کلیه یکی از مهمترین اعضای بدن است که وظیفه‌ی متابولیسم و تنظیم غلظت یونی را بر عهده دارد. هر گونه تغییر در عملکرد کلیه‌های بدن می‌تواند منجر به بروز انواع بیماری‌های کلیوی نظیر سنگ کلیه شود. درد در پهلوها و احساس سوزش شدید در هنگام دفع ادرار از علائم سنگ کلیه می‌باشد که بسیار در بیماران دیده می‌شود.
کلیه
کلیه یکی از مهمترین ارگان‌های بدن در تنظیم هموستازی داخلی عروق خونی می‌باشد. در انسان و به طور کلی در پستانداران دو عدد کلیه در قسمت تحتانی بدن وجود دارد که فرآیند تجزیه و متابولیسم را کنترل می‌کنند. کلیه‌ها مجموعه‌ای از نفرون‌ها هستند که به شکل فشرده پیچ خورده‌اند و مسیر عبوری برای ترکیبات زائد بدن و آب را فراهم می‌کنند. کار و عملکرد نفرون‌ها را هورمون‌ها و غلظت یون‌های بدن کنترل می‌کنند. تغییر غلظت یون‌ها در داخل نفرون‌ها می‌تواند زمینه‌ساز انواع بیماری‌های کلیوی شود. از جمله مهمترین بیماری‌های کلیوی بسیار شایع در افراد سنگ کلیه می‌باشد که ناشی از تغییرات یونی‌های معدنی در داخل نفرون‌هاست. در ادامه به بررسی علائم سنگ کلیه و نحوه‌ی تشخیص آن خواهیم پرداخت.
سنگ کلیه چیست؟
یکی از مهمترین وظایف کلیه در بدن تنظیم و برقراری تعادل یونی در داخل نفرون‌ها و عروق خونی می‌باشد. گفتیم که تغییر میزان جذب یا دفع نامتعارف یون‌ها توسط کلیه می‌تواند موجب بروز بیماری‌هایی نظیر سنگ کلیه شود. در اصل سنگ کلیه به علت رسوب بیش از حد یون کلسیم در داخل نفرون‌ها و متراکم شدن آن ایجاد می‌شود. البته سنگ کلیه انواع و ترکیبات متفاوتی دارد که نوع رایج آن اگزالات کلسیم می‌باشد که امروزه به علت تغییرات رژیم غذایی و روی آوردن افراد به غذاهای ناسالم و از همه مهمتر تصفیه‌ی ناقص آب‌های آشامیدنی بسیار شیوع پیدا کرده است.
علائم سنگ کلیه
درد و اسپاسم مجاری ادراری از جمله مهمترین علائم سنگ کلیه در بیماران است که به شکل ضربانی از ناحیه پهلوها شروع شده و در مردان در بیضه‌ها و در زنان در مثانه احساس می‌شود. این درد ناشی از انقباضات ضربانی عضلات مخطط مجاری ادراری می‌باشد که به هنگام عبور سنگ کلیه در بیمار احساس می‌شود.
دلایل تشکیل سنگ کلیه در افراد
تشخیص و درمان سنگ کلیه
تشخیص بیماری سنگ کلیه در مرحله‌ی اول با توجه به علائم بیمار می‌باشد که در بیشتر موارد درد ناگهانی و شدید بیمار در ناحیه پهلوها و پشت ستون فقرات نشان از سنگ کلیه است. در مرحله بعد پزشک معالج برای اطمینان از بیماری و تشخیص اندازه و ابعاد سنگ، از کلیه و مجاری ادراری بیمار عکس سونوگرافی تهیه کرده و با توجه به آن ابعاد سنگ را تخمین زده و روش درمانی مناسب را انتخاب می‌کند. به شکل کلی روش‌های درمانی سنگ کلیه بر اساس ابعاد و اندازه‌ی سنگ عبارتند از:
اگر ابعاد سنگ بسیار بزرگ باشد، پزشک ناگزیر به جراحی می‌شود. نوع بسیار متداول جراحی‌های سنگ کلیه سنگ شکنی نام دارد که در این نوع جراحی پزشک سنگ کلیه را با کمک لیزر به تکه‌های کوچکتر تبدیل می‌کند.
اگر ابعاد سنگ کوچک باشد، پزشک در ابتدا با مسکن‌های قوی درد بیمار را کنترل کرده و در مرحله‌ی دوم با داروهای ضد التهابی و ... نظیر سرم‌‌ها، کمک به دفع سریع سنگ‌های کلیوی از مجاری ادراری می‌کند.
