ام اس نوعی بیماری خود ایمنی است که در اثر آن دستگاه ایمنی به میلین سلولهای عصبی حمله کرده و آنها را از بین میبرد. تاکنون یک آزمایش قطعی برای تشخیص ام اس شناسایی نشده است. اما برای تشخیص ام اس چندین شیوه متفاوت وجود دارد. از جمله این روشها تشخیص ام اس با آزمایش خون، MRA، بررسی نمونه مایع مغزی-نخاعی و تست بینایی است.
آیا راههای تشخیص ام اس قطعی است؟
بیماری مالتیپل اسکلروزیس که به طور خلاصه ام اس گفته میشود نوعی بیماری خود ایمنی است که سیستم ایمنی سلولهای عصبی را بیگانه میپندارد و به آنها آسیب میرساند. نتیجه آن میشود که سیستم عصبی مرکزی آسیب میبیند. در زمان حاضر، آزمایشی خاص که به طور قطعی موفق به تشخیص ام اس شود وجود ندارد؛ بنابراین برای تشخیص ام اس به آزمایشهای متعدد نیاز است که در ادامه به آن میپردازیم.
بعد از انجام معاینه فیزیکی، برای اطمینان از تشخیص ام اس، انجام آزمایش مربوط به ارزیابی فعالیتهای متفاوت دستگاه عصبی مرکزی توصیه میشود. از جمله رایجترین این آزمایشها، آزمایش خون، آزمایش ام آر آی، آزمایش پونکسیون کمری و آزمایش مخصوص بینایی است.
آزمایش خون برای تشخیص ام اس
باتوجه به این مهم که علائم بیماری ام اس با چند بیماری دیگر از جمله بیماری لایم، لوپوس و نقصانهایی از جمله کمبود ویتامین مشابه است، آزمایش خون میتواند تشخیص ام اس را تا حد قابل قبولی نشان دهد.
آزمایش ام آر آی برای تشخیص ام اس
ام آر آی شیوه تصویربرداری است که یک راه حل قابل اطمینان برای تشخیص ام اس میباشد. در ام آر آی با استفاده از رایانه، امواج مغناطیسی و رادیویی فرآورده میشوند و تصاویری را از محدوده آسیبدیده مغز و نخاع میگیرند. پزشک این تصاویر را بررسی و به کمک آن بیماری ام اس را شناسایی میکند.
تشخیص ام اس با استفاده از مایع مغزی نخاعی
در صورتی که فرد مبتلا به ام اس باشد، در مایع مغزی نخاعی آن نوعی آنتی بیوتیک برای مبارزه با بیماری ترشح میشود. با وارد کردن سرنگ به میان استخوانهای ستون فقرات، مقداری از این مایع را برای نمونه خارج میکنند و با بررسی وجود یا عدم وجود پروتئین مورد نظر در آن، درمورد تشخیص ام اس به نتیجه میرسند. البته این روش از جمله مطمئنترین روشها برای تشخیص این بیماری است.
انجام تستهای مربوط به بینایی
با توجه به اینکه از علائم بارز ام اس ایجاد اختلال در بینایی است با انجام تستهایی به منظور سنجش سلامت و تعادل در بینایی، احتمال ابتلا به ام اس را تخمین میزنند.
در بیماری ام اس بدن بیمار چطور آسیب میبیند؟
در بیماری ام اس، دستگاه عصبی مرکزی آسیب میبیند. به این صورت که دستگاه ایمنی به میلینهای پوشاننده آکسون، حمله میکنند و آنها را از بین میبرند. میلینها وظیفه محافظت از اکسون را بر عهده دارند. آکسونها پیام عصبی را به دندریتها میفرستند و از این طریق نقش انتقال پیام را ایفا میکنند.
چه عواملی ام اس را ایجاد میکنند؟
عوامل بروز ام اس در بدن بیمار میتواند ژنتیک و عوامل محیطی از جمله عفونت، بیماریهای خود ایمنی، استرس زیاد و مصرف دخانیات به خصوص سیگار باشد.
علائم ام اس چطور نمایان میشوند؟
با توجه به اینکه در بیماری ام اس سلولهای دستگاه عصبی آسیب میبیند، در اثر این آسیب به تدریج تمام فعالیتهایی که بر عهده این دستگاه است مختل میشود. از جمله مهمترین این وظایف ایجاد هماهنگی بین قسمتهای مختلف بدن است که از عواقب اختلال در آن، تضعیف حافظه و در پی آن کاهش تمرکز، احساس ضعف، احساس خستگی شدید، اختلال در بینایی که موجب دوبین شدن یا تار شدن دید یا کاهش دید است، اختلال در عملکرد دستگاه گوارش و اختلال در حرکت است.
نتیجهگیری
ام اس نوعی بیماری خود ایمنی است که در آن سلولهای ایمنی مورد آسیب قرار میگیرند. در عصر حاضر، روشی که بتواند به طور 100% ام اس را تشخیص دهد، کشف نشده است. به طور معمول برای تشخیص ام اس از چندین آزمایش استفاده میشود. آزمایش خون، آزمایش مایع مغزی – نخاعی و تست بینایی از این جمله هستند. عواملی که موجب بروز ام اس میشوند، زیرمجموعهای از عوامل محیطی و ژنتیکی هستند. علائم بارز ام اس ایجاد اختلال در حافظه، بینایی، دستگاه گوارش و عدم هماهنگی در حرکت میباشد.