اختلالات شخصیتی که معمولاً از سنین بلوغ و بزرگسالی شروع می شود و مدت طولانی ادامه دارد ، اختلالات رفتاری و سازگاری است که عملکرد زندگی روزمره فرد را مختل می کند و در روابط اجتماعی ، خانوادگی و زندگی کاری مشکلاتی ایجاد می کند. در صورت عدم مداخلات ، اختلالات شخصیتی به طور گسترده و منفی بر زندگی افراد تأثیر می گذارد. اختلال شخصیت پارانوئید یکی از اختلالات شخصیت است.
بارزترین و مهمترین ویژگی اختلال شخصیت پارانوئید مشکوک بودن فوق العاده این افراد است. علیرغم فقدان دلیل و شواهد کافی ، آنها اغلب با سو ظن به دیگران نزدیک می شوند و نگرشهای شکاکانه از خود نشان می دهند. اگرچه هیچ مدرکی برای اثبات سو ظن آنها وجود ندارد ، اما آنها توانایی توضیح منطقی آنها را دارند.
شک و تردید به دلیل بی اعتمادی شدید نسبت به دیگران ، چنین جایگاه مهمی در زندگی آنها دارد. آنها باورهایی دارند که اعتماد به دیگران خطرناک است. افراد پارانوئید به دنبال امنیت نامحدود هستند ، اما هرگز به آن نقطه نمی رسند. این افراد که از استثمار شدن می ترسند با کسانی که برای جلب اعتماد خود اقدام می کنند نیز دارای مشکلات اعتماد هستند. از آنجا که آنها به مردم اعتماد ندارند ، زیاد باز نمی شوند و اشتراک نمی گذارند. زیرا آنها فکر می کنند از اطلاعاتی که به اشتراک می گذارند علیه آنها استفاده خواهد شد. به دلیل این نگرش برای جلوگیری از صمیمیت ، آنها ظاهری سرد و دور از خود نشان می دهند. از آنجا که آنها به دیگران اعتماد ندارند ، این افراد اغلب به افراد خودکفا تبدیل می شوند. بنابراین ، از طرف دیگر ، آنها از خود محافظت می کنند.
افراد پارانوئید به شدت نسبت به انتقاد حساس هستند و ماهیتی قابل لمس دارند. نیازی به تحریک پذیری یا مشکوک شدن رویدادهای مهم نیست. تنها یک کلمه ، یک نگاه تنها ، یک حرکت کوچک کافی است تا آنها با معانی مختلف گرفته و مشکوک شوند. بدبینی و ناامنی آنها باعث می شود که رویدادها را به گونه ای دیگر ببینند و تفسیر کنند. آنها معتقدند که رفتار عادی معانی پنهانی دارد و سعی می کنند آن را پیدا کنند. آنها حتی در حوادث ناخوشایند به دنبال نیت هستند. توجه آنها به جزئیات و توجه به جزئیات باعث می شود که جزئیاتی را که شخص دیگری نمی بیند ، مشاهده کنند.
افراد با ساختار شخصیت پارانوئید تمایل دارند رفتار دیگران را به عنوان یک تهدید درک کنند و آنها مرتبا احساس خطر می کنند. آنها در صداقت و وفاداری اطرافیان شک دارند. در شک و تردید مداوم باعث می شود که آنها همیشه هوشیار و آماده حمله به یک موقعیت احتمالی باشند. بنابراین ماهیت دفاعی دارند.
کنار آمدن با افراد پارانوئید کاملاً دشوار است. سو ظن مداوم به چیزی و سرزنش طرف مقابل و تحت فشار قرار دادن آنها باعث ناآرامی در محیط آنها می شود. از آنجا که این وضعیت در روابط آنها نیز منعکس می شود ، آنها به ویژه در روابط عاشقانه خود مشکلاتی را تجربه می کنند. آنها دائما وفاداری شریک زندگی خود را زیر سوال می برند و می خواهند آنها را تحت کنترل خود در آورند.
علت اختلال شخصیت پارانوئید ، که معمولاً از کودکی یا نوجوانی شروع می شود ، ناشناخته است. با این حال ، مطالعات نشان می دهد که عوامل بیولوژیکی نیز همراه با اثرات روانی-اجتماعی مانند سو استفاده والدین و سو استفاده ، قرار گرفتن در معرض بزرگسالان خشن در طول دوره رشد بسیار مثر است.
علائم اختلال شخصیت پارانوئید
برخی رفتارها و نگرش های افراد دارای ساختار شخصیتی پارانویا ، که نسبت به دیگران سو ظن و بی اعتمادی زیادی دارند ، به وضوح در روابط ، رفتارها و انتخاب های آنها منعکس می شود. برخی از علائم افراد با ساختار شخصیت پارانوئید:
افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید سو ظن گسترده ای دارند که توسط دیگران فریب می خورند ، مورد سو استفاده قرار می گیرند و به آنها آسیب می رسانند.
این افراد سوظن مداوم و بی اساس در مورد افراد اطراف خود ، خواه دوست ، خانواده و یا همکار داشته باشند. آنها دائماً به وفاداری و صداقت خود شک می کنند.
آنها معتقدند که پشت هر کلمه خیرخواهانه یا هر واقعه عادی ، معنایی پنهان و تهدیدآمیز نهفته است. آنها تمایل دارند دائماً آن را جستجو کنند.
افراد با ساختار شخصیت پارانوئید کاملاً انتقام جویانه هستند. آنها هیچ اشتباه یا توهینی را که به آنها شده است نمی بخشند.
آنها نسبت به نگرش ها ، کلمات یا رفتارهایی که به نظر آنها حمله به شخصیت یا شهرت آنها است واکنش های عصبانی نشان می دهند.
آنها مکرراً در مورد شریک زندگی و وفاداری خود شک دارند.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانویا نیازی به حمایت روانی ندارند مگر اینکه مشکلات عاطفی شدید یا مشکلات جدی با افراد اطراف خود داشته باشند. بی اعتمادی آنها به دیگران ، به ویژه غریبه ها ، مهمترین دلیل این امر است. یکی از این موارد است. برای این افراد بسیار دشوار است که به تنهایی به یک درمانگر مراجعه کنند و خود را باز کنند.
موثرترین روش در درمان اختلال شخصیت پارانوئید روان درمانی است. در روان درمانی ، تمرکز بر افکار و باورهای ریشه دار و ساختارهای ارتباطی است که فرد را راهنمایی می کند. برای افرادی که در برقراری روابط مشکل دارند ، رابطه درمانی ایجاد شده در درمان به آنها کمک می کند تا بر این دشواری غلبه کنند. بسته به شدت اختلال و وجود سایر اختلالات روانشناختی همراه ، می توان از دارو درمانی همراه با روان درمانی نیز استفاده کرد. در این فرآیند ، حمایت از خانواده در کنار روان درمانی بسیار مهم است.