ااول با هم بصورت اصولی یاد میگیریم که بیمه چیست
بيمه چيست؟
بيمه تعهدی است که بر مبنای آن شرکت بيمه (بيمه‌گر) تعهد می‌دهد در برابر مقدار هزینه پرداختی که فرد يا شرکت ديگری (بيمه‌گذار) به او پرداخت میکند، ضرر وارد شده به بيمه‌گذار را در پی رويدادی ناخواسته جبران کند. پولی را که بيمه‌گذار به بيمه‌گر پرداخت میکند هست، حق بيمه و آنچه را که بيمه میشود، موضوع بيمه می‌نامند.
ميزان حق بيمه بر پايه حساب احتمالات مشخص میشود و موضوع بيمه و شرايط آن نيز در سند نوشتاری به نام بيمه‌نامه آورده میشود. گذشته بيمه به دوران باستان باز می‌گردد و خاستگاه بيمه بهداشت را بايد در تمدن اسلامی جستجو کرد.
*بیمه = سرمايه‌گذاری برای آرامش
ميزان حق بيمه بر پايه حساب احتمالات تعيين میشود. برای مثال، فرض کنيد صاحبان 100 هزار خانه به يک شرکت بيمه قرار داد بيمه آتش‌سوزی ببندند و از آن خانه‌ها فقط هزار خانه آتش بگيرد و آسيب ببيند. شرکت به ميزان آسيب وارد شده به آن خانه ها، به صاحبان آن‌ها پول می‌پردازد. اما به صاحبان 99 هزار خانه ديگر که آتش نگرفته‌اند پولی نمی‌دهد. اين پول هم از حق بيمه‌ای به دست می‌آيد که صاحبان خانه‌ها طی سال به آن شرکت پرداخته‌اند و آرامش را به خانه خود آورده‌اند.
شرکت بيمه سرمايه‌ای را که از بيمه گذار دريافت می‌کنند ان را در کارهای بازرگانی و... وارد می‌کنند تا از پس هزينه‌های ناشی از زيان‌های بزرگ، مانند سقوط هواپيما، غرق شدن کشتی، سيل، زمين‌لرزه و آتش‌سوزی‌های گسترده برآيند. البته، اکثر آن‌ها قراردادهايی را به شرکت‌های بيمه‌ای بزرگتر و گاهی شرکت‌های بين‌المللی می‌بندند و به آنان حق بيمه پرداخت می‌کنند. بنابراين، آن‌ها با بيمه کردن مردم برايشان آرامش می‌آورند و خود با بيمه کردن بخشی از سرمايه خود در شرکت‌های ديگر به آرامش دست می‌يابند.
تاريخ بيمه
همه تمدن‌های کهن کوشيده‌اند به شيوه‌ای زيان‌های رسيده به خود را کاهش دهند. از زمان‌های گذشته مردم جواهر و چيزهای ارزشمند خود را برای روزهای گرفتاری نگهداری می‌کردند و در حال حاظر هم چنين شيوه‌ای وجود دارد. گاهی چيزهای با ارزش را به پرستشگاه‌ها می‌سپردند و در برابر نگهداری از آن‌ها نيز هزينه‌ای پرداخت می‌کردند. چنين شيوه‌ای در بين سومری‌ها در گذشته وجود داشته . اما پس‌انداز کردن همواره شيوه‌ی مناسبی نبود، چرا که گاهی يورشگران به چپاول پرستشگاه‌ها دست می‌زدند. هم‌چنين، تاراج بازرگانان و غرق شدن کشتی‌ها در دريا همواره وجود داشت.
بازرگانان چينی برای ساپرت از يکديگر از خطر نابودي کشتی‌های باری در طوفان‌ها يا دزدان دريايی يا هر رويداد ناگوار ديگری که در دريا رخ دهد، بارهايشان را بين چند کشتی پخش می‌کردند و چنين می‌انديشيدند که اگر يک کشتی در يک روز آسيب ببيند، همه‌ی کشتی‌هايی که در چند روز به دريا می‌روند، همگی آسيب نخواهند ديد. آن‌ها با اين کار از زيان ناشی از غرق شدن کشتی‌ها يا دزديده شدن کالاهايشان می‌کاستند.
اما به نظر می‌رسد بابلی‌ها، که در بانکداری نيز پيشتار بودند، روش موثر تری برای بيمه کردن بازرگانان پيدا کرده بودند. بر پايه سندهايی نوشتاری که از آنان باقی مانده است، اگر بازرگان بابلی برای خريد کالا يا هزينه‌های کشتی از بانک‌داران بابلی وام می‌گرفت و اجناسش را می‌دزديدند يا رويداد ناخواسته ديگری پيش می‌آمد، بازرگان چيزی نمیپرداختند. چرا که بهره‌ی بالا، که گاه بيش از 25 درصد بود، در واقع حق‌بيمه‌ای بود که بازرگانان بابلی میپرداختند.
فينيقی‌ها، که کشتی‌هايشان در دريای مديترانه به جابه‌جايی اجناس میپرداختند، بيمه کردن را از بابلی ياد گرفتند. آن‌ها برای بيمه کردن کشتی‌های خود نيز بيمه داشتند و برخي پژوهشگران نوشته‌های آن‌ها را قدیمی ترين سندهای بيمه دريايی و کشتی می‌دانند. بيمه دريايی را يونانی‌ها و رومی‌ها از فينيقی‌های آموختند. سپس بازرگانان ايتاليايی در اواسط قرون وسطی به اين گونه از بيمه روی آوردند و بندرهای ونيز، لمباردی و جنوآ در ايتاليا از مراکز اصلی بيمه دريايی در اروپا شد.
ايتاليايی‌ها بيمه دريايی را به انگلستان بردند. سپس در آغاز سده هفدهم ميلادی انگليسی ها و کشتی‌داران در کافه‌ای به نام لويدز در نزديکی لندن دور هم جمع شدند. آن‌ها تعهد بستند تا در سود و زيان يک سفر دريايی با هم سهيم باشند. خطر رويدادهای ناخواسته برای عده ای از افراد بيش‌تر بود، زیرا کالای بيش‌تری داشتند يا بار آن‌ها ارزشمندتر بود. از اين رو، آن‌ها بايد هزينه بيش‌تری میپرداختند و در واقع بار خود را از اين راه بيمه می‌کردند. آن‌ها از پايه‌گذاران بنياد بيمه لويدز شدند که اصلی ترین و موثر رتین مرکز بيمه دريايی شد.
به غیر از بيمه دريايی، بيمه‌های ديگری نيز در جهان باستان وجود داشته است. برای مثال، بر پايه نوشته‌های جاحظ، نويسنده عربی که کتابی پيرامون تاريخ باستانی ايران نوشته، دولت‌های باستان ايران از خانواده‌هايی که در آيين جشن‌های نوروز هديه‌ای به ارزش 10 هزار درهم يا بيش‌تر به پادشاه می‌دادند، در رويدادهای ناخواسته و گرفتاری‌های مالی پشتيبانی میکرد. او در کتاب التاج فی اخلاق الملوک چنين آورده است:
" ... اگر ارزش هديه‌ها زیاد شده و به ده‌هزار درهم رسيد آن را در ديوان ويژه بنويسند و اگر در طول سال اتفاقی برای هديه دهنده رخ دهد که نيازمند کمک گردد، مانند اين که بليه‌ای بر او برسد ، به مقدار دو برابر آن را به عنوان کمک به او بدهند. ولی اگر هديه او مقدار کمی باشد ، مانند پيکانی يا سيبی و... به مقداری که وفاداری هديه دهنده مقتضی آن و خيلی بيش از اندازه هديه او باشد، او را پاداش دهد. و اگر کسی از اين افراد در هنگام نيازمندی کمکی به او نمی‌رسيد، وظيفه آن بود که آن را به ديوان دهد و از زنده نگه‌داشت اين آيين غفلت نکند."
از جمله بيمه‌هايی که در روزگار قدیم به‌ويژه در ملت های اسلامی وجود داشته، بيمه بهداشت است. در روزگار شکوفايی تمدن اسلامی طبابت گاهی پيشرفته‌ای در شهرهای مختلف، به‌ويژه شهر های چون ری، فيروزآباد، نيشابور، سيستان، اصفهان، مرو، خوارزم، بغداد، قاهره، فسطاط، دمشق و فاس، تاسیس شده بود که هزينه آن‌ها، از دستمزد طبیبان و کارکنان تا هزينه خوراکی و دارویی ، را دولت پرداخت میکرد يا در بيش‌تر جاها از موقوفه‌ها پرداخت می‌شد. در گذشته عادی بود که با بنای هر بيمارستان، به اندازه کافی موقوفه برای هزينه‌های آن در نظر می‌گرفتند.
