شبکه FTTH بـه عنـوان ستاره درخشان نسـل آینـده شـبکه دسترسی و فراهم کننده زمینـه عالی بـرای فنـاوری با سرعت بالا شـناخته میشـود. شـورای FTTH اروپـا از محـدود شـوراهای فیبـر در دنیاسـت کـه اقدام به انتشـار تعـداد زیـادی نشـریه نموده اسـت. یکـی از ایـن کتابهـا، هندبوک FTTH نام دارد که در آن اصـول شبکه ماننـد: معمـاری، توپولـوژی و فناوریهـا، ارائـه دیدگاههای مسـتقل دربـاره مسائل مختلـف فنی، و همچنین ارائه راهحلهـای فنـی، بـا تمرکـز بـر برنامهریـزی، اسـتقرار و عملیـات؛ تشـریح شـده اسـت. آنچـه در این قسـمت و در قسـمت هـای بعد دنبـال خواهیم کرد، ترجمـه و تلخیـص ایـن کتـاب اسـت کـه امیـدوارم مـورد اسـتفاده قـرار گیرد.
شـبکه FTTH یک شـبکه دسترسـی مبتنی بر فیبر اسـت که اتصال تعـداد زیـادی از کاربـران را بـه نقطـهای کـه به عنـوان یک گـره یا نود دسترسـی و یـا نقطـه حضور (pop) شـناخته میشـود ایجـاد میکند. در هـر گـره دسترسـی، تجهیـزات لازم بـرای انتقـال سیگنالهای انتقـال (فعـال) جهـت ارائه برنامهها و خدمات برای مشـترکین را داشـته باشـد، ایـن اطلاعـات بـا اسـتفاده از فیبـر نوری به مشـترک رسـانده میشـود. شـبکههای دسترسی ممکن اسـت به بعضـی از موارد زیر متصل شـود:
• آنتن شبکههای وایرلس مانند وایمکس و شبکههای موبایل
• مشترکین در خانههای تکی (SFUها) و یا مجتمعها (MDUها)
• ساختمانهای بزرگ مانند مدارس، بیمارستانها و کسب و کار
• کلیـه ساختارهای امنیتـی و نظارتـی نظیـر دوربینهـای نظارت، هشدارهای امنیتی و دسـتگاههای کنتـرل
برای استقرار فیبـر نزدیک مشترک، ممکن اسـت لازم باشد زیرساختهای فیبـر در زمین عمومی و یـا خصوصی نصـب شـود و یا در سـاختمانها و امـوال عمومـی و یـا خصوصی قـرار گیـرد. محیط فیزیکی ممکن اسـت شـهرها و یـا روسـتاها، مجتمعهای مسـکونی و یـا خانههـای تکی باشـد. ماهیت سـایت هم یکـی از عوامـل کلیدی در انتخـاب مناسـبترین طراحـی شـبکه و معمـاری میباشـد:
• گریـن فیلـد: سـاخت جدیـد کـه در آن شـبکه در همـان زمـان بـه همـراه سـاختمان نصـب خواهـد شـد.
• براون فیلد: سـاختمانها در حال حاضر در محل هسـتند اما زیرسـاختهای موجود دارای اسـتاندارد پایین میباشند.
• آوربیلد: اضافه کردن به زیرساخت موجود.
تنـوع در معماریهـای شـبکه اصلـی کـه در بالا ذکر شـده، بسـته بـه تعداد فیبرهـا، موقعیـت اسـپلیترها (نقـاط انشـعاب) و نقـاط تجمیـع، امکانپذیر خواهد بـود. انتخـاب معمـاری مناسـب شـبکه اغلـب بحـث برانگیـز بوده، بـه خصـوص بـه ایـن دلیـل کـه در بـازار امـروز، معماریهـای مختلـف بـا نیازهـای مختلـف اپراتـور، اولویتهـای کسـب و کار و فنـی متفاوت اسـت.
فیبر بـه خانه (FTTH): هر مشـترک توسـط فیبر اختصاصی بـه یک پورت در تجهیـزات POP یـا بـه اسپلیتر پسـیو نـوری، بـا اسـتفاده از فیبر اشـتراکی در فیـدر به POP و BX10-100BASE یـا BX10-1000BASE ،برای فنـاوری اترنـت یـا فنـاوری (EPON (GPON بـه صورت توپولـوژی نقطه بـه چند نقطـه، متصل میشـود.
فیبر بـه سـاختمان (FTTB): هـر جعبـه ترمینال نـوری در سـاختمان (کـه اغلـب در زیرزمیـن قرار دارد) توسـط فیبر اختصاصـی به یک پورت در تجهیـزات POP، یـا بـه یـک تقسـیمکننده نـوری که از بـا POP اسـتفاده میکنـد، متصـل میشـود. اتصـالات بیـن مشـترکین و سـوئیچ سـاختمان به صورت فیبر نبوده و از کابلهای مسـی بـرای این منظور اسـتفاده میشـود.
فیبـر به کـرب یـا کابینـت(FTTC): هـر سـوئیچ یـا تافتگر دسترسـی DSL کـه اغلـب در یـک کابینـت خیابانـی یافـت میشـود و از طریق یـک فیبـر تـک یـا یک جفـت فیبـر بـه pop متصـل میشـود و حامل ترافیـک بالایی از طریـق اترنـت گیگابیـت یـا 10 اترنـت گیگابیـت اسـت. سـوئیچها در کابیـن خیابـان، دیگـر فیبـر نیسـتند، امـا میتواننـد بـا اسـتفاده از VDSL2 یـا VDSL2 بر هادیهای مـس عمل نمایند. ایـن معمـاری گاهـی اوقـات "اترنت اکتیـو و یا فعـال" نامیده میشـود، زیـرا بـه عناصر فعـال شـبکه در ایـن زمینه نیـاز دارد.
فیبـر بـه نقطـه توزیـع (FTTDP): ایـن راه حـل در دو سـال گذشـته پیشـنهاد شـده اسـت. اتصال POP به نقطه توزیع از طریق کابل نوری و سـپس از نقطـه توزیـع بـه محـل مشـتری به وسـیله زیرسـاختهای مـس موجـود. نقـاط توزیـع میتوانـد یـک حوضچـه مخابراتـی، جعبـه توزیـع نصـب شـده بـر روی یـک تیـر و واقـع در زیـر زمیـن یـک سـاختمان باشـند. ایـن معمـاری میتواند فنـاوری VDSL یـا Fast.Gً را بـرای فاصلـه کوتـاه، معمـولا کمتـر از 250 متری را پشـتیبانی کند. با ایـن حـال، ایـن کتابچـه، بـر روی اسـتفاده از B/FTTH تمرکز خواهد شـد، زیـرا در بلندمـدت ایـن معمـاری، بـه دلیـل مقیاسپذیـری تقریبا نامحـدود آن مـورد توجـه قـرار میگیرد.
معمـاری شبکه بـه طراحی یـک شبکه ارتباطی اشـاره دارد و چارچوبی بـرای تعییـن مشـخصات شـبکه از اجـزای فیزیکـی تـا خدمـات فراهـم میکنـد. شـبکه دسترسـی قسـمتی از شـبکه ارتباطـی اسـت کـه بـه طور مسـتقیم بـه کاربـران انتهایی متصـل میشـود. بـه منظـور تعییـن تعامل متقابـل زیرسـاختهای غیرفعـال و فعـال، لازم است کـه تمایـز واضحی بیـن توپولوژیهای استفاده شـده برای استقرار فیبرها (زیرسـاختهای پسـیو) و فناوریهـای مـورد اسـتفاده بـرای حمـل دادههـا بـر روی فیبرهـا (در تجهیـزات اکتیـو) قائل شـویم. دو توپولوژی کـه به طور گسـترده مورد اسـتفاده قـرار ميگيرنـد عبارتنـد از نقطـه بـه نقـاط، کـه اغلـب بـا یک فناوری نـوری پسـیو (PON) همـراه اسـت و یـا نقطـه بـه نقطـه که معمـولا از فناوریهـاي انتقـال اترنـت اسـتفاده ميکنـد.
توپولـوژی نقطـه به چنـد نقطـه (P2MP): یک تـک فیبر "فیـدر" از دفتـر مرکـزی مخابـرات یا (POP) به یک نقطه انشـعاب آورده شـده و از آنجـا بـرای هـر مشـترک یـک فیبر اختصاصی کشـیده میشـود. در یک تکنولـوژی شـبکههای پسـیو ماننـد GPON با اسـتفاده از اسـپلیترهای نـوری در نقـاط انشـعاب، دادههـا را رمزگذاری نمـوده تـا کاربـران فقـط اطلاعـات مربـوط بـه خـود را دریافـت کننـد. تکنولوژی فعـال اترنت نیـز میتوانـد برای کنتـرل دسترسـی مشـترک، در یـک توپولـوژی نقطـه بـه چنـد نقطـه بـا قـرار دادن سـوئیچهای اترنت در ایـن زمینـه مـورد اسـتفاده قـرار گیـرد. هـر مشـتری یک اتصـال نقطه به نقطـه منطقـی دارد و کاربـر نهایـی تنها اطلاعاتـی را که بـرای آنها در نظر گرفته شده را ارسال و دریافت میکند.