اخیرا اتفاق جالبی رخ داد که تصمیم گرفتم چند سطری در مورد اون بنویسم. از طریق یکی از دوستان متوجه شدیم که یکی از فروشگاه‌های اپ‌های اندروید، بازی شمشیر تاریکی رو بدون اجازه ما منتشر کرده و در توضیحات هم نام ناشر آمریکایی بازی رو نوشته. معمولا ارايه نسخه‌های بازی رو در سایت‌های کرک و دانلود غیر مجاز زیاد دیده بودیم ولی این اتفاق از طرف این پلتفرم که یکی از فروشگاه‌های رسمیه خیلی عجیب بود. جالبه که این بازی رو چند سالی در این فروشگاه عرضه می‌کردیم و به تازگی انتشار اون رو متوقف کرده بودیم.
پس از پیگیری‌های متعدد و تماس و نامه نگاری بیشمار، در نهایت پاسخی از طرف پشتیبانی آن‌ها دریافت کردیم که اصلا کی گفته آقا جان این بازی مال شماست. این بازی طرفدار زیاد داره و برای اینکه اونا ناراحت نشن ما بازی رو منتشر کردیم. حالا ما بالا برو پایین بیا که والا این بازی ماست و در نهایت با کمال اقتدار شنیدیم که هر موقع اون ایمیلی که تو صفحه گوگل پلی بازی نوشته شده به ما ایمیل بزنه ما حذف می‌کنیم وگرنه شما کی هستید! خدمت شما بگم که اون ایمیل هم چیزی نیست جز ناشر آمریکایی بازی که حق نشر در گوگل پلی رو به او سپرده‌ایم.
با توجه به اینکه این فروشگاه (و فروشگاه‌های دیگه) تصور می‌کنن که به راحتی می‌تونن بازی‌های گوگل پلی رو بر دارن و روی فروشگاه خودشون منتشر کنن، لازم دیدم این چند سطر رو بنویسم. سوال دقیقا اینه:
۱ - نشر مجدد بازی‌های گوگل پلی در هر پلتفرم دیگری غیر قانونی است. (مشکل قانونی)
اساسا شما هیچ‌گاه اجازه قرار دادن هر محصولی که حقوق معنوی اون متعلق به کس دیگری باشه رو ندارید، چه رایگان و چه پولی. چه عکس یک شخص و چه محصول یک تیم. اگر قرار دادن فایل روی اینترنت آسونه به معنی مجاز بودن اون نیست. حالا حتما این فروشگاه می‌گه که کی تو ایران حقوق معنوی رعایت می‌کنه که ما بکنیم، اصلا مگه فیلیمو و نماوا و غیره و غیره تا حالا حقوق کسی رو رعایت کردن که ما دومی باشیم. البته همه این دوستان می‌دونن که حقوق معنوی سازندگان ایرانی رو باید رعایت کنن ولی فعلا فرضشون اینه که بازی ایرانی که در خارج از ایران منتشر شده هم که اصلا ایرانی نیست. کی گفته هست؟ مگه ایمیل رو نمی‌بینی تو گوگل پلی خارجیه! جالبه که اگه اون ایمیل گوگل پلی یه روزی به این مارکت‌ها ایمیل بزنه حتما از راهکارهای حقوقی که برای شکایت دنبالش خواهد رفت می‌گه. قانون رو اگه کاری نداری بریم سراغ مورد بعدی.
۲ - اصلا حقوق معنوی بازی مال کیه؟ (مشکل معنوی)
دوستان تصور می‌کنن که چون گوگل پلی نوشته فلان شرکت پس حتما فلان شرکت صاحب کل اثره. حقیقت اینه که سازندگان با ناشران متعدد برای منتشر کردن بازی صحبت می‌کنن. خیلی وقتا حقوق نشر روی پلتفرم‌های مختلف رو به ناشران مختلف می‌دن. از قضا قصه بازی شمشیر تاریکی ما هم همینه. حقوق نشر روی گوگل پلی و اپ استور رو به ناشر آمریکایی دادیم و حق نشر روی بقیه پلتفرم‌ها برای خودمون محفوظه. به همین دلیل هم به صورت مستقل روی استورهای داخلی تا همین اواخر منتشر کرده بودیم. حالا این دوستان صحبتشون اینه که نخیر، دیگه چون یکی تو گوگل پلی منتشر کرده پس حتما حق نشر تمام دنیا رو داره! استورجان این رو هم نمی‌پذیری؟ بسیار خب، بریم مورد بعدی.
۳ - ناشر اصلی به سازنده چی می‌گه وقتی می‌بینه روی استور جدید منتشر شده؟ (مشکل اخلاقی)
خیلی وقتا ولی اتفاقا بازی ساز حق نشر رو به ناشر برای تمام دنیا می‌ده. آخ آخ تو این حالت که دیگه خیلی بد می‌شه. ناشر از خواب پا می‌شه می‌بینه بازی روی یک پلتفرمی که اصلا روحشم خبر نداره منتشر شده. تلفن رو بر می‌داره زنگ می‌زنه به بازی ساز، می‌گه فلان فلان شده حالا دیگه زیرآبی می‌ری برای من؟ همین الان برم شکایت کنم ازت که پدرتو در بیارن؟ بازی‌ساز بیچاره هم از همه جا بی‌خبر می‌گه کی؟ چی؟ کجا؟ بعد ناشر لینک رو براش می‌فرسته. گوگل کروم هم اول بهشون پیشنهاد می‌کنه که محتوای فارسی رو به زبانشون ترجمه کنه و اونا هم دکمه رو با ترس و لرز می‌زنن و می‌بینن که بعله! بازیشون خیلی قشنگ داره منتشر می‌شه روی یک فروشگاه جدید. بازی‌ساز می‌گه آقا به خدا (یا اون چیزایی که قبول داره، حداقل تو مواقع ترس) ما اصلا نمی‌دونیم قضیه چیه! ناشر هم می‌گه آره جون خودت، حالا بهت نشون می‌دم. یه ایمیلی هم شاید این وسط بازی‌ساز به این استور ایرانی بزنه و اونا هم چند تای اول رو جواب نمی‌دن و بعد می‌گن تو کی هستی اصلا بابا جون! وات د هل! خب اینم یه ایراد اخلاقی، ولی خب باز می‌شه گفت که یه فروشگاه، یه بیزنس عظیمه و نباید نگران مشکلات اخلاقی بین توسعه دهندگان و ناشران خارجی باشه. خب بریم پله بعدی.
۴ - آقا اصلا نمی‌خوام دیگه بازیم باشه. (مشکل هنری)
اینکه یک بازی‌ساز بخواد بازیش رو دیگه منتشر نکنه خیلی رایجه. انواع و اقسام دلایل رو هم می‌تونه داشته باشه، خیلی وقتا حقوقی، خیلی وقتا به دلایل هنری و کیفی و موارد دیگه. بازی‌ساز یک روز بازیش رو از حالت انتشار در میاره ولی می‌بینه که عه، چرا هنوز رو یه استورهایی هست؟ هر کاری می‌کنه، بازیش تا ابد اونجا می‌مونه و رویایی حذف بازیش از استورها رو به گور می‌بره، متاسفانه. آخه شاید دیگه ایمیل گوگل پلی ناشرش هم کار نکنه و یه استورهایی هیچ جوره جوابش رو ندن. بازی ساز جان دست به مهره بازیه، وقتی ساختی دیگه مال خودت نیست و رو یه فروشگاههایی حالا حالا خواهد بود!
۵ - مشکل بازی‌ساز داخلی (مشکل ایرانی)
موارد بالا با فرض اینه که بازی‌ساز و ناشر خارجی هستن و می‌شه اینطور گفت که آقا ما فعلا به فکر داخل مرزای خودمون باشیم و این خارجیا رو بیخیال. مشکلات قانونی، تجاری، فرهنگی و اخلاقی هم که براشون با این کارامون بوجود میاد اصلا کاری نداریم. ما فقط به فکر جونای مملکت خودمون هستیم. اصلا ما هستیم چون اونا نخواستن ما باشیم پس ما هستیم! قصه بازی‌ساز داخلی اینه که در داخل به بازیش گیر می‌دن و می‌گن بازی ستاره‌دار ساختی و باید بری دادگاه، بعد هم چندین بهانه عجیب و غریب میارن و مجوز نشر دیگه بهش نمی‌دن. بازی‌سازم می‌گه آقا اصلا نخواستم و بازی رو منتشر نمی‌کنم چون خیلی وقت و حوصله این گیرا رو هم ندارم. بعد از یه مدتی میاد و می‌بینه که به به، بازی چه قشنگ داره در فروشگاه‌های وطنی منتشر می‌شه. می‌گه آقا بیار پایین الان دردسر درست می‌کنی و فروشگاه هم می‌گه قبلا این بازی مال تو بود، الان دیگه فرض می‌کنیم این بازی مال خارجیاست و ما می‌ذاریم چون مخاطب ما دوست داره. تو هم برو واسه خودت. بازی‌ساز ایرانی می‌گه ببین این دفعه برم دادگاه تو میای اونجا جواب بدی و بگی که سرخود بازی رو منتشر کردی؟ اصلا مگه قاضی قبول می‌کنه همچین چیزیو، مطمینم اولین چیزی که می‌گه اینه که شما در مورد ناموست هم همینجوری رفتار می‌کنی؟ می‌ذاری ببرنش بعد می‌گی من کاره‌ای نبودم اونا بردن؟ فروشگاه کمی به فکر فرو می‌ره و یه چیزایی از کنار وجدانش رد می‌شه ولی سریع همه رو کنار می‌زنه و می‌گه هر موقع از ایمیل گوگل پلی به من ایمیل زدی، من جوابتون می‌دم! ملاک من فقط و فقط گوگل پلیه! اصلا هر چی بیل گیتس بگه! بازی سازه نگاهی می‌کنه ولی می‌گه الان بیل گیتس رو بگم بحث به بیراهه می‌ره، به جاش می‌گه مگه اون موقع که بازی رو از رو گوگل پلی برداشتی گذاشتی بالا با ایمیل گوگل پلی مکاتبه کردی؟ کردی یا نکردی؟ اصلا روح اون ایمیل‌های گوگل پلی خبر داره که بازیاشون رو بر می‌داری می‌ذاری رو فروشگات؟ اما جوابی نمیاد. نمیاد که نمیاد. بازی ساز در حالی که متحیره که چطور در احضار به دادگاه همه اون رو می‌شناسن و همه چیزشو می‌دونن ولی موقعی که بازیش رو دزدی می‌ذارن تو فروشگاه هیچ کس اونو نمی شناسه، در تاریکی شب قدم می‌زنه و با خودش می‌گه، این نیز بگذرد...
یه روزی همه اینا می‌گذره و همه با هم به این روزا می‌خندیم، همونطوری که امروز به خیلی از اتفاقای گذشته می‌خندیم. حالا خیلی دیر شد هم ما نمی‌خندیم ولی بقیه می‌خندن، ما هم با خنده اونا از الان می‌تونیم شاد باشیم.
