شاید برای شما هم پیش آمده باشد که گاهی از خودتان بپرسید:
«من دقیقاً که هستم؟»، «چرا احساس میکنم کسی من را درک نمیکند؟» یا «در آینده قرار است چه کاره شوم؟».
اگر چنین سؤالهایی در ذهن شما وجود دارد، باید بدانید که این حس کاملاً طبیعی است.
روانشناسان به این حالت بحران هویت در نوجوانی میگویند.
این بحران نشانهی ضعف یا مشکل نیست، بلکه بخشی از مسیر رشد شماست.
بحران هویت یعنی چه؟
روانشناس معروفی به نام اریک اریکسون (Erik Erikson) نظریهای دربارهی رشد انسان ارائه کرد.
او گفت که انسان در طول زندگی از چند مرحلهی روانی–اجتماعی عبور میکند.
یکی از مهمترین این مرحلهها، دوران نوجوانی است.
در این دوران، نوجوان تلاش میکند خودش را بشناسد و بفهمد چه کسی است و چه نقشی در آینده میخواهد داشته باشد.
اریکسون این مرحله را «هویت در برابر سردرگمی نقش» (Identity vs. Role Confusion) نامید.
اگر نوجوان بتواند خودش را بشناسد و برای آیندهاش هدف مشخصی داشته باشد، هویت سالمی پیدا میکند.
اما اگر نتواند، ممکن است دچار سردرگمی و بیهدفی شود.
چرا احساس سردرگمی در نوجوانی طبیعی است؟
دوران نوجوانی، مرحلهی گذر از کودکی به بزرگسالی است.
در این سن، بدن، احساسات و افکار شما در حال تغییر هستند.
شما بهتدریج میخواهید تصمیمهای مهمتری بگیرید و استقلال بیشتری داشته باشید.
به همین دلیل، ذهن شما پر از سؤال میشود.
این سؤالها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
من چه چیزهایی را واقعاً دوست دارم؟
ارزشهای من در زندگی چیست؟
چه کارهایی باعث میشوند احساس شادی و موفقیت کنم؟
چه کسی میخواهم در آینده باشم؟
پرسیدن این سؤالها نشانهی رشد فکری شماست.
هرچه بیشتر به این سؤالها فکر کنید و دربارهی خودتان آگاهتر شوید، بهتر میتوانید مسیر زندگیتان را انتخاب کنید.
چگونه میتوانم خودم را بهتر بشناسم؟
برای شناخت خود، لازم نیست کارهای عجیب انجام دهید.
کافی است چند تمرین ساده و مؤثر را انجام دهید:
✍️ تمرین خودشناسی
دفترچهای بردارید و بنویسید:
1️⃣ سه ویژگی مثبتی که در خودم دوست دارم چیست؟
2️⃣ چه رفتارهایی را میخواهم در خودم تغییر بدهم؟
3️⃣ سه کاری که وقتی آنها را انجام میدهم، احساس زنده بودن و شادی میکنم چیست؟
نوشتن باعث میشود افکار شما منظم شوند و بتوانید خودتان را واضحتر ببینید.
با مرور نوشتههایتان، کمکم متوجه میشوید چه چیزهایی برای شما ارزشمندتر هستند.
اگر گاهی احساس گیجی یا بیانگیزگی دارید، نگران نباشید.
این احساس بخشی از فرآیند طبیعی رشد شماست.
با شناخت بهتر از خودتان، با آزمون و خطا و با اعتماد به احساس درونیتان، کمکم یاد میگیرید که چه کسی هستید و چه مسیری برای شما مناسبتر است.
به یاد داشته باشید: سردرگمی آغاز شناخت است، نه نشانهی شکست.
من مریم غیاثی هستم و به دانشآموزان پایه نهمی کمک میکنم که خودشان را عمیق تر بشناسند و معنای زندگیشان را پیدا کنند.
اگر هم تو هم دوست داری که خودت را عمیق تر بشناسی مسیرسبز را در رسانه های اجتماعی دنبال کن.
