۱. کهولت سن و عدم تحرک
افزایش سن یکی از مهمترین عوامل ایجاد درد مفاصل است. با گذشت زمان، میزان مایع مفصلی که به کاهش اصطکاک در مفاصل کمک میکند، کاهش مییابد. همچنین، تحلیل رفتن عضلات و استخوانها باعث افزایش فشار روی مفاصل شده و منجر به درد و التهاب میشود. عدم تحرک و فعالیت بدنی نیز این روند را تشدید میکند.
۲. ورزشهای نادرست و آسیبهای ناشی از فعالیت بدنی
ورزش کردن میتواند به حفظ سلامت مفاصل کمک کند، اما در صورت انجام نادرست، ممکن است آسیبزا باشد. دویدن طولانی بدون گرم کردن، بلند کردن وزنههای سنگین بدون رعایت اصول صحیح، و حرکات پرشی ناگهانی میتوانند به مفاصل آسیب برسانند. رعایت اصول صحیح ورزش، گرم کردن بدن قبل از تمرین، و استفاده از تجهیزات مناسب برای جلوگیری از آسیبها ضروری است.
۳. حمل اجسام سنگین به روش نادرست
جابجایی و بلند کردن اجسام سنگین بدون رعایت اصول صحیح میتواند فشار زیادی به مفاصل زانو، کمر و شانهها وارد کند. این فشار در طولانیمدت میتواند منجر به درد مزمن مفصلی شود. برای جلوگیری از این مشکلات، باید از تکنیکهای صحیح بلند کردن اجسام استفاده کرد و از حمل مداوم بارهای سنگین خودداری نمود.
۴. استفاده نادرست از پلهها
حرکات نادرست هنگام بالا و پایین رفتن از پلهها، بهویژه در افرادی که زانوهای حساسی دارند، میتواند موجب آسیب به مفاصل زانو و لگن شود. تکرار این حرکات نادرست ممکن است در بلندمدت باعث التهاب و درد مفاصل شود. استفاده از نردهها برای حفظ تعادل و حرکت صحیح روی پلهها میتواند به کاهش فشار بر مفاصل کمک کند.
۵. کمبود کلسیم و ویتامین D
کلسیم و ویتامین D برای سلامت استخوانها و مفاصل ضروری هستند. کمبود این مواد میتواند باعث کاهش تراکم استخوانی، ضعف مفاصل و در نهایت درد و التهاب شود. مصرف مواد غذایی غنی از کلسیم (مانند لبنیات و سبزیجات برگ سبز) و دریافت ویتامین D از طریق نور خورشید یا مکملها توصیه میشود.
۶. آسیبهای فیزیکی و برخورد با اجسام سخت
ضربههای شدید، سقوط یا تصادفات میتوانند موجب آسیبهای جدی به مفاصل شوند. این نوع آسیبها معمولاً در نواحی زانو، مچ دست و شانه شایع هستند. استفاده از تجهیزات محافظتی مانند زانوبند و دستکش در هنگام انجام فعالیتهای پرخطر میتواند از این نوع آسیبها جلوگیری کند.
۷. نشستن نادرست و بیتحرکی طولانی مدت
نشستن طولانیمدت در وضعیتهای نامناسب، مانند خمیده یا با زاویه نامناسب، میتواند به مفاصل گردن، کمر و زانو آسیب برساند. همچنین، عدم تحرک در طول روز میتواند منجر به ضعف عضلات و گرفتگی مفاصل شود. انجام حرکات کششی و تغییر وضعیت بدن در طول روز میتواند از این مشکلات جلوگیری کند.
۸. استفاده از کفشهای نامناسب
پوشیدن کفشهای نامناسب که از قوس پا و پاشنه حمایت کافی نکنند، میتواند موجب درد مفاصل پا، زانو و حتی کمر شود. انتخاب کفشهای استاندارد و طبی که فشار را بهطور یکنواخت روی پا توزیع میکنند، برای سلامت مفاصل ضروری است.
۹. تماس طولانیمدت با آب
قرار گرفتن طولانیمدت دست و پا در آب، بهویژه در مشاغلی که نیاز به شستشوی مداوم دارند، میتواند باعث خشکی پوست و آسیب مفاصل شود. استفاده از دستکشهای مناسب و کفشهای ضد آب میتواند از این آسیبها جلوگیری کند.
۱۰. پیادهروی زیاد بدون استراحت کافی
پیادهروی طولانیمدت بدون استراحت مناسب، بهویژه روی سطوح سخت، میتواند فشار زیادی به مفاصل زانو و مچ پا وارد کند. استراحتهای کوتاه در حین پیادهروی و استفاده از کفشهای استاندارد میتواند به کاهش این فشار کمک کند.
روشهای درمان و پیشگیری از درد مفاصل
۱. استفاده از پمادهای ضد درد
یکی از روشهای مؤثر برای تسکین درد مفاصل، استفاده از پمادهای ضد التهاب است که پماد ضد درد ورناتن یکی از بهترین گزینه ها برای این منظور است و حاوی متیل سالسیلات، رزماری و نعناع فلفلی میباشد. این ترکیبات میتوانند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کنند.
۲. گرما درمانی و سرما درمانی
گرما درمانی برای دردهای مزمن و عمیق مفصلی مفید است و باعث افزایش جریان خون و کاهش سفتی عضلات میشود. در مقابل، سرما درمانی برای کاهش التهاب و دردهای حاد مفاصل توصیه میشود. استفاده از کمپرس گرم یا یخ بهصورت متناوب میتواند به بهبود سریعتر کمک کند.
۳. تمرینات کششی و تقویتی
ورزشهای ملایم مانند پیادهروی، شنا و یوگا میتوانند انعطافپذیری مفاصل را افزایش دهند و از بروز درد جلوگیری کنند. تقویت عضلات اطراف مفصل نیز به کاهش فشار وارده بر مفاصل کمک میکند.
۴. استفاده از روغنهای طبیعی
ماساژ دادن مفاصل با روغنهایی مانند روغن زیتون، روغن خردل و روغن آرگان میتواند به کاهش التهاب و درد کمک کند. این روغنها دارای خواص ضدالتهابی طبیعی هستند که باعث آرامش مفاصل میشوند.
۵. مصرف مکملهای غذایی
مکملهایی مانند گلوکوزامین، کندرویتین و امگا ۳ میتوانند به تقویت مفاصل و جلوگیری از فرسایش آنها کمک کنند. این مواد باعث افزایش انعطافپذیری و کاهش التهاب مفاصل میشوند.
۶. رژیم غذایی سالم
مصرف مواد غذایی غنی از آنتیاکسیدانها مانند میوهها و سبزیجات برگ سبز میتواند از تخریب مفاصل جلوگیری کند. غذاهای ضدالتهابی مانند ماهی، زردچوبه، زنجبیل و آجیل نیز در کاهش درد مفاصل مؤثر هستند.
