شستشوی فرش به شکلی صحیح و درست وظیفه‌ای بوده که ما در قبال این هنر ارزنده داریم. ما در این مقاله قصد داریم تا به بررسی نقوش فرش ایرانی بپردازیم و ببینیم که چرا تا این اندازه منحصر به فرد است.
یکی از دلایل اهمیت و منحصر به فرد بودن نقوش فرش ایرانی این بوده که دارای تنوع طرح‌های زیادی است. تقریبا برای هر سلیقه‌ای می‌توان یک طرح مناسب از بین نقوش ایرانی پیدا کرد. این موضوع باعث شده تا فرش ایرانی در سراسر دنیا به یکی از محبوب‌ترین فرش‌ها تبدیل شود. فرقی هم ندارد که قرار است درباره فرش ماشینی صحبت کنیم یا فرش دستباف، در هر صورت شاهد استفاده از الیاف متنوع هستیم.
شاید فکر کنید که طرح‌های اصیل ایرانی مانند ترنج، بته جقه و شاه عباسی فقط مورد پسند ایرانی‌ها هستند. با این حال جالب است بدانید که برندهای معروف هم از این طرح استفاده می‌کنند. به عنوان مثال در تمام شعب فروشگاه‌های گوچی در سراسر دنیا، یک فرش ایرانی زیبا به چشم می‌خورد.
موضوع نمادشناسی فرش ایرانی بیشتر برای افرادی جذاب است که به فرش بیش از یک کالا نگاه می‌کنند. فقط به این قطعه فرش به چشم یک هنر جاودان نگاه کنید، در آن صورت نمادهای آن هم جذابیت دو چندانی خواهند داشت. البته برای شناخت دقیق و درست آن لازم است تا نسبت به تاریخ و فرهنگ ایرانی اطلاعات عمیقی داشته باشید. در این صورت به راحتی می‌توانید متوجه مفاهیم استفاده شده در فرش شوید.
یکی از مهم‌ترین اشکال هندسی که در نقوش فرش ایرانی به چشم می‌خورد، دایره است. دایره بیشتر نماد اجرام آسمانی مانند خورشید و جهان هستی بوده است. بنابراین اگر جایی دایره را دیدید، احتمالا طراح الگو در ذهنش مفهومی مشابه این را داشته است.
علاوه بر دایره، نقوش زاویه‌دار هم یکی دیگر از مهم‌ترین نمادهای فرش ایرانی است. طرح‌های زاویه‌دار بیشتر نماد روانشناسی، تفکر و نگرش فرهنگی است. چهارگوش هم یکی دیگر از نماد‌ها بوده که نشان‌دهنده خرد و دانش است. پس این بار که فرشی را نگاه کردید، سعی کنید تا از روی نماد‌ها و طرح‌ها مفهوم پشت آن را کسب کنید.
نقوش فرش ایرانی بسیار متنوع هستند. به خصوص که در هر نقطه از کشور بسته به اینکه فرهنگ غالب چه بوده، طرح و نقشهای مختلفی هم ایجاد می‌شده است. در ادامه به بررسی مهم‌ترین نقوش فرش ایرانی می‌پردازیم.
خطوط و نقوش اسلیمی یکی از معروف‌ترین سبک‌های نگارگری در دنیا است. نقش اسلیمی زیبایی خود را با الهام از گیاهان طراحی شده است. یک گیاه با ساقه‌های مارپیچ، مهم‌ترین جز نقش اسلیمی هستند. فرش‌های اسلیمی به شکل منحنی، دورانی و در هم پیچ خورده هستند. مشخصه اصلی اسلیمی تکرار یک سری طرح به صورت مداوم و در هم است. به صورتی که نمی‌توانید ابتدا و انتهای خطوط را پیدا کنید. این مدل فرش دارای مشتق‌های متعددی مانند اسلیمی شکسته، دهان اژدر و لچک ترنج هستند.
نقش بته جقه یکی دیگر از طرح‌های اصیل ایرانی بوده که نه تنها روی فرش بلکه روی پارچه هم انجام می‌شده است. برخی از فرش‌ها فقط در بخش‌هایی از بته جقه استفاده می‌شود اما در برخی دیگر سراسر فرش مملو از چنین طراحی‌هایی است. انواع مختلف فرش‌های بته جقه را می‌توان بته خرقه‌ای، قلمکاری، بته میری و بته سنندج نام برد.
نقش گلفرنگ همانطور که از نامش هم مشخص بوده ترکیبی از انواع گل‌ها به خصوص گل رز است. این مدل فرش‌ها طرح‌های زیاد و رنگ‌های روشن و تندی دارند. این مدل فرش‌ها برای خانه‌هایی مناسب است که دکوراسیون ساده و سنتی دارند زیرا نقوش فرش بسیار اغراق شده است. از انواع طرح‌های مشتق شده از گلفرنگ می‌توان به گل و بلبل، لچک، ترنج و افشان اشاره کرد.
یکی از طرح‌های بسیار جذاب و پرطرفدار در سراسر دنیا طرح‌های هراتی بوده که به آن طرح ماهی هم می‌گویند. نکته جالب در مورد نقش هراتی این است که بافت آن را ذهنی انجام می‌دهند. بنابراین هیچ نقشهای در کار نیست. این طرح در بیرجند بافته می‌شده و پس می‌توان نقطه شروع آن را شرق ایران در نظر گرفت. به همین دلیل هم به آن هراتی می‌گویند.
البته رفته رفته این مدل طراحی به دیگر نقاط ایران تا همدان و آذربایجان هم رسید. این طرح یکی از قدیمی‌ترین نقشهای ایرانی است. انواع مختلف نقش هراتی شامل ماهی کردستان، ریز ماهی، حوض ماهی و ماهی زنبوری است.
نقوش ایلیاتی از ذهن متفکر عشایر و ایلیاتی‌هایی منعکس شده که تمام زندگی خود را در طبیعت سپری می‌کردند. طراحان این فرش‌ها از نقاط مختلف ایران بودند و هرکدام بسته به فرهنگ خود روی موضوعی تمرکز می‌کردند. برخی از مهم‌ترین طرح‌های ایلیاتی شامل قشقایی بته جقه، افشاری، اردبیل، خاتونی و هریس است.
هر فرش ایرانی به هر طرح و نقشی برای اینکه الیاف آن قدمت خوبی پیدا کند، نیاز به شستشوی منظم دارد. شستن فرش در منزل از آن جهت توصیه نمی‌شود که ممکن است از مواد شوینده نامناسب یا روش شستشوی نادرست استفاده کنید. به همین دلیل مراجعه به قالیشوییبرای شستشوی فرش‌های ایرانی بهترین تصمیم است.
قالیشویی نوین یک مرکز شستشوی تخصصی فرش بوده که در سراسر تهران شعبه دارد. شما می‌توانید برای دریافت مشاوره رایگان با شماره تلفن 1442 تماس بگیرید. فرش‌ها بدون آسیب شستشو داده شده و به موقع به دست شما می‌رسد.
