آیا شما اطلاعات کافی درباره عوارض تیروئید دارید؟ زمانی که غده تیروئید دچار اختلال شود و توانایی انجام عملکرد درستی را نداشته باشد، بدن دچار بیماری تیروئید میشود. این بیماری به دو شکل باعث ایجاد مشکل میشود: پرکاری تیروئید و کمکاری تیروئید. بیش از 60 درصد مبتلایان به اختلال تیروئید از وجود این بیماری اطلاع ندارند. ما در این مقاله میخواهیم شما را با علائم و عوارض تیروئید آشنا کنیم.
آشنایی با عوارض تیروئید
شیوع اختلال در عملکرد غده تیروئید، در میان خانم ها 5 الی 8 برابر بیشتر از آقایان است. آشنایی با راههای پیشگیری، علائم و عوارض تیروئید میتواند به حفظ سلامتی خانم ها کمک کند. دانستن این نکات از اهمیت ویژهای برخوردار است. تاریخ 4 تا 10 خرداد برابر با 25 تا 31 ماه May به نام هفته جهانی جهت افزایش اطلاعات مردم در مورد تیروئید نامگذاری شده است.
تیروئید چیست و علل کم کاری و پرکاری تیروئید کدامند؟
تیروئید نام یک غده پروانهای شکل در قسمت بالای استخوان ترقوه و زیر گردن میباشد. غده تیروئید هورمونهای زیادی تولید میکند که در کنترل و تنظیم فعالیتهای بدن مثل تپش قلب، متابولیسم، تنظیم کلسیم خون تاثیر دارند. تیروئید با ساختن و ترشح هورمون تیروکسین و ترییدوتیرونین، نقش مهمی در تامین انرژی مورد نیاز بدن ایفا میکند. تیروتروپین یا هورمون محرکه تیروئید از غده هیپوفیز ترشح شده و میزان ترشح این دو هورمون تیروئیدی را تنظیم میکند.
زمانی که ترشح هورمون تیروتروپین عادی باشد ولی میزان ترشح هورمونهای تیروکسین و ترییدوتیرونین بیشتر از حد طبیعی باشند موجب ایجاد پرکاری تیروئید میشود.
اگر تیروتروپین به اندازه عادی ترشح شود و هورمونهای غده تیروئید کمتر از حد طبیعی ترشح شوند، موجب ایجاد کمکاری تیروئید میشود.
عوارض تیروئید در اختلال کمکاری تیروئید
ایجاد اختلال در سیستم عصبی: با کاهش سطح هورمون، بیماری نوروپاتی محیطی ایجاد میشود که در آن پیامهای عصبی به اشتباه مخابره شده و باعث ایجاد سوزن سوزن شدن، درد و گزگز در اعضاء بدن میشود.
ایجاد عوارض در دستگاه تنفسی: کاهش هورمونها باعث ایجاد ضعف در عضلات ریه شده و موجب بروز تنگی نفس میشود.
ایجاد اختلال در باروری: کاهش سطح هورمون تیروئید در بدن موجب اختلال در تخمکگذاری میشود.
ایجاد خطر در بارداری: جنین در ماههای اولیه بارداری از هورمونهای بدن مادر استفاده میکند. وقتی سطح هورمون تیروئید مادر کاهش یابد، جنین با مشکلات مغزی و فیزیکی متولد میشود.
ایجاد مشکلات قلبی: با کاهش هورمونهای تیروئیدی، ضربان قلب کم میشود و در نتیجه باعث افزایش میزان کلسترول و کاهش توان پمپاژ خون در قلب میشود.
بیماری گواتر: در این بیماری غده تیروئید بزرگ و ملتهب میشود و مشکل در بلع و تنفس ایجاد میکند.
ایجاد عوارض روحی- روانی: گوشهگیری و فراموشکاری از عوارض تیروئید است.
بیماری میگزدم: درمان نکردن کمکاری تیروئید باعث ایجاد نوعی بیماری شده که علائمی مثل احساس سرمای زیاد، بیحسی و خوابآلودگی را دارد.
ایجاد مشکلات گوارشی: حرکات دستگاه گوارش کند شده و باعث ایجاد یبوست، نفخ و سوزش معده میشود.
ایجاد بیماریهای پوستی: کاهش هورمونهای تیروئیدی موجب سردی پوست، خشکی و رنگپریدگی خواهد شد. موها نیز نازک و ناخنها خیلی زود میشکنند.
عوارض تیروئید در اختلال پرکاری تیروئید
احتمال بروز پوکی استخوان: پرکاری تیروئید با ایجاد اشکال در جذب کلسیم، موجب شکنندگی و نرمی استخوان میشود. به مرور زمان، کلسیم و فسفات از طریق ادرار دفع شده و پوکی استخوان اتفاق میافتد.
ایجاد عوارض در چشم: پرکاری تیروئید ممکن است باعث بروز بیماری گریوز شود که در آن چشمها قرمز، متورم و خشک میشوند. تاری دید، بیرونزدگی و سوزش از دیگر علائم این بیماری است.
ایجاد عوارض قلبی: با ایجاد عوارضی مثل افزایش فشار خون، نارسایی احتقانی قلب، آریتمی، نامنظمی در ضربان قلب، انقباض عضلات قلب، افزایش تعداد ضربان و ایست قلبی به سیستم قلبی آسیب میرسد.
ایجاد ضعفهای عضلانی: در عضلات ران پا، بازو، صورت، باسن و شانهها ضعف شدیدی ایجاد میشود.
ایجاد اختلال در بارداری: پرکاری تیروئید ممکن است باعث ایجاد عوارضی مانند مسمومیت بارداری، سقط جنین، تولد نوزاد کموزن، زایمان زودرس و پره اکلامپسی یا افزایش فشار خون در افراد شود. فشار خون بالا در میان زنان باردار موجب مرگ آنها میشود.
ایجاد طوفان تیروئیدی یا تیروتوکسیک: سختترین عارضه پرکاری تیروئید بوده که خیلی خطرناک است. اگر پرکاری به مدت طولانی درمان نشود، عوارضی مانند افزایش ضربان قلب، اسهال و استفراغ، تب بالای 38 درجه، کاهش سطح هوشیاری، لرزش و بیقراری، سردرگمی، آشفتگی، زرد شدن پوست و سفیدی چشم ایجاد میکند.
ایجاد عوارض روحی و روانی: در اثر افزایش غیرنرمال متابولیسم، درجه حرارت بدن بالا رفته و باعث بیحوصلگی فرد و عدم تحمل در مقابل گرما و هیجانات میشود. در این حالت، بیماران دچار عصبانیت، زودرنجی، تحریکپذیری و اضطراب میشوند.