جیغ the scream، نام معروف ترین مجموعه Edvard Munch نقاش برجسته نروژی است. این مجموعه، شامل چهار اثر رنگی و چندین چاپ است؛ که در فاصله سالها ۱۸۹۳ تا ۱۹۱۰ خلق شدهاست.
جیغ the scream، در دنیای امروز افسانه ای است که، ساعت ها مخاطب را با خود درگیر میکند، به نوعی، یکی از آن نقاشی هایی است که، با همه صحبت می کند، آنقدر احساسات در آن دخیل است که، بی تفاوت بودن نسبت به آن سخت است. این اثر، فرم آدمک تنها را، روی پل، و زیر آسمان قرمز رنگی نشان میدهد؛ که از وحشت در حال جیغ زدن است. چهره مشوش و وحشتزده این فرم آدمک، همچنین خطوط مدور و در حال چرخش، و پژواک آن در نقاشی به یکی از نمادین ترین تصاویر هنری بدل شده است؛ که به عنوان سمبلی از اضطراب و تنش انسان امروزی به حساب می آید. صدای فریاد را، از خطوط میشنوید؟
ادوارد مونچ در توضیح سرچشمه الهام، خلق این اثر گفته :
من و دوستانم در غروب آفتاب، در جاده در حال قدم زدن بودیم؛ از خستگی ایستادم، و به نرده تکیه دادم که آسمان ناگهان به رنگ سرخ درآمد. ایستادم... به ابرهای شعلهور، که به رنگ خون درآمده و شهر را فرا گرفته بودند، نگاه کردم. دوستانم رفتند، اما من آنجا ایستادم ، و از ترس میلرزیدم. من این جیغ ابدی و عظیم طبیعت را احساس میکردم.
بنا بر روایتی، ادوارد مونچ شاهد پدیده ابر رنگینتاب (این ابرها هنگامی شکل میگیرند که دما بهصورت غیرمعمول سرد باشد و بلورهای یخ ،در استراتوسفر زیرین، که معمولاً بدون ابر است تشکیل میشوند. به این ترتیب در زمانهای غروب و نور آفتاب میتواند، این بلورهای ابر را که در سطح زمین قرار دارند؛ روشن کند.) بوده است که، ۹ سال پیش از اینکه مونچ، اولین تابلوی جیغ را خلق کند در نروژ رخ داده است.
اما روایت دیگر، اثرات فوران آتشفشانی قدرتمند کوه است، که آسمان غروب خورشید را، به مدت چند ماه در طی 1883 و 1884 ، یعنی حدود یک دهه قبل ، رنگ آمیزی کرد.
و روایت دیگر که به فرم آدمک اثر دلالت دارد، مومیایی در موزه La Specola قرار دارد، که به حالت جنین نشسته است. این مومیایی، مشابه فرم آدمک اثر خلق شده است که ، احتمالا ادوارد مونک از آن الهام گرفته است.
درباره روایتهای گفته شده نظرات ضد و نقض بسیاری وجود دارد که، نمیتوان با قطعیت درباره آنها صحبت کرد. اما هر چه که هست، این اثر ، بی اغراق نمادی از هنر مدرن، مونالیزای زمان ما توصیف شده است، و قطعا از روحیات و زندگی پر فراز و نشیب خالق اثر، نشات گرفته است. جیغ the scream در ابعاد ۹۱ سانتیمتر × ۷۳٫۵ سانتیمتر (۳۶ in × ۲۸٫۹ in) در گالری ملی، اسلو، نروژ قرار دارد.
ادوارد مونچ Edvard Munch در ۱۲ سپتامبر ۱۸۶۳ در نروژ به دنیا آمد. پدرش کشیش بود، و خانواده ای مذهبی داشت که نقاشی را، امری نامقدس میشمردند. از 13 سالگی هنر نقاشی او شکوفا شد، و به دلیل بیماری موروثی خانوادگی، بیشتر نقاشی های او با محور درد و بیماری بود. در دوران جوانی در بسیاری از نمایشگاه های اروپا خوش درخشید، و مجموعه ارزشمند کتیبه زندگی را خلق کرد.
از سال ۱۹۰۸ مونچ عصبی و ناراحت به میخوارگی روی آورد. از افسردگی و بیماری روانی رنج میبرد، که پزشکان برای درمان وی از شوک الکتریکی استفاده میکردند؛ اما پس از گذراندن این دوره دوباره احیا شد، و مجموعه ارزشمند جشن زندگی کشاورزی را پدید آورد. این مجموعه شامل بسیاری از منظرههایی است که از اسب خود، روسو به عنوان مدل استفاده کرد. او سرانجام در سال ۱۹۴۴ در خانه اش درگذشت. بعد از مرگش باقیمانده آثارش به شهرداری اسلو داده شد، که موزه مونک در وین در سال ۱۹۶۳ پس از گشایش آنها را به نمایش گذاشت. در این موزه ۱۱۰۰ نقاشی ۴۵۰۰ طراحی و ۱۸۰۰۰ چاپ از کارهایش به نمایش جهانیان گذاشته شد. در حال حاضر موزه مونک مرکز رسمی کارهای اوست.
‘