امروزه شاهد تغییرات سریع و تحولات ناگهانی زیادی در جهان هستیم. شناخت و پیش‌بینی این تحولات کار ساده‌ای نیست، به‌خصوص وقتی کشورهای مختلف با مسائل جدی و فراگیری مواجه هستند. امنیت، بحران انرژی، ترانزیت، آب و امنیت غذایی از جمله موضوعاتی هستند که افزون بر مشکلات داخلی، تأثیراتی بر همه کشورهای جهان خواهد داشت. جنگ اوکراین و روسیه یک جنگ تک‌بعدی نیست که صرفاً این دو کشور را درگیر کرده باشد؛ بلکه یک جنگ ترکیبی است که اثرات آن، تحولات پیچیده‌ای در جهان رقم زده است.
اوکراین و روسیه از جمله تولیدکنندگان و صادرکنندگان برجسته غلات در جهان هستند. ولی به دلیل جنگ میان این دو کشور شاهد اقدامات خصمانه‌ای هستیم که روی قیمت گندم و غلات در جهان اثر مستقیم دارد. روسیه بنادر اوکراین را برای جلوگیری از صادرات اوکراین محاصره دریایی کرده است. علاوه بر این، روسیه برای کنترل بازار داخلی خود، صادرات غلات را به حداقل رسانده است. گویا روسیه در تلاش است با ادامه این روند علاوه بر تحمیل بحران انرژی به اروپا از غذا به‌عنوان سلاح استفاده کند.
کشورها در این تحولات تلاش دارند سهم بیشتری از قدرت را برای خود تصاحب کنند. روسیه با حمله کردن به اوکراین، تحریم صادرات نفت و گاز به اروپا، سعی در جلوگیری از پیشروی‌های ناتو و تهدیدات نظامی را دارد. در مقابل آمریکا برای حفظ روابط تجاری خود با چین در تلاش است با حمایت از ناتو و اوکراین رضایت اروپا را داشته باشد. روابط بالای تجاری چین و آمریکا منافع اقتصادی بسیاری برای هر دو کشور دارد. خدشه‌دار شدن روابط آمریکا و چین توسط اروپا، تهدیدی برای آمریکا است. با همین روند اروپا تلاش می‌کند، آمریکا را به حمایت و مشارکت در حل بحران جنگ و انرژی در زمستان سرد پیش‌رو وادار کند.
در این‌سوی عالم قفقاز منطقه‌ای است که می‌تواند به‌خوبی منابع نفت و گاز اروپا و غرب را تأمین کند. اما کشورهایی چون ایران و ترکیه نمی‌توانند در این مسئله بی‌تفاوت باشند. همان‌طور که نفوذ آمریکا و صهیونیست در این منطقه کاملاً مشهود است. این کشورها علاوه بر اینکه خواهان منافع حداکثری هستند در تلاش هستند دسترسی دشمنان خود را از این منابع و راه ترانزیتی به حداقل برسانند. کماکان که ایران در حال راه‌اندازی کریدور شمال به جنوب است و با ارمنستان توافقات صادرات گاز را انجام می‌دهد؛ در مقابل آذربایجان نیز تصمیم به تأسیس سفارت خود در اسرائیل می‌گیرد و ترکیه در ظهار نظری توسط مقامات عالی‌رتبه‌اش بیان می‌کند؛ می‌توانیم به هاب انتقال انرژی ایران، روسیه و عربستان به اروپا تبدیل شویم. این اظهارات بیانگر جبهه‌گیری‌های جدی برای تصاحب سهم انتقال انرژی است که می‌تواند منجر به جنگ و به‌خطرافتادن امنیت این کشورها شود.
لذا در این تحولات که اثر جنگ ترکیبی است و به بخشی از آن اشاره شد، آمریکا و اروپا در این عرصه حمله را در دستور کار خود قرار داده‌اند و با هر ابزاری تلاش می‌کنند، کشورهای دارای منابع نفتی و گازی را دچار بحران کنند. تأثیر بر افکار عمومی از طریق رسانه، ایجاد شورش و بحران امنیت داخلی برای کشورها، ایجاد تنش بین کشورهای غرب آسیا از جمله این موارد است. عموماً غربی‌ها در بحران‌ها آب را گل‌آلود می‌کنند، تا ماهی بگیرند! هرگاه در طول تاریخ کشورهای اروپا دچار بحران یا تحولاتی شده‌اند، سعی داشتند به هر نحوی آن بحران را در جهان فراگیر کنند تا توجه کمتری به اروپا جلب شود و جهان را با سیاست‌های شوم و توطئه‌آمیز خود مشغول کنند.
مهدی ادیب
