آرگون یکی از شش گاز نجیب با نماد شیمیایی Ar و خواص منحصر به فرد است که بسیاری از صنایع آن را به دلیل توانایی در بهینه سازی عملکرد، بهبود کیفیت، کاهش هزینه و موارد دیگر مفید و ضروری میدانند. گاهی اوقات به دلیل فوتون ساطع شده در اثر تحریک الکترون ظرفیت، این گاز نجیب به رنگ ارغوانی دیده میشود.
آرگون با عدد اتمی 18، سومین گاز فراوان در جو است. بیشتر آرگون روی زمین را ایزوتوپ آرگون-40 تشکیل میدهد که از تجزیه رادیواکتیو پتاسیم-40 به وجود میآید. آرگون در فضا به دلیل واکنشهای انجام شده در ستارگان به وجود میآید و عمدتاً ایزوتوپ آرگون-36 است. به خواندن این مقاله ادامه دهید تا بدانید گاز آرگون چیست و چه کاربردهایی در صنایع مختلف دارد.
آرگون گازی بی اثر، بی بو و بی رنگ است که این گاز نجیب را به گزینه مناسبی برای صنعت جوشکاری و لامپهای فلورسنت تبدیل میکند. نام آرگون از کلمه یونانی به معنای "تنبل" گرفته شده است که به تمایل کم آن برای برقراری واکنش و تشکیل ترکیبات مختلف اشاره دارد. در حال حاضر، آرگون 0.94% اتمسفر زمین را تشکیل میدهد که معادل 65 تریلیون تن متریک است و با افزایش پوسیدگی پتاسیم 40 افزایش می یابد. با این حال، برای به دست آوردن آرگون با جدا کردن آن از اتمسفر به تجهیزات پیچیدهای نیاز است.
آرگون ویژگیهای خاص و متفاوتی نسبت به گازهای دیگر دارد و به همین دلیل در صنایع بسیاری به کار میرود. برخی از صنایعی که از این گاز استفاده میکنند به شرح زیر است:
بیشترین استفاده از گاز آرگون در صنعت جوشکاری است. جوشکاران از این گاز به عنوان یک عامل محافظ بی اثر هنگام جوشکاری استفاده میکنند. واکنش پذیری بسیار کم آرگون باعث میشود فلز مذابی که هنگام جوشکاری استفاده میشود، از اکسیداسیون و آلودگی ناشی از گازهای اتمسفر محافظت شود. هنگامی که آرگون همراه با هلیوم به کار برود، خواص انتقال حرارت آرگون بهبود مییابد. همچنین ترکیب آرگون با اکسیژن یا دی اکسید کربن باعث تثبیت قوس جوش میشود.
لامپهای رشتهای و فلورسنت با گاز آرگون پر میشوند تا از اکسید شدن رشته داغ موجود در لامپ جلوگیری شود. بدون افزودن آرگون به این لامپها، رشته با اکسیژن واکنش داده و باعث میشود عمر مفید لامپ به طور قابل توجهی کاهش پیدا کند. در نتیجه، استفاده از آرگون در لامپها باعث کاهش تعداد دفعات تعویض لامپ و در نتیجه صرفه جویی در هزینهها میشود.
در صنعت تولید فولاد استفادههای متنوعی از گاز نجیب آرگون میشود؛ به عنوان مثال، استفاده از این گاز باعث کاهش هدر رفتن کروم در طول فرآیند تولید میشود. انجام این فرآیند در حضور آرگون، به دستیابی به سطوح کربن مورد نظر در دماهای پایین تر کمک میکند.
صنعت پزشکی و مراقبتهای بهداشتی یکی از برجستهترین صنایعی است که از گاز آرگون استفاده میکند؛ فتوتراپی شبکیه و درمان جداشدگی شبکیه در بیماران دیابتی از جمله موارد کاربرد این گاز است. مهمترین دلیل استفاده از آرگون در صنعت پزشکی، توانایی آن در هدف قرار دادن نقاط مختلف با دقت بالا و خواص محافظتی بالقوه آن است که این گاز را به یک ابزار جراحی تبدیل میکند. به طور معمول در بیمارستانها از کپسول گاز آرگون برای توزیع این گاز در بخشهای مختلف استفاده میشود.
در خانهها نیز کاربردهای مختلفی از گاز آرگون دیده میشود. به غیر از به کار بردن آرگون در لامپهای رشتهای و فلورسنت، سایر اقلام خانگی نیز حاوی آرگون هستند؛ به عنوان مثال، در پنجرههای دو جداره که برای صرفهجویی در مصرف انرژی طراحی شدهاند، وجود این گاز ضروری است.
خاصیت عایق بودن گاز آرگون، آن را به بهترین گزینه برای محافظت از غواصان در برابر آب سرد تبدیل میکند؛ به این دلیل که گاز آرگون رسانایی حرارتی کمی دارد. همچنین از این گاز در ترکیب با اکسیژن به ندرت به عنوان گاز تنفسی غواصان استفاده میشود.
گاز آرگون عضوی از شش گاز نجیب گروه 18 جدول تناوبی با نماد شیمیایی Ar است که نام خود را از کلمه یونانی "تنبل" گرفته است؛ زیرا تمایل کمی به انجام واکنش با عناصر دیگر و تشکیل ترکیبات مختلف دارد. با وجود اینکه گازی بسیار نادر است، اما 94% از جو زمین را تشکیل میدهد که به 65 تریلیون متریک تن رسیده و این تعداد در طول زمان افزایش پیدا میکند.
این عنصر بی اثر، بی رنگ و بی بو به طور معمول در لامپهای فلورسنت و در قوسهای جوشکاری استفاده میشود. رایجترین کاربرد آن در صنعت جوشکاری است؛ زیرا در جو بی اثر بوده و از اکسید شدن فلزات جلوگیری میکند. به طور کلی، آرگون یک گاز همه کاره است و طیف گستردهای از کاربردها را در صنایع مختلف دارد.