چند سالی است که بر تعداد علاقه مندان به قهوه در کشورمان ایران اضافه شده و روز به روز بر این تعداد افزوده می‌شود. طبق آمار چندین سال قبل، هر ایرانی به طور میانگین ۱۰۰ گرم از آن مصرف می‌کند که البته این آمار در این روز ها، افزایش چشم گیری داشته است.
در ادامه مطلب، اطلاعات زیادی در ارتباط با این نوشیدنی تلخ و دلپذیر کسب می‌کنید.
نوشیدنی دم کرده ای است که از دانه های قهوه بو داده شده تهیه می شود. دانه ها از انواع مختلف گیلاس قهوه به دست می‌آیند. هنگامی که گیلاس های آن از رنگ سبز به رنگ قرمز روشن (که نشان دهنده رسیده بودن آن است) در می‌آید، آنها برداشت می‌کنند و نهایتا عمل فرآوری و خشک کردن آن ها انجام می‌شود.
بسته به عطر و طعم مورد نظر، دانه های قهوه با درجه های مختلفی بو داده می‌شوند. بعد از بو دادن آن (یا رست داده شدن)، قابل مصرف هستند و می‌توان با درجه های مختلف آن ها را آسیاب کرد.
بعد از آسیاب شدن دانه قهوه، آن را با موکاپات، فرنچ پرس، دستگاه های قهوه ساز و یا روش های دیگر به یک فنجان نوشیدنی دلچسب تبدیل کنید.
شاید برایتان جالب باشد، هیچ تاریخچه دقیق و کاملا درستی از آن وجود ندارد. هیچ کس نمی‌داند که چه زمانی و به چه شکل و به دست چه کسی، این گیاه یا نوشیدنی کشف شده است. داستان ها و روایات زیادی وجود دارند که هر کدام جذابیت خاص خود را دارند و از همه معروف تر آن، داستان آقای کالدی (Kaldi). او یک دامدار در اتیوپی بوده که برای اولین بار، ویژگی و پتانسیل خاص آن را فهمید و کشف کرد.
این دامدار روزانه دام های خود را به چراگاه های فلات اتیوپی می‌برد و رفته رفته به این درک رسید وقتی به منطقه ای خاص از چراگاه می‌رود، دام ها رفتار عجیب پیدا کرده و شب ها دیر وقت می‌خوابند و بسیار سر و صدا به پا می‌کنند. آقای کالدی این موضوع را بیشتر مورد بررسی قرار داد تا از این قضیه مطمئن شد. در نهایت، موضوع را با یکی از بزرگان محل در میان گذاشت و آن ها یک نوشیدنی با استفاده از آن گیاه درست کردند. این شد نقطه شروع استفاده آن در سرتاسر دنیا و به این صورت، تاریخچه آن شکل گرفت.
تاریخچه این نوشیدنی حال بد هم دارد. در سال ۱۶۱۵، روحانیون شهر ونیز ایتالیا آن را یک مایع تلخ شیطانی نامیدند و هر کس که آن را می‌نوشید، مجازات می‌کردند. حتی سرنوشت آن در قاره آمریکا هم بسیار حساس بود. اولین بار یکی از ماموران برزیلی به دستور امپراتور آن زمان به فرانسه فرستاده شد تا بذر آن را وارد کند اما پادشاه فرانسه مخالف این عمل بود و نگذاشت که این کار انجام شود. نهایتا به دلیل ارتباط خوب آن مامور با همسر پادشاه فرانسه، بذر به برزیل فرستاده شد.
تاریخ دقیق ورود آن به کشورمان ایران نامشخص است اما به این دلیل که در ابتدای پادشاهی شاه عباس قهوه خانه در ایران وجود داشت، امکان دارد که نوشیدن آن از زمان و عصر شاه تهماسب اول در ایران مرسوم شده باشد.
امروزه نوشیدن انواع آن از جمله اسپرسو، فرانسه، قهوه فوری و کاپوچینو طرفداران زیادی پیدا کرده. البته قهوه ترک به دلیل محبوبیت میان ایرانیان از گذشته مرسوم بوده و به دلیل انجام فال قهوه، جایگاه خاصی داشته است.
طعم اصلی قهوه، تلخ می‌باشد. علت این تلخی، کافئین و آلکالوئیدهای دیگر درون آن است و این توسط گیرنده های چشایی که در انتهای زبان قرار دارد، حس می‌شود.
هر چه این نوشیدنی تلخ تر باشد، نامطبوع، زننده و ناخوشایند می‌شود. همین طور، هرچه روست یا میزان بو دادگی آن بیشتر باشد، دان قهوه تیره تر و نوشیدنی تهیه شده از آن تلخ تر خواهد شد.
شاید شما هم همانند برخی از قهوه دوستان، ترجیح به قهوه با تلخی کمتر بدهید. برای جلوگیری از تلخی زیاد قهوه، نیاز است که فرایند عصاره گیری را کمتر کنید. این به این دلیل است که تلخی آن بعدا در این نوشیدنی بعد از عصاره گیری افزایش خواهد یافت. دلایل زیادی وجود دارند که بر فرایند عصاره گیری آن اثر می‌گذارند. مواردی همانند روش دم کردن، اندازه آسیاب دانه ، دمای آب، زمان دم و عصاره گیری و … تاثیر مستقیم در میزان تلخی نوشیدنی شما دارند.
همان طور که اشاره کردیم، مصرف قهوه در کشورمان رو به افزایش می‌باشد. امروزه شاهد تاسیس تعداد زیادی از قهوه فروشی ها، کافی شاپ ها و مغازه های سرو قهوه در شهر ها هستیم. تعدادشان به قدری رو به افزایش است که تا چند وقت دیگر می‌شود آن ها را با تعداد بستنی فروشی های یک شهر مقایسه کرد.
در سال های قبل، آمار گیری مصرف قهوه در کشور های مختلف انجام شد. طبق این آمار، کشورمان ایران در رتبه ۱۴۴ قرار گرفته است. فنلاند در صدر لیست این آمارگیری قرار دارد.
به لیست زیر دقت کنید:
منبع: ویکیپدیا – فهرست کشورها بر پایه مصرف سرانه قهوه
همانطور که می‌بینید، مصرف آن در فنلاند بسیار زیاد است. اگر کودکان را از این لیست خارج کنیم، سرانه مصرف آن در فنلاند بسیار افزایش خواهد یافت!
به یک عدد دانه قهوه قبل از آسیاب شدن دقت کنید. این دانه در مرحله اول فرآوری، در داخل یک میوه که شبیه با گیلاس است، قرار دارد. داخل هر عدد گیلاس دو دانه روبه رو هم وجود دارد. که توسط پوسته ی نازکی از یکدیگر جدا شده اند. همین طور، هر دانه توسط پوسته کاغذی نازک پوشانده شده است.
گیلاس قهوه نارس، رنگی سبز دارد و رسیده ی آن قرمز رنگ یا در مواردی خاص به رنگ بنفش است. این نکته هم حائز اهمیت است که در حدود ۵ تا ۱۰ درصد این گیلاس ها فقط دارای یک دانه هستند.
هر گیلاس قهوه شامل بخش های زیر است:
1. برش مرکزی
2. دانه
3. پوسته نقره ای
4. پوست
5. قسمت ژلاتینی
6. مغز گوشتی و شیرین
7. پوست خارجی گیلاس
امروزه در هفتاد کشور مختلف دنیا قهوه تولید می‌شود که میزان تولیدی آن کشورها متفاوت است. در لیست زیر 10 کشور برتر را مشاهده کنید:
منبع: وب سایت farrerscoffee
واژه قهوه، نوع عربیِ واژه کافا است. این نام شهری در جنوب غربی کشور اتیوپی است. در اصل کافا، نام نوعی شراب بوده است. البته مردم آن شهر به گیلاس قهوه “بون” یا “بونو” نیز می‌گویند.
حدود هزار سال پیش، بوعلی سینا در کتاب خود شرح کاملی از آن آورده است. ایرانیان در آن زمانه همانند مردم اتیوپی، به آن بونو می‌گفتند و بوعلی سینا نیز از همین نام در کتاب جامع خود استفاده کرده است. این دانشمند ایرانی این نوشیدنی را جهت تحریک بیماران افسرده، مورد استفاده قرار می‌داد.
نوشیدنی آن به دلیل داشتن ترکیبات شیمیایی و مغذی محصول آن، خواص شگفت انگیزی دارد. از جمله از آن ها می‌توان موارد زیر را نام برد:
1. تقویت عملکرد ذهنی
2. جلوگیری از ابتلا به انواع سرطان
3. کاهش وزن
4. کمک به تناسب اندام
5. تقویت سلامت قلب
6. محافظت از کبد
7. جلوگیری از ابتلا دیابت
8. کاهش و کنترل میزان افسردگی
9. افزایش متابولیسم بدن
در صورت وجود سوال، ابهام و هر مشکلی از بخش نظر دهی با ما در تماس باشید.تشکر از زمانی که گذاشتید.
