گیربکس تجهیز مهم و از اجزای اصلی بسیاری از ماشین‌آلات و دستگاه‌ها است. اگر می‌خواهید گیربکس را در عملکرد مطلوب خود نگه دارید، باید نگهداری منظمی از آن انجام شود. بهترین راه برای نگهداری از گیربکس صنعتي این است که به طور منظم آن را بررسی نمایید تا خرابی‌ها و مشکلات احتمالی جزئی را تشخیص داده و آن‌ها را قبل از وقوع خرابی‌های اساسی برطرف کنید. این امر از آن دسته خرابی‌ها و توقفات غافلگیرانه در ناخوشایندترین زمان‌ها جلوگیری می‌کند.
برای اینکه گیربکس دستگاه‌ها و ماشین‌آلات خود را به بهترین شکل ممکن و برای مدت زمان طولانی‌تری نگهداری کنید، در ادامه چند نکته اساسی در مورد نگهداری گیربکس صنعتی ارائه شده است. در ادامه مطلب با این مطلب همراه باشید تا در مورد نگهداری و گیربکس صنعتی اطلاعاتی به دست آورید.
کلیه ماشین‌آلاتی که تولید اصطکاک و گرما می‌کنند، نیاز به روغن‌کاری دارند. اطمینان از روغن‌کاری گیربکس احتمال سایش و شکستگی را کاهش می‌دهد و باعث افزایش عمر قطعات گیربکس می‌شود. بنابراین مرتباً و در فواصل مشخص و منظم گیربکس را بررسی نمایید و مطمئن شوید که سطح روغن آن مثل همیشه در مقدار مطلوب و مناسبی باشد.
در صورت کم بودن سطح روغن، آن را دوباره پر کنید. همیشه از روان‌کننده توصیه شده توسط کارخانه‌ی تولید کننده گیربکس یا دستگاه استفاده کنید. وقتی گیربکس مدت طولانی بدون تغییر سطح روغن کار می‌کند، دفعه بعد قبل از اینکه روغن را مجدداً پر کنید، روغن قدیمی را تخلیه کنید. روغن قدیمی ممکن است کثیف باشد و این عامل باعث می‌شود که گیربکس به درستی کار نکند.
حتماً بررسی کنید که آیا نشتی وجود دارد یا نه. شاید دلیل اینکه گیربکس شما همیشه روغن کم می‌کند، نشتی روغن باشد. سعی کنید تمامی نقاط نشت را برطرف کرده و روغن را به مقدار لازم پر کنید. همچنین می‌توانید آزمایش کنید تا مشخص شود گیربکس دارای مشکل کم کردن روغن است یا نه. اگر گیربکس دارای مشکل کم کردن روغن باشد، معمولاً دندانه‌های چرخ‌دنده‌ها سریعاً شروع به فرسودگی می‌کنند. پس حتماً مطمئن شوید که قطعات گیربکس صنعتی شما همیشه روغن کاری شده است.
گیربکس‌ها هواگیرهایی (Breather) دارند. هواگیر یکی از اجزای ضروری در یک گیربکس است. اگر هواگیر نصب نشده باشد، افزایش فشار داخل پوسته گیربکس صنعتی می‌تواند باعث نشت روغن از یک یا چند قسمت آب‌بند (Seal) شود. هواگیر با اجازه خروج و فرار به هوای داغ و ورود هوای تازه و خنک، از ایجاد فشار داخل پوسته گیربکس جلوگیری می‌کند. اطمینان حاصل کنید که این هواگیرها از لحاظ استراتژیکی در نقاط مناسبی قرار دارند تا از وارد شدن ذرات و گرد و غبار به گیربکس جلوگیری شود. مواردی مانند خاک، آب و سایر ذرات اضافی که وارد گیربکس می‌شوند می‌توانند به آن آسیب وارد کنند. بیشتر اوقات از گیربکس در محل‌هایی استفاده می‌شود که کثیف شدن آن غیرقابل اجتناب است. این وظیفه شماست که از کثیف شدن گیربکس جلوگیری کنید. سعی کنید همیشه محل کار و کارگاه خود را از آلودگی و زباله‌ها دور نگه دارید.
تا حد ممکن از هواگیرها محافظت کنید. بهترین راه برای محافظت جلوگیری از ورود ذرات است. فیلترهایی را نصب کنید تا اجازه ورود ذرات و آلودگی به گیربکس را ندهند. در صورت ورود آلودگی، آب یا ذرات به چرخ‌دنده‌ها، مطمئن شوید که آن‌ها را کامل تمیز کرده‌اید. گیربکس کثیف نمی‌تواند عملکرد کامل و مناسبی داشته باشد. همچنین آلودگی به روغن آسیب می‌رساند و باعث ایجاد مشکلات بیشتری در دستگاه شما می‌شود.
بدیهی است که گیربکس صنعتی هنگام کار گرمای زیادی تولید می‌کند. بدون خنک کننده مناسب، این گرما می‌تواند مضر و زیان‌بار باشد. علت اصلی گرمای بیش از حد عدم روغن‌کاری مناسب دستگاه است. استفاده از روغن نامناسب نیز می‌تواند یکی از علت‌ها باشد.
دستگاه خود را بررسی کنید تا علائم گرمای بیش از حد را تشخیص دهید. دقت کنید که آیا روغن مورد استفاده شما به طور صحیح قطعات گیربکس صنعتی شما را روان می‌کند. اگر از روغن نامناسب استفاده کنید، نمی‌تواند به درستی مانع اصطکاک شود. این عامل ممکن است دلیل گرمای بیش از حد باشد. سعی کنید روغنی با کیفیت که برای نوع گیربکس مورد نظر شما توصیه شده است را پیدا کنید.
دلیل اصلی خرابی برخی از گیربکس‌ها این است که برای کاری سخت‌تر از آنچه برای آن‌ها ساخته شده‌اند استفاده می‌شوند. از قرار دادن گیربکس تحت فشار و بار بیش از حد خودداری کنید. موتور گیربکسی بخرید که مطابق با میزان کار مورد نظر شما باشد.
در صورت مشاهده تعدادی از دندانه‌های شکسته یا ضعیف، فوراً آن‌ها را تعمیر کنید. این نکته را در نظر بگیرید که گیربکس کم‌کم و به تدریج خراب می‌شود. ممکن است متوجه خرابی تدریجی آن نشوید تا اینکه روزی ترک‌ها باز شود و همه چیز از هم پاشیده شود. به همین دلیل قبل از ایجاد آسیب‌های مهم تعمیر دندانه‌های کوچکی که شکسته می‌شوند، بسیار مهم است.
یکی از موثرترین وظایف تعمیر و نگهداری گیربکس‌های صنعتی بررسی لرزش‌های آن است. برخلاف ویبره بدنه یا موتور ویبره‌ها که جهت ایجاد ارتعاش و لرزش استفاده می‌شوند، لرزش در بیشتر تجهیزات نشان از ایجاد مشکل و مقدمه خرابی است و باید کنترل شود.
گیربکس را در مکانی راه‌اندازی کنید که هیچ نویز و سر و صدایی نباشد و بر نحوه لرزش آن را نظارت کنید.
با این کار می‌توانید حرکات و تکان‌های آن را مشاهده کنید. می‌توانید بگویید که چه آسیب‌هایی را فقط با لرزش ایجاد می‌کند. با داشتن کمی تخصص در این مورد می‌توانید تشخیص دهید که آیا علت نقص دستگاه، عدم تعادل، لقی کلی یا سایش، نقص در بیرینگ‌ها، عدم هم‌ترازی، نقص دنده یا مشکل پیش‌بینی نشده دیگری است.
همچنین گیربکس آسیب دیده صداهای غیرعادی را ایجاد می‌کند که می‌توانید بگویید طبیعی نیستند. اگر دندانه دنده آسیب دیده باشد، می‌توانید تغییر قابل ملاحظه‌ای را در حرکت آن یا عدم هم‌ترازی چرخ‌دنده‌ها مشاهده کنید. این آزمایش را به طور مرتب انجام دهید و نتایج را برای مقایسه آن‌ها در آینده ثبت کنید. در صورت مشاهده هرگونه تغییر، ممکن است گیربکس شما آسیب ببیند. مشکلات را قبل از بیشتر شدن برطرف کنید.
همیشه مهم است که برای انجام تعمیر و نگهداری عمومی همه تجهیزات از جمله گیربکس و الکتروموتور، زمانی را کنار بگذارید. همیشه صبر نکنید تا مشکلی پیش آید و بعد زمان صرف کنید. شما یک برنامه تعمیر و نگهداری نیاز دارید. اصولاً باید متخصصانی را استخدام کنید تا دستگاه شما را بعد از بازه‌ی زمانی خاصی ارزیابی کنند.
برنامه نگهداری باید از تست‌های لرزش گرفته تا بررسی روغن را شامل شود تا اطمینان حاصل شود که دستگاه در بهترین حالت کار می‌کند. عیب‌یابی کار اصلی است که توسط این متخصصان در طول این برنامه انجام می‌شود. آن‌ها باید گزارش کاملاً مستند در مورد سلامتی گیربکس و همچنین نکاتی را ارائه دهند تا دستگاه شما به درستی کار کند.
گزارش مستند می‌تواند برای اهداف آینده استفاده شود. اقدامات پیشگیرانه برای آینده از اطلاعات حاصل از ارزیابی قبلی استفاده می‌کنند. با استفاده از اطلاعات می‌توانید از بروز مشکلات آینده جلوگیری کنید. این برنامه ممکن است پرهزینه و وقت‌گیر باشد، اما ارزشش را دارد. دستگاه‌های شما هرگز به طور غیر منتظره خراب نمی‌شوند.
مهمترین کاری که باید انجام دهید این است که همیشه مراقب کارکرد غیرعادی گیربکس دستگاه خود باشید. صداهای غیرعادی، نشت روغن و لرزش‌های غیرمعمول علامت آن است که گیربکس شما ممکن است نیاز به تعمیر داشته باشد. همیشه به یاد داشته باشید که نگهداری اصولی ارزان تر از تعمیر است.
