک تمرین بسیار کاربردی است. چه در بازاریابی محتوایی و چه در نوشتن رمان و داستان در نظر گرفتن مخاطبان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
ویرایش کردن متن از واجبات نویسندگی است. هرچقدر هم این کار حوصله‌سربر و اعصاب‌خرد کن باشد باید آن را تمرین کنید. حوصله کنید و متن خود را چندین‌بار بخوانید. تمرین ویرایش و بازنگری می‌تواند تغییر چشم‌گیری در نتیجه‌ی نهایی به‌وجود بیاورد. بلند خواندن متن برای خودتان، خواندن برای دوستان و آشنایان، ویرایش کردن متن نوشته شده با نرم‌افزار ورد با یک فونت دیگر و… تکنیک‌هایی است که باعث می‌شود به ایرادات خود پی ببرید و متن خود را بهبود ببخشید.
…
برای جمع بندی
شما می‌توانید تمرینهای مختلفی را برای نوشتن انتخاب کنید، حتی می‌توانید تمرینهای مختص خودتان را بسازید، آنچه که در کسب مهارت نویسندگی لازم و ضروری است زیاد نوشتن است. بیشتر تمرینهای نویسندگی که توسط افراد مختلف ارائه می‌شوند تنها جهت جذاب کردن فعلِ نوشتن هستند و شما را ترغیب می‌کنند تا بیشتر بنویسید. هرچقدر بیشتر بنویسید و بیشتر تمرین کنید کم‌کم به کیفیت نوشتههایتان افزوده خواهد شد، کم‌کم به خودتان می‌گویید من که هر روز وقت می‌گذارم و می‌نویسم چرا یک چیز به درد بخور ننویسم که بتوانم در وبلاگم منتتشر کنم؟ چرا یک داستان کوتاه یا رمان ننویسم؟
کسب مهارت در نوشتن تنها و تنها به خودتان و تلاشتان بستگی دارد، هیچ مانعی وجود ندارد پس هیچ بهانه‌ای قابل قبول نیست. اگر در ضرورت یادگیری نوشتن شک دارید در مورد این موضوع بیشتر جستجو کنید، نوشتن یک کار تفننی و حاشیه‌ای نیست، نوشتن ضرورت است.
با نوشتن هر روزه می‌توانید این کار را به یک عادت روزانه تبدیل کنید که دیگر به حالت روحی شما بستگی نداشته باشد و در هر حالت روحی که قرار دارید نوشتن را از برنامه روزانه خود حذف نکنید.
منبع:
https://mrashouri.com/%D8%AA%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C/
https://madresenevisandegi.com/4513/%D8%AA%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C/
