کلاه عملیاتی اطفا حریق وسیله حفاظتی می باشد که از سر، گردن و صورت کاربر محافظت می‌کند. در واقع یکی از تجهیزاتی که آتش نشان در حین عملیات اطفا حریق و یا نجات افراد از آن استفاده می‌کند، کلاه آتش نشانی می باشد. ممکن است در محل آتش سوزی، مواد شیمیایی، رنگ، تینر، بنزین و … باشد که هر لحظه منفجر شود، در این صورت آتش نشان باید از چشم ها و سر و صورت خود مراقبت کند.
تصور کنید در یک کارخانه آتش سوزی رخ داده، سپس آتش نشانان به محل حادثه اعزام می‌شوند. اگر فرد بدون کلاه و تجهیزات ایمنی لازم در عملیات حضور یابد، مطمئنا به شدت آسیب می بیند.
کلاه های درجه یک و استاندارد معمولا از پلاستیک ABS و یا فایبرگلاس ساخته می‌شود تا در برابر ریزش اجسام، از سر آتش نشان محافظت کنند. این تجهیزات باید یک نقاب یا تلق در جلوی صورت برای مراقبت در مقابل پرت شدن اشیا تیز و مواد شیمیایی به سمت صورت داشته باشند. همچنین معمولا یک پارچه نسوز و ضخیم هم در پشت کلاه برای حفاظت از گردن نصب می‌شود.
کلاه های دارای کیفیت و کارایی بالا، قابلیت اتصال ابزارها و تجهیزات اضافی را دارند. به طور مثال کاربر می‌تواند چراغ قوه، میکروفن، بلندگو و … را به کلاه متصل کند تا در عملیات از آنها استفاده کند. این محصولات به شکلی تولید می‌شوند که کاربر بتواند از عینک مخصوص و یا ماسک های تمام صورت و نیم صورت نیز استفاده کند.
