کابل فیبر نوری، کابل جفت تابیده و کابل کواکسیال سه نوع اصلی از کابل‌های شبکه مورد استفاده در سیستم‌های ارتباطی هستند. هر یک از آنها متفاوت بوده و برای کاربردهای مختلفی به کار می‌روند. حال می‌خواهیم بدانیم از آنجایی که هر یک از آنها می‌توانند به طور یکسان در ارتباطات شبکه اعمال شوند، چگونه از نظر ویژگی‌ها و مشخصات از یکدیگر متمایز می‌شوند؟ تفاوت بین عملکرد و ظرفیت در تفاوت کابل فیبر نوری با کابل جفت تابیده و کابل کواکسیال چیست؟ در این مقاله این داستان را با هم بررسی می‌کنیم...
کابل فیبر نوری نوعی کابل اترنت است که از یک یا چند فیبر نوری برای انتقال داده استفاده می‌شود. کابل فیبر نوری با عبور پالس‌های نور از لوله‌های شیشه‌ای کوچک، داده‌ها را منتقل می‌کند. ظرفیت انتقال کابل فیبر نوری 26000 برابر بیشتر از کابل جفت تابیده است.
کابل فیبر نوری را می‌توان به فیبر نوری سینگل مود (SMF) و فیبر نوری مالتی مود (MMF) تقسیم کرد. فیبر نوری سینگل مود دارای هسته کوچکی است و تنها به یک حالت نور اجازه انتشار در هر زمان می‌دهد. در حالی که کابل فیبر مالتی مود دارای یک هسته بزرگتر است و برای حمل پرتوهای نور یا حالت‌های مختلف به طور همزمان طراحی شده است. کابل فیبر نوری سینگل مود معمولی کابل OS2 است و کابل فیبر نوری مالتی مود OM1، OM2، OM3، OM4 و OM5 است. فاصله انتقال کابل فیبر سینگل مود تا چندین کیلومتر است، در حالی که فیبر مالتی مود تا 550 متر را از طریق شبکه 10G ساپورت می‌کند.
کابل جفت پیچ خورده اغلب برای ارتباطات تلفنی و اکثر شبکه‌های اترنت مدرن استفاده می‌شود. نوعی سیم کشی است که در آن دو هادی یک مدار به هم می‌پیچند. یک جفت سیم مداری را تشکیل می‌دهد که وظیفه انتقال داده‌ها را برعهده دارد. و این جفت‌ها به هم می‌پیچند تا در برابر تداخل، نویز ایجاد شده توسط جفت‌های مجاور، محافظت شوند.
دو نوع کابل اترنت جفت تابیده وجود دارد: جفت تابیده بدون محافظ (UTP) و جفت تابیده شیلددار (STP). کابل مسی UTP رایج Cat5، Cat5e، Cat6، Cat6a و Cat7 است. کابل مسی STP روی هر جفت سیم یک فویل بسته بندی شده است. سپس چهار جفت سیم در یک نوار فلزی یا فویلی، معمولاً کابل 150 اهم پیچیده می‌شوند. کابل STP نسبت به کابل UTP ظرفیت و مقاومت بهتری در برابر نویز دارد، حتی اگر هر دوی آنها را بتوان در 10GBASE-T استفاده کرد. تا اینجای کار تا حد زیادی تفاوت کابل فیبر نوری با کابل جفت تابیده و کابل کواکسیال مشخص شد.
کابل کواکسیال یا کابل کواکس برای انتقال سیگنال‌های با فرکانس بالا طراحی شده است. از یک هادی مسی گرد و سه لایه عایق و محافظ تشکیل شده است که از تداخل موتورها، روشنایی و سایر منابع EMI جلوگیری می‌کند. با ساختار محافظ کابل کواکسیال می‌توان طول کابل‌های طولانی‌تری را بین دو دستگاه پشتیبانی کرد.
انواع مختلفی از کواکس وجود دارد، اما تنها دو مورد - RG59 و RG6 - بیشترین استفاده را در کاربردهای مسکونی دارند. قدمت نام "RG" به جنگ جهانی دوم برمی‌گردد و به معنای "راهنمای رادیویی" است که امروزه واقعاً معنایی ندارد.
و حالا که هر کدام را بررسی کردیم نوبت به مقایسه و تعیین تفاوت‌ها می‌شود.
به جز تفاوت‌های ساختمانی تفاوت کابل فیبر نوری با کابل جفت تابیده و کابل کواکسیال، این سه نوع کابل از نظر عملکرد و ظرفیت کابل از یکدیگر متمایز می‌شوند.
کابل کواکسیال و کابل جفت پیچ خورده مسی یا سیمی بر پایه مس هستند که با عایق با مواد دیگر احاطه شده‌اند. هر دوی آنها می‌توانند تلویزیون، تلفن و داده‌ها را با سیگنال‌های الکتریکی انتقال دهند. در حالی که کابل فیبر نوری می‌تواند همان نوع سیگنال‌ها را با پهنای باند بسیار بیشتر، سرعت سریعتر و فرکانس‌های بالاتر ارائه دهد. از آنجاییکه فیبرهای نوری از لوله‌های بسیار نازک و انعطاف پذیر شیشه‌ای یا پلاستیکی ساخته شده اند عایق الکتریکی هستند و مشکلاتی چون تداخل الکتریکی و ... را ندارند. این کابل‌ها اطلاعات را از طریق نور ارسال می‌کنند و همین موضوع باعث افزایش سرعت ارسال آنها می شود.
به طور کلی کابل فیبر نوری به دلیل کارایی و ظرفیت بالایی که دارد گرانتر از کابل مسی است. با این حال، در بازار کابل، قیمت کابل فیبر نوری، کابل جفت تابیده و کابل کواکسیال در بین تامین کنندگان و فروشندگان مختلف، متفاوت است. قبل از خرید این کابل‌ها، انجام یک مقایسه دقیق مهم است.
اگرچه کابل فیبر نوری از نظر انعطاف پذیری پهنای باند و قابلیت اطمینان مزایای زیادی دارد، اما به اندازه کابل کواکسیال یا کابل جفت پیچ خورده گسترده نیست. فیبر نوری نسبت به کابل جفت تابیده و کابل کواکسیال شکننده‌تر و نازک‌تر است که باعث می‌شود برای نصب، کار و نگهداری به مراقبت‌های بیشتری نیاز داشته باشد. در مقایسه با کابل جفت پیچ خورده، کابل کواکسیال می‌تواند به مسافت بیشتری برسد. با این حال، به دلیل وجود عایق دی الکتریک در اطراف هسته مس در کابل کواکسیال، نصب و نگهداری کابل کواکسیال دشوارتر است. تفاوت کابل فیبر نوری با کابل جفت تابیده و کابل کواکسیال در نصب زیاد بوده و باید با دقت بالایی انتخاب انجام شود.
کابل‌های فیبر نوری نه تنها برای پشتیبانی از ارتباطات راه دور بین شهرها و کشورها، بلکه در محله‌های حومه شهر برای دسترسی مستقیم مانند FTTH، FTTP، FTTB، FTTC و غیره نصب می‌شوند که به آن تاسیسات «آخرین مایل» می‌گویند. و به طور گسترده در مراکز داده که نیاز به انتقال حجم زیادی از داده‌ها است، استفاده می‌شود.
کابل های جفت پیچ خورده عمدتاً در شبکه‌های تلفن، شبکه‌های داده و محافظ کابل استفاده می‌شوند. از کاربردهای کابل کواکسیال می‌توان به خطوط تغذیه که فرستنده‌ها و گیرنده‌های رادیویی را با آنتن‌های آنها متصل می‌کند، اتصالات شبکه کامپیوتری (اینترنت)، صدای دیجیتال (S/PDIF) و توزیع سیگنال‌های تلویزیون کابلی را نام برد. و همچنین می‌توانند برای اتصالات رابط رسانه‌ای با کیفیت بالا استفاده شوند.
