در این مقالهی کوتاه قصد داریم پی ببریم که کاربرد MCH چیست و اندازهگیری آن در آزمایش خون چه کمکی به ما میکند. در واقع MCH نشان دهندهی میانگین هموگلوبین موجود در گلبولهای قرمز خون میباشد. کاهش این پارامتر معمولا ناشی از بیماری تالاسمی یا کم خونی از نوع فقر آهن میباشد. عواملی مانند کمبود ویتامینهای گروه B و فولات نیز باعث بالا رفتن این پارامتر در آزمایش خون خواهد شد.
آزمایش MCH چیست؟
یکی از وظایف مهم گلبولهای قرمز خون حمل اکسیژن میباشد. این عمل به کمک هموگلوبینهای موجود در گلبولهای قرمز یا اریتروسیتها انجام میشود. حال ارتباط این موضوع با آزمایش MCH چیست؟
برای رسیدن به پاسخ این سوال ابتدا بهتر است بدانیم معنای لغوی حروف اختصاری MCH چیست. MCH در واقع به معنای میانگین هموگلوبین موجود در هر گلبول قرمز میباشد. البته دو شاخص دیگر در آزمایش CBC به نامهای MCV و MCHC اندازهگیری میشود که معمولا هر سه شاخص گفته شده با عنوان شاخصهای گلبول قرمز خون شناخته میشوند. MCV میانگین حجم و MCHC میانگین غلظت هموگلوبین موجود گلبول قرمز یا کرپوسکولار را نشان میدهد.
شاخص MCH در نتیجهی دادههای شاخص MCV تعیین میشود. زیرا برخی گلبولهای قرمز حجم و اندازهی بیشتری دارند، در نتیجه میزان هموگلوبین کرپوسکولار آنها نیز بیشتر است. شاخص MCV باعث میشود تا نتایج MCH دقیقتر باشد. به همین منظور شاخص MCHC تعریف میشود که بر خلاف MCH، حجم گلبولهای قرمز نیز در آن لحاظ میشود.
روش اندازهگیری MCH چیست؟
پارامتر MCH یکی از مواردی است که در آزمایش CBC اندازهگیری میشود. پزشک با انجام آزمایش CBC علاوه بر MCH سایر پارامترهای خونی را نیز اندازهگیری کرده و بررسی میکند. معمولا در بیماریهای عفونی و کم خونی، این پارامترها که شامل گلبولهای سفید خون نیز میشوند، تغییر میکنند.
اگر بخواهیم بدانیم روش محاسبهی MCH چیست، باید میزان هموگلوبین را در حجم مشخصی از خون اندازهگیری کنیم. در این حالت، میانگین هموگلوبین موجود در هر گلبول قرمز یا MCH به دست میآید.
بازهی نرمال آزمایش MCH چیست؟
برای MCH یک محدودهی نرمال تعریف میشود. بازهی نرمال MCH بین ۲۷.۵ الی ۳۲.۲ پیکوگرم میباشد. در صورتی که میزان MCH خون پایینتر از ۲۷.۵ باشد، فرد باید تحت درمان قرار گیرد. بهتر است ابتدا بدانیم علت پایین بودن MCH چیست. معمولا افرادی که دچار کم خونی از نوع فقر آهن هستند، آزمایش خون آنها MCH پایینی را نشان میدهد.
بخشی از هموگلوبینها را عنصر آهن تشکیل میدهد. بنابراین با کاهش جذب آهن در بدن، میزان هموگلوبینها نیز در خون کاهش پیدا میکند و درنتیجهی آن، پارامتر MCH نیز به صورت کاهشی نمایان میشود. ریشهی کمبود آهن را میتوان در مشکلات تغذیهای یا ترومای ناشی از ضربات یا جراحی یافت.
در بیماری تالاسمی که یک بیماری ژنتیکی میباشد نیز، کاهش MCH را میتوان مشاهده کرد. بیماری تالاسمی یک بیماری نادر میباشد که در آن تولید هموگلوبین خون کاهش پیدا میکند.
درمان بالا یا پایین بودن MCH چیست؟
برای تنظیم شدن میزان MCH، ابتدا باید علت این عارضه توسط پزشک تشخیص داده شود. جالب است بدانید که بالا بودن میزان MCH معمولا به علت کمبود ویتامینهای گروه B، از جمله ویتامین B12 رخ میدهد.
برای درمان این مشکل معمولا تغییر رژیم غذایی در دستور کار قرار میگیرد تا کمبود آهن و ویتامینها به کمک غذای مناسب و مکملهای تغذیهای جبران شود. در موارد شدید از جمله بیماران تالاسمی حاد، انتقال خون بهترین راه درمان میباشد.