شما حتما از نقش ضد آفتاب در مراقبت پوست آگاهی دارید. ضد آفتاب مهم ترین محصول در روتین پوستی می باشد. کرم ضدآفتاب از پوست شما در برابر اشعه های مضر خورشید محافظت می کند. اشعه های خورشید باعث ایجاد چین و چروک، بروز پیری زودرس پوست و در نهایت سرطان پوست می شود. طبق مطالعات انجام شده، استفاده از ضد آفتاب ها با محافظت بالا در برابر اشعه های UVA و UVB خورشید، خطر ابتلا به سرطان های پوست ملانوم و غیرملانوم را کاهش می دهد.
هنگام تهیه ضد آفتاب باید توجه کنید چه نوع ضد آفتابی را انتخاب می کنید. با مطالعه این مقاله می توانید انتخاب آگاهانه ای داشته باشید.
آیا ضد آفتاب فیزیکی استفاده می کنید یا ضد آفتاب شیمیایی؟
بین ضد آفتاب فیزیکی و شیمیایی چه تفاوتی وجود دارد؟
تفاوت اصلی آن ها در نحوه فیلترکردن اشعه هاست. ضد آفتاب های فیزیکی مانند یک سپر عمل می کنند و به صورت یک لایه روی پوست شما قرار می گیرند؛ وقتی اشعه های خورشید به پوست می رسند، منعکس و پراکنده می شوند. در حالی که ضد آفتاب های شیمیایی در پوست جذب می شوند و عملکردی مشابه اسفنج دارند، اشعه های خورشید را جذب کرده و آن ها را تبدیل به گرما می کنند.
مطمعنا هر کدام از این دو نوع مزایا و معایبی دارند، البته ذکر این موارد، عدم استفاده از ضد آفتاب را به هیچ عنوان توجیه نمی کند.
ضدآفتاب های فیزیکی
به ضد آفتاب های فیزیکی مینرال (mineral) یا معدنی یا ضد آفتاب غیرارگانیک نیز گفته می شود. همانطور که پیش تر نیز گفتیم این ضد آفتاب ها با انعکاس نور ماوراء بنفش خورشید از پوست محافظت می کنند. آنها به جلوگیری از آسیب های پوستی ناشی از اشعه UVA از جمله هیپرپیگمانتاسیون (hyperpigmentation) یا تغییر رنگ پوست و چین و چروک کمک می کنند.
اشعه های UVA با عبور از پنجره ها و رسیدن به پوست، باعث ایجاد پیگمانتاسیون و تجزیه کلاژن می شوند، به همین علت استفاده هر روز از ضد آفتاب، به ویژه استفاده از ضد آفتاب های فیزیکی، حتی اگر قصد خروج از منزل را ندارید، بسیار اهمیت دارد.
در فرمولاسیون ضد آفتاب های معدنی یا فیزیکی، از دو ماده به نام اکسید روی (Zinc Oxide) و اکسید تیتانیوم (Titanium Dioxide) که توسط سازمان غذا و داروی امریکا (دارای نام GRASE از FDA ) ایمن شناخته شده اند، استفاده می شود.
امروزه بعضی از ضد آفتاب های فیزیکی ذرات بسیار ریز اکسید روی یا اکسید تیتانیوم دارند و این عامل باعث می شود که عملکردی مشابه ضدآفتاب های شیمیایی داشته باشند. نگرانی هایی وجود دارد که اکسید تیتانیوم می تواند در جریان خون جذب شود و خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. اما اکثر متخصصان معتقدند که دی اکسید تیتانیوم به صورت کرم یا لوسیون ضد آفتاب برای سلامتی شما خطری ایجاد نمی کند.
مزایا
ضدآفتاب های فیزیکی مناسب افرادی با پوست حساس، مستعد حساسیت پوستی و اگزما می باشد و کمتر باعث تحریک یا واکنش های آلرژیک می شوند. این ضد آفتاب ها با احتمال کمتری منافذ را مسدود می کنند، بنابراین گزینه ی مناسبی برای پوست های چرب و مستعد آکنه می باشد. این ضد آفتاب ها، با توجه به قدرت آبرسانی و مرطوب کنندگی بالا، برای پوست های خشک مناسب می باشد.
کرمهای ضد آفتاب فیزیکی به دلیل پایداری ممکن است برای کودکان و افراد مبتلا به آلرژی پوستی مناسبتر باشند. در دوران بارداری و شیردهی استفاده از ضد آفتاب های فیزیکی بسیار مناسب می باشد.
محافظت این ضد آفتاب ها به طوری فوری شروع می شود، بدین ترتیب که به محض قرار گرفتن روی پوست، شروع به کار می کنند.
معایب
از جنبه های منفی ضد آفتاب های فیزیکی، بافت سنگین تر و غلیظ تر آنها نسبت به ضد آفتاب های شیمیایی می باشد و گاهی اوقات به سختی روی پوست پخش می شوند.
یکی دیگر از ایرادات آنها وایت کست (white cast) یا رد سفیدی است که روی پوست می گذارند؛ بنابراین استفاده آن توسط افرادی با رنگ پوست تیره، به وضوح قابل مشاهده می باشد. امروزه فرمول های جدیدتری از اکسید روی رنگی در دسترس است که پوست را از حالت چهره ای مشابه شبح در می آورد.
مقاومت این ضد آفتاب ها در برابر آب کمتر از ضد آفتاب های شیمیایی می باشد، بنابراین در صورت استفاده، در تمدید آن غفلت نکنید.
ضد آفتاب های فیزیکی به راحتی از روی پوست پاک می شوند. این ضد آفتاب ها معمولا براحتی در دسترس نیستند و قیمت بالاتری نسبت به ضد آفتاب های شیمیایی دارند.
ضدآفتاب های شیمیایی ارگانیک
ضد آفتاب های شیمیایی یا کمیکال (chemical) یا ارگانیک، حاوی مواد شیمیایی هستند و با جذب اشعه های خورشید و جلوگیری از رسیدن آن ها به پوست، محافظت در برابر نور آفتاب را فراهم می کنند. مهم ترین مواد آن ترکیبات آووبنزن (Avobenzene)، اکسی بنزون (oxybenzone) و اکتینوکسات (actinoxate) می باشد.
مزایا
کرمهای ضدآفتاب شیمیایی محبوب هستند، زیرا جذب پوست میشوند و اثر قابل توجهی از خود باقی نمیگذارند. هیچ گونه رد سفیدی برجای نمی گذارند و روی پوست شفاف هستند. بافت ضد آفتاب های شیمیایی بسیار سبک است و کاربردی بسیار آسان دارند. این کار استفاده روزانه از کرم ضد آفتاب و ترکیب آن را با آرایش و سایر محصولات مراقبت از پوست آسان تر می کند.
ضد آفتاب های شیمیایی از روی پوست پاک نمی شوند. فرمولاسیون این ضد آفتاب ها به گونه ای است که در برابر آب بسیار مقاوم اند و می توانند اثر بخشی خود را برای مدت طولانی تری در معرض آب و تعریق حفظ کنند.
ضد آفتاب های شیمیایی براحتی در دسترس هستند و قیمت کمتری نسبت به ضد آفتاب های فیزیکی دارند.
معایب
یکی از معایب ضد آفتاب های شیمیایی این است که به مدت زمانی حدود 15 الی 30 دقیقه نیاز دارند تا جذب پوست شوند، تا تاثیر آن ها در محافظت از پوست شروع شود.
استفاده از این نوع ضد آفتاب ها در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمی گردد.
برخی افراد تمایلی به استفاده از ضد آفتاب های شیمیایی ندارند. مطالعات نشان دادهاند که این مواد شیمیایی میتوانند وارد جریان خون شوند. اما تاکنون، نمی دانیم (در صورت وجود) چه تأثیری بر سلامت شما دارد و باید مطالعات و پژوهش های دیگری انجام گیرد. همچنین نگرانی هایی در مورد اثرات زیست محیطی ضد آفتاب های شیمیایی وجود دارد.
اکسی بنزون و اکتینوکسات دو ماده رایج در ضد آفتاب های شیمیایی، که بیشتر با آسیب صخره های مرجانی مرتبط هستند. اکسی بنزون همچنین ممکن است خواص هورمونی ملایمی در بدن داشته باشد که نیاز به تحقیقات بیشتری دارد، اما ممکن است بعضی افراد به دنبال ضد آفتاب بدون این مواد باشند.
ضدآفتاب های شیمیایی در مقایسه با ضدآفتاب های فیزیکی، به دلیل تغییرات شیمیایی در مولکول هایشان، واکنش های نامطلوب بیشتری در پوست ایجاد می کنند. علاوه بر این، برخی از فیلترهای شیمیایی مانند دی بنزوئیل متان پس از قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش تجزیه می شوند. این محصولات تخریب شده، دیگر نمی توانند از پوست در برابر اشعه ماوراء بنفش محافظت کنند و در صورت نفوذ به پوست می توانند باعث آسیب سلولی شوند.
آیا ضد آفتاب فیزیکی بهتر از ضد آفتاب شیمیایی است؟
ضد آفتاب های فیزیکی و شیمیایی به محافظت از پوست شما در برابر آفتاب سوختگی و اشعه ماوراء بنفش کمک می کند. به این معنی که هر دوی آنها در برابر سرطان پوست محافظت می کنند.
اما هنگام انتخاب بین ضد آفتاب فیزیکی و شیمیایی، این عوامل را در نظر داشته باشید:
ایمنی: فقط ضد آفتاب فیزیکی دارای نشان GRASE از FDA است. دو ماده ضد آفتاب شیمیایی پارا آمینوبنزوئیک اسید (PABA) و ترولامین سالیسیلات، به طور کلی غیر ایمن شناخته می شوند. این مواد در کرم های ضد آفتاب رایج نیستند. اما همیشه برچسب مواد تشکیل دهنده را بررسی کنید تا مطمئن شوید ضد آفتاب شما آنها را ندارد. تحقیقات بیشتری در مورد سایر ضد آفتاب های شیمیایی مورد نیاز است. اگر میخواهید محتاط باشید، از ضد آفتاب مبتنی بر اکسید روی استفاده کنید.
حساسیت پوستی: افرادی که پوست حساس یا مستعد آکنه دارند، کرم های ضد آفتاب فیزیکی بهتر عمل می کنند. همچنین در صورت ابتلا به اگزما، کرم ضد آفتاب فیزیکی کمتر احتمال دارد پوست شما را تحریک کند.
سطح محافظت: اگر در معرض آب هستید باید هر 2 ساعت یکبار ضد آفتاب بزنید. اما به طور کلی ضد آفتاب های شیمیایی نسبت به ضدآفتاب های فیزیکی در برابر آب و عرق مقاومت بیشتری دارند.
سن: کرم ضد آفتاب برای کودکان زیر 6 ماه توصیه نمی شود. آکادمی اطفال آمریکا کرم های ضد آفتاب فیزیکی را برای نوزادان و کودکان بزرگتر توصیه می کند. همچنین توصیه می کنند ضد آفتاب را روی دستان خود اسپری کنید و سپس آن را روی پوست کودک خود بمالید. این کار باعث می شود مطمئن شوید که آنها در معرض اسپری کردن، تنفس نمی کنند.
چگونه ضد آفتاب شیمیایی و ضد آفتاب فیزیکی را از هم تشخیص دهیم؟
اگر کرم ضد آفتاب شما حاوی دی اکسید تیتانیوم یا اکسید روی نیست، شما یک ضد آفتاب شیمیایی دارید.
نکات پایانی
ضد آفتاب های شیمیایی پتانسیل نفوذ به پوست را دارند و ممکن است برای برخی افراد باعث تحریک شوند. ضدآفتاب های فیزیکی ایمن و موثر در نظر گرفته می شوند و فرمولاسیون نانوذرات می تواند جذابیت و سهولت استفاده را افزایش دهد. بهترین راه برای بررسی اینکه آیا به یک ضد آفتاب فیزیکی یا شیمیایی واکنش نشان می دهید یا نه، این است که آن را روی ناحیه کوچکی از پوست آزمایش کنید.
ضد آفتاب های فیزیکی ایمن، موثر هستند و ممکن است کمتر از ضد آفتاب های شیمیایی اثرات زیست محیطی داشته باشند. اما به دلیل شیوع سرطان پوست، بهترین ضدآفتابی که می توان انتخاب کرد، ضد آفتابی است که محافظت گسترده ای را در برابر اشعه ماوراء بنفش (UVA/UVB) ارائه می دهد، در برابر آب و عرق مقاوم است، فاکتور محافظتی در برابر آفتاب (SPF) بالایی (بلای 30 ) دارد، استفاده از آن آسان است و خطر آلرژی پایینی دارد و هم چنین مهم ترین نکته این که ضد آفتاب به طور منظم توسط شما استفاده می شود.