دوران ابتدایی از جهات مختلف می تواند مهمترین و تاثیرگذارترین سالهای زندگی یک فرد باشد. حساسیت های بدنی و روحی کودکان خصوصا در سالهای آغازین دبستان باعث می شود که کوچکترین اختلالات در صورت عدم رسیدگی به بحران هایی بزرگ در مسیر زندگی تبدیل شوند.
یکی از این مشکلات رایج کندنویسی و خستگی زودهنگام در نوشتن است که متاسفانه از سوی بسیاری از معلمان و والدین نادیده گرفته میشوند.
کندنویسی می تواند زمینه ی بسیاری دیگر از مشکلات یادگیری شود. دانش آموزانی که دست های ضعیف دارند و در هنگام نوشتن عقب می افتند در آزمون های نوشتاری و املا دچار افت عملکرد می شوند.به طور مثال هنگامی که آموزگار از بچه ها املا می گیرد این کودک تعدادی از کلمات را جا میاندازد و مدام از اطرافیانش در مورد کلماتی که عقب افتاده سوال می کند و ممکن است باعث کلافگی آن ها شود، نظم کلاس را به هم می زند و آموزگار هم ممکن است برخورد مناسبی با او نداشته باشد. استرس ناشی از این مسایل فشاری مضاعف به کودک وارد میآورد. همین مساله باعث می شود کودک در فضای کلاس احساس راحتی نکند و نسبت به درس و مدرسه احساس بیگانگی و حتی تنفر پیدا کند.
بسیاری از کودکانِ با استعداد، به دلیل بی توجهی آموزگاران یا والدین، تنها بخاطر اینکه در نوشتن ضعف داشتند به عنوان شاگردی تنبل تحقیر شدند و مسیر زندگی آنها عوض شد.
کند نویسی معمولا به علت ضعف انگشتان دست، فشار بیش از حد بر روی کاغذ هنگام نوشتن و یا نحوهی نادرست در دست گرفتن مداد به وجود می آید. علتهای دیگری همچون استفاده از میز و نیمکت غیر استاندارد و در مواردی خاص مشکلات شنوایی یا بینایی هم می تواند منجر به کندنویسی شود.
تمرینات ورزشی میتواند مشکل کند نویسی در کودکان را به میزان قابل توجهی کاهش دهد و در رفع آن نقش به سزایی داشته باشد. تمرینات ورزشی مناسبی همچون بسکتبال، طناب بازی، بازی های کودکانه شامل کار با انواع خمیربازی و اسلایم، سفالگری و تمرینات خاص فیزیوتراپی در صورت نیاز می توانند به تقویت عضلات دست منجر شوند .
در کنار آن نظارت والدین بر کنترل صحیح فشارمداد بر روی کاغذ می تواند از خستگی زودهنگام مچ دست جلوگیری کند. تمریناتی مثل نقاشی کشیدن روی دستمال کاغذی بدون پاره کردن آن تاثیر بسیار مثبتی در کنترل فشار مداد بر روی کاغذ دارد.
دقت کنید که کودک هنگام نوشتن در کلاس درس و در خانه در وضعیت مناسبی نشسته باشد. دستها در وضعیت مناسبی قرار گرفته باشد و میز و نیمکت دارای ارتفاعی استاندارد نسبت به جسه کودک داشته باشد. چشمان کودک فاصله ی بیست تا سی سانتیمتری از برگه را حفظ کند و از فشار عضلات گردن روی بازوها جلوگیری شود.
کودکان از نظر وضعیت شنوایی و بینایی غربالگری شوند و در صورت هرگونه مشکل برای رفع آن اقدام شود.
معلم و اولیای دانش آموزهم باید در خصوص مشکل او با هم مشورت داشته باشند و نکات لازم را به اطلاع همدیگر برسانند. همزمان با رفع مشکل کند نویسی باید در خصوص بازیابی اعتماد به نفس و ایجاد انگیزه برای کودک اقدامات روانشناختی لازم انجام شود. این فرآیند می تواند تا چند هفته و حتی چند ماه ادامه پیدا کند. در هر حال رفع مشکلات کودکان نیازمند صبر و حوصله ی کافیست.
امیدوارم والدین و همکاران گرامی با درک اهمیت موضوع، نسبت به مساله ی کندنویسی کودکان توجه کافی داشته باشند.
نویسنده: ابراهیم شریف
منبع: مرجع آموزشی گلدیس