مدل EFQM، مدل تعالی سازمانی برای بهبود مستمر کیفیت از بنیاد مدیریت کیفیت اروپا

EFQM یک مدل تعالی سازمانی برای بهبود مستمر کیفیت است که می تواند توسط هر سازمانی (فارغ از بخش، اندازه، ساختار یا بلوغ) استفاده شود.
رهبری
استراتژی
مدیریت نیروی انسانی
مدیریت منابع و مشارکت ها
فرآیندها، محصولات و خدمات
از اصلی ترین موارد مدل EFQM برای مدیریت سازمان ها هستن

EFQM (European Foundation for Quality Management) مدل که در سال 1991 توسط بنیاد مدیریت کیفیت اروپا معرفی شد رو میشه مثل یک توصیه نامه دید و تمام RoadMap یک سازمان را بر اساس آن چیدمان کرد.
بله،‌ هدف اصلی آن ایجاد یک چارچوب مرجع برای مدیریت تمامی بخش هاست.

اصول EFQM

مدل EFQM بر اساس تعدادی اصول و معیارهای کلیدی بنا شده است که به شرح زیر است:

1. رهبری: رهبران سازمان باید نقش مهمی در تعیین جهت، توسعه فرهنگ و الهام بخشیدن به کارکنان داشته باشند.
2. راهبرد: سازمان‌ها باید راهبردهای شفافی داشته باشند که با نیازها و انتظارات ذی‌نفعان همسو باشد.
3. افراد: کارکنان سازمان باید دارای مهارت‌ها و دانش لازم باشند و در تصمیم‌گیری‌های سازمانی مشارکت فعال داشته باشند.
4. مشارکت‌ها و منابع: مدیریت موثر منابع و برقراری روابط موثر با شرکا و تامین‌کنندگان ضروری است.
5. فرایندها، محصولات و خدمات: سازمان‌ها باید فرآیندهای موثری داشته باشند که منجر به تولید محصولات و خدمات با کیفیت شوند.
6. نتایج مشتری: سازمان‌ها باید نیازها و انتظارات مشتریان را برآورده کنند و فراتر از آن عمل کنند.
7. نتایج کارکنان: کارکنان باید رضایت‌مند باشند و فرصت‌های رشد و توسعه داشته باشند.
8. نتایج اجتماعی: سازمان‌ها باید تاثیرات مثبت اجتماعی داشته باشند و مسئولیت‌های اجتماعی خود را به خوبی ایفا کنند.
9. نتایج کلیدی عملکرد: سازمان‌ها باید به اهداف کلیدی عملکرد خود دست یابند و بهبود مستمر داشته باشند.

ساختار مدل EFQM

مدل EFQM شامل نه معیار اصلی است که به دو بخش تقسیم می‌شوند:

1. معیارهای توانمندساز (Enablers):رهبری (Leadership)
   راهبرد (Strategy)
   افراد (People)
   شراکت‌ها و منابع (Partnerships & Resources)
   فرآیندها، محصولات و خدمات (Processes, Products & Services)
   
2. معیارهای نتایج (Results):نتایج مشتری (Customer Results)
   نتایج کارکنان (People Results)
   نتایج جامعه (Society Results)
   نتایج کلیدی عملکرد (Key Results)

فرآیند ارزیابی EFQM

ارزیابی بر اساس مدل EFQM می‌تواند به صورت خودارزیابی داخلی یا توسط ارزیابان خارجی صورت گیرد. این فرآیند شامل مراحل زیر است:

1. جمع‌آوری داده‌ها: اطلاعات مربوط به عملکرد سازمان در برابر معیارهای EFQM جمع‌آوری می‌شود.
2. تحلیل و ارزیابی: عملکرد سازمان در هر معیار تجزیه و تحلیل می‌شود.
3. شناسایی نقاط قوت و فرصت‌های بهبود: نقاط قوت سازمان و زمینه‌های نیازمند بهبود شناسایی می‌شود.
4. تدوین برنامه بهبود: برنامه‌های عملی برای بهبود عملکرد سازمان تدوین و اجرا می‌شود.

مزایای استفاده از مدل EFQM

• بهبود مستمر: این مدل به سازمان‌ها کمک می‌کند تا فرآیندهای خود را بهبود بخشند و به طور مستمر عملکرد خود را ارتقاء دهند.
• مشتری‌مداری: تمرکز بر نیازها و انتظارات مشتریان، باعث افزایش رضایت مشتریان می‌شود.
• مشارکت کارکنان: تشویق کارکنان به مشارکت فعال در تصمیم‌گیری‌ها و بهبودها، منجر به افزایش انگیزه و رضایت شغلی آن‌ها می‌شود.
• رقابت‌پذیری: سازمان‌ها با استفاده از این مدل می‌توانند توانمندی‌های خود را ارتقاء داده و در بازار رقابتی موفق‌تر عمل کنند.

جمع‌بندی

مدل EFQM یک ابزار قدرتمند برای مدیریت کیفیت و بهبود عملکرد سازمانی است که با استفاده از آن، سازمان‌ها می‌توانند به اهداف خود دست یابند و در مسیر تعالی سازمانی گام بردارند.