ابداع تصویر برداری در صنعت پزشکی تحول عظیمی به وجود آورد. روش های گوناگون تصویربرداری در کنار عملیات دیگر مانند آزمایش های گوناگون تشخیص بیماری را سریع و دقیق می کند. سونوگرافی یکی از روش های تصویربرداری است که تقریبا هیچ ضرری برای بدن ندارد. در سونوگرافی از اشعه ایکس استفاده ای نمی شود. امواج مورد استفاده در سونوگرافی از جنس امواج صوتی و در واقع صدا هستند که ضرری برای بدن ندارد. سونوگرافی برای نظارت بر بارداری و تشخیص استفاده می شود. همچنین جهت نظارت بر شرایط های دیگر پزشکی که مربوط به بارداری نیست، نیز مورد استفاده می گیرد.
یکی از روش های تشخیص بیماری در پزشکی، استفاده از سونوگرافی است. دستگاه سونوگرافی از طریق ارسال امواج صوتی با فرکانس بالا که به آن اولتراسوند نیز می گویند، تصویر اندام های داخلی بدن را ارائه می دهد. سونوگرافی روشی غیرتهاجمی، بدون درد و بی خطر است که برای زن، مرد و کودکان قابل انجام است. انواع مختلفی از سونوگرافی هست که بسته به نیاز بیمار و نظر پزشک برای تشخیص بیماری ها به کار می رود .
سونوگرافی عمومی یا سونوگرافی لگن و شکم یکی از این موارد است که برای تصویربرداری و تشخیص اندام های داخلی شکم و لگن به کار می رود. این تصویربرداری به بررسی و معاینه اندام هایی همچون کیسه صفرا، طحال، کبد، پانکراس، کلیه ها، لوزالمعده، آپاندیس، غدد فوق کلیوی، غدد لنفاوی، اماء و احشاء لگنی که مثانه، رحم، تخمدان و پروستات را شامل می شود، می پردازد.
سونوگرافی ممکن است یصورت دو بعدی و یا سه بعدی باشد همچنین می توان تصویر سونوگرافی اندام در حال حرکت و فعالیت دید. سونوگرافی قلب را اکوکاردیوگرافی می نامند . نوع خاصی از سونوگرافی به نام سونوپرافی داپلر وجود دارد. این روش تصویر برداری بر اساس پدیده داپلر کار می کند و هدف از انجام آن بررسی میزان و سرعت جریان خون در وریدها و شربان های بدن است. این روش بیشتر برای بررسی احتمال لخته شدن در وریدهای عمقی ساق پا استفاده می شود. سونوگرافی می تواند با تشخیص و ارزیابی آسیب های بدن در شرایط مختلف برای تشخیص بیماری کمک کند. همچنین برای کمک به پزشکان از علائمی مانند: درد، ورم و عفونت کمک می کند.
اساسا هفت روش متفاوت وجود دارد، اما روند اصلی یکسان است. انواع مختلف روش ها عبارتند از:
• سونوگرافی ترانس واژینال: جهت تولید تصاویر سونوگرافی در داخل واژن مورد استفاده قرار می گیرند که ترانس واژینال اغلب در دوران اولیه بارداری استفاده می شود.
• سونوگرافی معمولی: معاینه ای که از یک مبدل استفاده می شود و در نواحی مختلف بدن مانند شکم برای تولید تصاویر دو بعدی از جنین در حال رشد صورت می گیرد.
• سونوگرافی تخصصی: این معاینه شبیه سونوگرافی معمولی است، اما این نوع معاینه یک مشکل مشکوک را هدف قرار می دهد و از تجهیزات پیچیده تر استفاده می شود.
• تصویربرداری رنگی یا کالر داپلر: این روش تصویربرداری تغییرات جزئی در فرکانس امواج فراصوتی را اندازه گیری می کند، زیرا آنها از اجسام متحرک مانند سلول های خونی تصویربرداری می کنند.
• سونوگرافی سه بعدی: با استفاده از پروب های مخصوص از قبل طراحی شده و نرم افزار های تخصصی مثلا برای تولید تصاویر سه بعدی از جنین در حال رشد است.
• سونوگرافی ۴ بعدی یا ۳ بعدی داینامیک: با استفاده از اسکنرهای مخصوص طراحی شده و مثلا برای نگاه کردن به صورت و حرکات کودک قبل از زایمان استفاده می شود.
• اکوکاردیوگرافی جنینی: استفاده از امواج اولتراسوند برای ارزیابی آناتومی و عملکرد قلب کودک است. دستگاه های پیشرفته ای در این زمینه در کلینیک پژواک موجود می باشد. این گزارش برای کمک به ارزیابی مشکالت نقص قلب مادرزادی مورد استفاده قرار می گیرد.
سونوگرافی زنان برای مشاهده جنین در داخل رحم استفاده می شود. این امر به متخصص زنان و زایمان یا سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی اجازه می دهد تا سلامت و رشد جنین را بررسی کنند، بارداری شما را زیر نظر داشته باشند و بسیاری از ناهنجاری های مادرزادی را تشخیص دهند. سونوگرافی همچنین در هنگام نمونه برداری از پرزهای کوریونی و آمنیوسنتز برای کمک به این روش ها استفاده می شود. سه نوع سونوگرافی قبل از تولد وجود دارد: ۱) استاندارد ، ۲) محدود و ۳) تخصصی.
سونوگرافی استاندارد: یک آزمایش سونوگرافی استاندارد رشد جسمی جنین را بررسی می کند، ناهنجاری های مادرزادی عمده را مورد بررسی قرار می دهد و سن حاملگی را تخمین می زند. یک معاینه استاندارد سونوگرافی همچنین می تواند اطلاعاتی در مورد موقعیت جنین، حرکت، تنفس و ضربان قلب جنین، برآورد اندازه و وزن جنین، مقدار مایع آمنیوتیک در رحم، محل جفت، تعداد جنین ها، همچنین اگر جنین وضعیت مناسبی داشته باشد، ممکن است بتوان جنسیت را تشخیص داد.
سونوگرافی محدود: یک سونوگرافی محدود برای پاسخ به یک سوال خاص انجام می شود. به عنوان مثال، اگر در حال زایمان هستید، ممکن است یک آزمایش سونوگرافی محدود برای بررسی موقعیت جنین در رحم انجام شود. اگر خونریزی واژینال دارید، ممکن است از سونوگرافی برای بررسی این که آیا قلب جنین هنوز می تپد یا جفت خیلی پایین است استفاده شود.
سونوگرافی تخصصی: در صورت مشکوک بودن به مشکلی بر اساس عوامل خطر یا سایر آزمایشات، یک سونوگرافی تخصصی انجام می شود. به عنوان مثال، اگر نشانه هایی وجود داشته باشد که نشان دهد جنین خوب رشد نمی کند، می توان میزان رشد جنین را در طول بارداری با انجام سونوگرافی تخصصی پیگیری کرد. بسته به مشکل مشکوک، ممکن است از تکنیک های تخصصی مانند سونوگرافی داپلر و سونوگرافی سه بعدی استفاده شود.
شما باید حداقل یک معاینه استاندارد در دوران بارداری خود داشته باشید، که معمولاً در هفته ۱۸-۲۲ بارداری انجام می شود. برخی از زنان ممکن است در سه ماهه اول بارداری سونوگرافی انجام دهند. سونوگرافی سه ماهه اول استاندارد نیست زیرا برای دیدن جزئیات بسیاری از اندام ها و اندام های جنین زود است. آزمایش سونوگرافی که زودهنگام برای انجام موارد زیر استفاده می شود:
• برآورد سن بارداری
• کمک به غربالگری برخی از اختلالات ژنتیکی
• شمارش تعداد جنین ها
• بررسی ضربان قلب جنین
• بررسی بارداری خارج رحمی
در حال حاضر، هیچ مدرکی مبنی بر مضر بودن سونوگرافی برای جنین در حال رشد وجود ندارد. هیچ ارتباطی بین سونوگرافی و نقایص مادرزادی، سرطان دوران کودکی یا مشکلات رشدی در مراحل بعدی زندگی یافت نشده است. با این حال، ممکن است اثرات آن در آینده مشخص شود. به همین دلیل، توصیه می شود که معاینات سونوگرافی فقط به دلایل پزشکی توسط متخصصان واجد شرایط مراقبت های بهداشتی انجام شود. از استفاده بی مورد سونوگرافی در دوران بارداری باید اجتناب شود.
برای دریافت اطلاعات بیشتر و مشاوره آنلاین با پزشکان گرین می توانید با روی این لینک کلیک کنید.
