اگر شما هم از دوستداران فعالیت بدنی و ورزش هستید و علاقه‌مند به کمک سایرین تا از لحاظ جسمانی و سلامت فیزیکی در سطح مناسب و قابل قبولی باشند، احتمالاً این حرفه برای شما مناسب خواهد بود.
یک مربی ورزشی مهارت‌ها و تکنیک‌های ورزشی را در ورزش‌های انفرادی به افراد و در ورزش‌های گروهی به افراد تیم ورزشی آموزش می‌دهد. او این توانایی را دارد که با دانش فنی و تجربی خود افراد تازه‌کار یا علاقه‌مند را به یک یا افرادی حرفه‌ای در آن رشته ورزشی تبدیل کند. آن‌ها با مهارت آموزشی خود به افراد کمک می‌کنند تا حداکثر توانایی بالقوه خود را برای استفاده در رشته ورزشی مورد نظر به کار ببرند. مربیان ورزشی دارای این توانایی هستند که به دانش آموزان در مدارس و یا افراد تحت آموزش خود در باشگاههای ورزشی اعتماد به نفس و انگیزه لازم را جهت کسب نتیجه بدهند. یک مربی ورزشی در شغل خود صبر، اراده و رویکردی حمایت‌گرانه از کارآموزان خود دارد.
برخی از مربیان به صورت تمام وقت فعالیت می‌کنند. اما اغلب به صورت نیمه وقت فعال بوده و برخی نیز شغل‌های مکمل دیگری نیز در کنار این حرفه خود دارند. برخی از مربیان جهت رفتن به مسابقات مدت‌های نسبتاً طولانی بسته به نوع ورزش و سطح برگزاری مسابقات، در سفرها محلی، ملی یا بین‌المللی هستند.
در اغلب ورزش‌ها، فرد در فضایی باز و با شرایطی مختلف به لحاظ آب و هوایی به فعالیت می‌پردازد. امروزه برای اینکه فردی بتواند به عنوان یک مربی ورزشی فعالیت کند باید مدارک تحصیلی بالا و مرتبط با علوم ورزشی و مهارتهای عملی و تجربی در رشته‌‌ی ورزشی که در آن مربی‌گری و اقدام به آموزش می‌کند داشته باشد.
نظر اکثریت کارشناسان و متخصصین بر این است که هیچ چیز نمی‌تواند جایگزین دانش مربی درزمینۀ تکنیک‌ها قوانین و مقررات و راهبردهای یک رشته ورزشی گردد.
فقدان دانش فنی و تجربی در آموزش تکنیک و مهارت‌ها خطر آسیب و ناامیدی پس از شکست‌های پیاپی را برای فرد یا افراد یک تیم به دنبال دارد، پس هر چقدر میزان دانش فنی و تجربی مربی درزمینۀ آموزش مهارتهای پایه رشته ورزشی بیشتر باشد و هر چه بیشتر درباره آموزش صحیح این مهارت‌ها آگاهی داشته باشد و از علوم مربوط به مربی‌گری اطلاعات زیادتری داشته باشد افراد تحت تعلیم او بیشتر از آموزش و هدایت او لذت می‌برند و شأن و احترام و اعتبار زیادی برای مربی از این مهم فراهم می‌شود.
توانایی‌های یک مربی از طریق تجارب شخصی، استناد به منابع معتبر علمی رشته و استناد به منطق و استدلال با اتکا به پیش دانسته‌ها یا پژوهش علمی به دست می‌آید.
ما قصد داریم در این سری از مقالات با وظایف، دانش و مهارت مورد نیاز، گرایش‌های تحصیلات عالی در علوم ورزشی در کشور و دانشگاه‌های خارج از کشور، تیپ‌های شخصیتی مناسب این شغل، بازار کار و فرصت‌های شغلی در کشور و خارج از کشور و میزان درآمد یک مربی ورزشی مطالبی را در اختیار علاقه‌مندان قرار دهیم، پس در ادامه مطالب با ما همراه باشید.
تعدادی از مربیان ورزشی در مدارس به عنوان دبیر یا معلم ورزش کار می‌کنند. تعدادی دیگر در مراکز آموزش عالی مربی ورزشی، برخی نیز با داشتن تجربه و سرمایه کافی و یا دریافت اعتبار اقدام به تأسیس ورزشگاه‌ها و یا باشگاههای شخصی می‌کنند.
فرصت‌های شغلی بسته به نوع ورزش، مهارتهای تکمیلی و گرایش‌های تحصیلات تخصصی برای مربیان متفاوت است.
موقعیت شغل‌های تمام وقت بیشتر در ورزش‌هایی مانند فوتبال، کشتی، والیبال، بسکتبال و ..( ورزش‌های حرفه‌ای که کشور ما در آن‌ها وضعیت خوبی در جهان دارد) وجود دارد. معمولاً در این حیطه فرصت شغلی محدود و رقابت بر سر آن‌ها بسیار شدید است. اما در اغلب ورزش‌های دیگر مشاغل پاره وقت نیز وجود دارد.
در این قسمت ما به برسی وضعیت استخدامی یک مربی ورزشی در داخل کشور و به دلیل در دسترس بودن منابع اطلاعاتی موثق چند کشور از جمله ایالات‌متحده آمریکا، استرالیا و انگلستان می‌پردازیم.
ایران: طی دهه اخیر بخش خصوصی درزمینۀ احداث باشگاههای ورزشی کوچک و جذب افراد متخصص به عنوان مربی از مربیان فدراسیونی و تجربی تا جذب مربیان و متخصصین با تحصیلات عالی دانشگاهی عملکردی خوب و رو به رشدی داشته است. اما متأسفانه در بخش‌های دولتی و سازمانی یا کلان ورزشی چندان عملکرد روشن و آمار دقیقی در دست نیست.
آمریکا: میزان استخدام مربیان ورزشی در ایالات مختلف این کشور بین سال‌های 2010 تا 2020، رشدی 29 % داشت است. در حالی که متوسط این رشد برای سایر مشاغل 14 % بوده است.
استرالیا: در بازه زمانی پسا کرونا و حدوداً 3 سال گذشته میزان استخدام مربیان ورزشی رشد 49/7 % داشته و برای سال‌های آتی نیز رشد متوسطی برای این شغل پیش‌بینی می‌شود.
انگلستان: طی یک دهد اخیر شغل مربی‌گری در انگلستان چه در رشته‌های انفرادی و در رشته‌های تیمی رشدی 18 % را تجربه کرده است.
ایران: درآمد مشخصی برای مربیان ورزشی در کشور اعلام نشده است و در نهایت یک مربی ورزشی در شرایط استخدامی دولتی و یا سازمانی با میزان حقوقی برابر با میزان تعیین وزارت کار، آموزش‌و پرورش و سازمان تأمین اجتماعی، دریافت خواهد کرد. اما بازیکنان رشته‌های مختلف ورزشی، در صورتی که در دوران ورود به شغل مربی‌گری در سطح یک مربی حرفه‌ای در ورزش‌های مطرحی همچون فوتبال، کشتی، پرورش‌اندام و فیتنس مربی‌گری کنند، دارای درآمد خوب و قابل قبولی خواهد بود. اما متأسفانه در سطوح پایین‌تر یا ورزش‌هایی که طرفداران کمتری دارد درآمد مربیان ورزشی به شدت افت پیدا می‌کند.
آمریکا: متوسط درآمد سالانه مربیان ورزشی 28/340 دلار و برای سایر مشاغل 33/840 دلار در سال 2010 و مطابق با آخرین آمارها در سال 2020، درآمد سالیانه مربیان ورزشی برابر با 31/400 دلار بوده است.
استرالیا: متوسط درآمد سالانه مربیان ورزشی 44/000 دلار استرالیا (قبل از کسر مالیات) است.
انگلستان: مربی‌های تمام وقت بسته به توانایی‌ها و تجربیاتشان بین 18/000 تا 30/000 دلار آمریکا درآمد دارند. مربیان پاره وقت نیز بسته به سطح کار و تعداد افراد زیر نظرشان درآمدهای متفاوتی دارند. نرخ دستمزد ساعتی آن‌ها می‌تواند بین 15 تا 30 دلار برای هر ساعت باشد.
در ادامه، بخش دوم و سوم این مطلب به تشریح شخصیت‌های مناسب برای این شغل، گرایش‌های تحصیلات تخصصی در حیطه علوم ورزشی و تربیت بدنی، موقعیت‌های شغلی و برخی از مزایا و محدودیت‌های این شغل خواهیم پرداخت. نظرات و پیام‌های شما رهنما و یاری گر اینجانب در نشر مطالب مرتبط و تخصصی‌تر خواهد بود.
