یکی از سوالاتی که همیشه برایم مطرح بوده، علت رفتار هموطنانم در برابر گرانی است. در جهانی ایده آل، می توان گفت افزایش قیمت، باعث کاهش خرید میشود. در اقتصاد، به این رابطه اصطلاحا قانون تقاضا (Law of Demand) می گویند. اما، در کشورمان با افزایش قیمت هر وسیله ای شاهد پدیده ای عجیب هستیم: پس از گران شدن کالاهای حتی غیرضروری، تقاضا برای این کالاها افزایش می یابد. این پدیده، باعث می شود قیمت اقلام، چندبرابر حالت عادی افزایش یابد!
مدتی قبل به سفارش یکی از همکاران، شروع به خواندن کتاب “روانشناسی گروهی و تحلیل اِگو” اثر زیگموند فروید کردم. فروید در این کتاب به نکات بسیار جالبی اشاره می کند. در بررسی علت شکست سپاهیانی که بارها در جنگ پیروز شده اند فروید می گوید: علت شکست این سپاه، بر خلاف باور اکثر افراد، ترس نیست. علت شکست، از هم گسستن روابط بین سپاهیان است. بین افراد هر گروهی علاقه ای وجود دارد، و این علاقه، علت کنارهم ماندن افراد گروه است. وقتی این علاقه از بین برود، هر یک از اعضای گروه خود را جدا از سایرین، و تنها می بیند. این تنهایی در مقابله با سپاه دشمن در فرد ترس ایجاد می کند. در نهایت، ترس باعث می شود فرد همه تلاش خود را برای نجات خویش انجام دهد، و سایرین را نادیده بگیرد. در نتیجه، سپاه از هم متلاشی شده، و شکست می خورد.
این تحلیل می تواند پاسخی ساده برای سوال من باشد. شاید، دور شدن هموطنان، و ترس از مواجهه با سختی ها باعث چنین رفتاری می شود.
