یک گودال زورخانه را در ذهن خود تصور کنید که پهلون ها در درون آن ایستاده اند و آماده برای اجرای آیین‌ها و رسومات خود هستند؛ این نفس آهنگ و موسیقی است که همه آن ها را به جنب و جوش و حرکت سوق می دهد که از زمان های دور، « موسیقی » همیشه در آیین و رسومات زورخانه‌ای از اهمیت خیلی بالایی برخوردار بوده است، آن‌گونه که « حکیم ابولقاسم فردوسی بزرگ » در شاه‌نامه خود به دفعات پهلوان ها را در زمان مبارزه و پیروزی و خوشحالی به نمایش گذاشته است که موسیقی و ابزار های موسیقیایی مانند بوق، زنگ زرین، سنج، نای رویین، شیپور و کرنای آن ها را همراهی‌شان می‌کرده است.
?
خیلی ها به این موضوع معتقد هستند که مراسم آئین زورخانه‌ای نشان دهنده ی نظام تو در تویی از تعامل میان موسیقی، ورزش و مذهب و به وجود آمدن نوعی زندگی موسیقایی در بستر فرهنگی جامعه است. این تعامل تا جایی مهم است و از اهمیت بالایی برخوردار است که در عدم حاضر بودن موسیقی توانایی انجام این مراسم وجود ندارد.
سبک موسیقی زورخانه‌ای یکی از پر اهمیت ترین قسمت های فرهنگ موسیقایی و شفاهی ایران بزرگ است. مجموعه‌ای از رپرتواری آوازی و سازی که تشکیل شده از ریتم‌های قدیمی است. این سنت موسیقایی به صورت شفاهی و سینه به سینه به نسل های بعد منتقل شده است تا به زمان تاریخ معاصر خود را رسانده است و در زورخانه‌ها به گوش همه می رسد.
پهلوان ها یا ( اشخاص باستانی کار ) در میانه‌ی گود، با صدای زنگ و ضرب مرشد است که بدن خود را هماهنگ می‌کنند و با آن وزن را نگاه می‌دارند و باعث می‌شود تا پا زدن و و بقیه حركات دیگر زورخانه‌ای مثل شنای پیچ ، گورگه گرفتن، سنگ و چرخ و میل بازی و كباده كشی امکان پذیر و قابل انجام شود؛ ضرب زورخانه ساز اصلی اجرای موسیقی زورخانه تمبک است. تمبک زورخانه از آن دسته آلات موسیقی پوستی و طبل های یک طرف پوست است که بدنه آن از گل پخته تهیه و تولید می شود (با اینکه در زمان قدیم تر مدل های چوبی و فلزی آن هم تولید می شده و وجود داشته است). تنبک زورخانه مهم ترین رکن از ارکان مراسم ورزش زورخانه یا ورزش باستانی و بزرگ‌ترین پوست صدای یک طرفه (یک طرف باز) از نظر سایز در کشورمان است که با دست نواخته می‌شود.
ولی به غیر از این دو ساز، ساز های موسیقایی دیگری هم مورد استفاده قرار می‌گیرد که برای مثال می‌توان از نی هم نام برد. در بین همه این ها البته مرشد آوازهایی تلاوت می کند که اکثرا در دستگاه چهارگانه است و در بین این ها از گوشه‌های «رجز» یا «ارجوز» استفاده می کند و پهلوانی که درگیر اجرا کردن حرکات است، در تناسب با ریتم خواندن و نواختن اوست که حرکات خود را تنظیم می‌کند. شعر های موجود در موسیقی زورخانه ، اکثرا دارای تم حماسی هستند؛ ولی شعر هایی از برای ستایش اولیاء و انبیاء دین و نیز شعر هایی از شاعران قدیمی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
? به لحاظ فرم، بقیه نوع های موسیقی قدیم ایرانی، در چارچوب موسیقی ردیف دستگاهی و موسیقی محلی ایران قرار می‌گیرد. ملودی و ریتم در موسیقی زورخانه با در نظر گرفتن معنا و مفهوم شعر، وزن شعر و حركت ورزشكار ها از بین گوشه‌های موسیقی ردیف یا موسیقی محلی ایران گزینش و مورد اجراء قرار می گیرد.
