منتشر شده در نشریه نقش جامعه دانشگاه شهید باهنر ...
نویسنده: فاطمه عباس زاده فتح آبادی
ظهور فناوری های نوین ارتباطی در عصر حاضر به همراه تحولاتی که در فضای مجازی به وجود آورده است بسیاری از کارکردهای خانواده را دچار اختلال کرده است.
یکی از مباحث مهم در نهاد خانواده بررسی آسیب های ناشی از تحولات خانواده است تحولاتی که خود منشاء بروز دگرگونی های عمیق در نوع روابط و ارزشهای خانوادگی است و البته بسیاری از این تحولات و دگرگونی ها از بیرون بر خانواده تحمیل می شود؛ از زمانی که اینترنت وارد فضای زندگی انسان شده تا به امروز علی رغم تمام محاسن و مزایای آن یکسری دغدغه ها و نگرانی ها بر خانواده ها تحمیل شده، موضوعی که در تمام جوامع موضوعیت داشته و محدود به جامعه یا اقلیتی خاص نمی شود.
از طرف دیگر به دلیل ویژگی‌های خاص این فضا و نو بودن این پدیده، بسیاری از والدین فرصت، امکان و یا توان کافی برای شناخت دقیق این فضا و کاربردهای آن را به دست نیاوردند.
با این حال یکی از بزرگترین مسائل اجتماعی که جوامع امروزی به آن مبتلا هستند ضعف بنیاد خانواده است همچنین آماده کردن فرزندان برای پذیرش مسئولیت های اجتماعی یکی از وظایف مهم خانواده ها به شمار می‌آید؛ زیرا جوانان باید برای زندگی مشترک آماده شده و سعی نمایند روابط خود را با پیرامون در حد متعارف قابل قبول تنظیم نمایند بر اساس آمار و ارقامی که وجود دارد مانند بالا رفتن سن ازدواج، طلاق، فحشا، سرد شدن ارتباطات عاطفی و نارضایتی‌هایی از زندگی خانوادگی قابل تأمل است که باعث ناکامی و شکست های بزرگی بر زندگی جوانان شده است. این مشکلات نشان از مشکلات عمیقی در سطح خانواده دارد که باید ریشه یابی و درمان شود یکی از دلایل این نارضایتی ها فضای مجازی است که باعث شده تا سطح توقعات و ارضا از زندگی‌های مشترک را به خصوص در میان جوانان را بالا ببرد.
سوشال مدیا ها علاوه بر متزلزل کردن بنیاد خانواده برخی تبعات دیگری نیز دارد مانند
۱) گسترش ارتباطات نامتعارف میان جوانان
۲) بیشتر شدن شکاف بین نسلی
۳) سوءاستفاده‌های جنسی
۴) بروز فحشا و عادی انگاری برخی مسائل جنسی
۵) انزوای اجتماعی
۶) اعتیاد به اینترنت
بنابراین با توجه به موارد موجود در رابطه با فضای مجازی می توان گفت به منظور پیشگیری و کاهش آسیب‌های اجتماعی در فضای مجازی راهکارهایی ارائه شده از سمت برخی مسولین که اجرای به موقع و مناسب آنها میتواند ثمربخش واقع شود.
با این وجود در دنیای دموکراسی تنها موردی که در تاریخ بشر جهان را هم سطح کرده و هیچ تبعیض اقتصادی و مالی ندارد مسئله اینترنت است که امید است با آموزش‌های صحیح و اجرایی کردن راهکارهای مناسب بتوان از این میزان تخریب و آسیب های فضای مجازی جلوگیری کرد. *زیرا آینده فضای اینترنت در ابعاد اجتماعی و فرهنگی و سیاسی متعلق به شبکه های اجتماعی است مخدوش شدن انواع هویت های ملی، خانوادگی، شبهه افکنی در اعتقادات و باور های دینی مردم و میان تهی کردن تدریجی اعضای جامعه از فرهنگ و هویت از مهمترین تاثیرات شبکه های اجتماعی است که میتواند بر مولفه های امنیت اجتماعی اثر منفی داشته باشد. به عنوان نکته پایانی اگر قرار باشد برای کاهش اثرات شبکه های اجتماعی مجازی دنبال یک عامل کلیدی باشیم، این عامل خانوادست زیرا شکل و نوع جامعه پذیری اولیه افراد در خانواده پی ریزی میشود و خانواده ها می توانند با تربیت درست فرزندان و کنترل بهینه آنان آسیب های موجود در شبکه های اجتماعی مجازی را در جامعه به حداقل برسانند* .
