نویسنده: سهیلا یعقوبی
تجزیه و تحلیل عمیق، احساسات قوی، همدلی و توجه به جزئیات باعث می شود آدم های بسیار حساس استعدادها و توانمندی های ویژه ای در برخی زمینه ها نشان دهند. کودکان و نوجوانان بسیار حساس در شرایط محیطیِ آرام، بسیار خلاقند و ایده های نابی دارند؛ به همین دلیل در زمینه های هنری خیلی خوب عمل می کنند. علاوه بر آن، کودکان و نوجوانان بسیار حساس به خاطر تمایلشان به توجه کردن به جزئیات و ذهن پرسشگر و تحلیلگرشان، در حوزه ی پژوهش های علمی نیز عملکرد بسیار خوبی دارند. از این رو بر آن شدم که لیستی از استعدادها و توانمندی های آدم های بسیار حساس تهیه کنم که به شما در شناخت استعدادهای فرزندتان کمک کند.
البته توجه داشته باشید که آدم های بسیار حساس در عین شباهت با هم متفاوت اند و بنابراین استعدادهای متفاوتی هم دارند. با این حال، شکی نیست که هیچ استعدادی در فرزند شما شکوفا نمی شود، مگر این که او را بشناسید؛ بسیار حساس بودنش را نه تنها بپذیرید بلکه آن را موهبت بدانید و شرایط مناسب زندگی یک گل ارکیده را فراهم کنید.
برخی از استعدادهای کودکان و نوجوانان بسیار حساس از این قرارند:
زبان آموزی،
باغبانی، ارتباط بسیار خوب با حیوانات
عروسک سازی، نقاشی، آهنگسازی، نوازندگی
شطرنج، ژیمناستیک، گلف، رقص
طراحی لباس، صحنه آرایی
طراح گرافیک، انیمیشن سازی، تدوین فیلم، عکاسی
شناخت رفتار و افکار انسان ها، روانشناسی و روان درمانگری
تحقیق و تعمق در حوزه های علمی، داروسازی
دفاع از حقوق بشر و محیط زیست و حیوانات
معلمی، مربی گری کودک
نویسندگی، ویراستاری، مترجمی، ترانه سرایی و شاعری.
این ها فقط بخشی از کارهایی هستند که آدم های بسیار حساس می توانند انجام دهند. هر زمان که کسی از سر کم دانی می گوید آدم های بسیار حساس نمی توانند عملکرد مؤثری در اجتماع داشته باشند، به این لیست نگاه کنید. واقعیت این است که اگر به زندگی افراد سرشناس به خصوص در حیطه های هنری و علمی با دقت نگاه کنید، متوجه می شوید که بعضی از آن ها بسیار حساس هستند. شما می توانید آدم های بسیار حساس را در بين هنرمندان، شاعران، نويسندگان، معلم ها، مربیان کودک و فعالان حقوق بشر پيدا كنيد و به فرزندتان معرفی کنید. می توانید زندگي نامه های افراد سرشناس را بخوانيد، به مصاحبه هایشان گوش بدهید یا آثارشان را مطالعه کنید. به خصوص به خاطرات کودکی این افراد توجه کنید زیرا آدم هاي بسیار حساس در بزرگسالی به اقتضای شرایط محیطی و زمانی ممکن است اين ويژگی خود را طوری پنهان كنند كه توجه کسی را جلب نکند. با این حال، اگر خودتان بسيار حساس باشيد، شناسایی سایر آدم های بسیار حساس برایتان كار سختی نيست.
علاوه بر آن، از آنجایی که فرزندتان، بسیار حساس بودنش را از شما یا همسرتان یا یکی از نزدیکانتان به ارث برده است، استعدادهایش نیز ممکن است شبیه به این افراد باشد و بنابراین خودتان یا نزدیکانتان می توانید در پیدا کردن استعدادها و علاقه هایش او را راهنمایی کنید. راه دیگر این است که بگذارید فرزندتان هر چیزی را که نسبت به آن کنجکاوی نشان می دهد امتحان کند. فقط قدم به قدم پیش بروید و چنانچه فرزندتان در دستیابی به یک توانمندی "شکست" خورد، با او گفتگو کنید. مطمئن شوید که او این شکست را شخصی تلقی نمی کند، دلیل مشکلاتش را فقط به عیب و ایراد خودش نسبت نمی دهد و ناکامی هایش را تنهایی به دوش نمی کشد. با هم موانع پیش رو را شناسایی کنید و ببینید آیا می توانید راهی برای آنها پیدا کنید. شکست لزوما نشان دهنده ی نداشتن استعداد نیست. ما همچنان در استعدادهایمان نیز به تلاش و مداومت نیاز داریم. پس به دنبال حل مسأله باشید و شیوه آموزشی مناسب فرزندتان را انتخاب کنید مثلا اگر فرزندتان در ارتباط یک به یک بهتر یاد می گیرد، به جای ثبت نام در کلاس های گروهی او را در کلاس های خصوصی یا کم جمعیت تر ثبت نام کنید. اما چنانچه فرزندتان تمایلی به ادامه آن فعالیت نداشت، وقتی ضرورتی ندارد اصرار نکنید. نگران نباشید. شما با کودکی سروکار دارید که هرچند اهل آزمون و خطا نیست اما تمایل زیادی به خودشناسی و درون نگری دارد و تمام تلاشش را می کند که کارها را درست و دقیق انجام دهد. در عین حال، با افزایش سن، شخصیت فرزندتان نیز بیشتر آشکار می شود و بنابراین او در شناسایی استعدادهای خودش ماهرتر می شود. در سنین نوجوانی استفاده از آن دسته از تست های شخصیتی که صرفا بر تفاوت افراد تاکید دارد نه اختلال یا بیماری (مثل آزمون شخصیتی مایرز بریگز یا MBTI) می تواند فرزندتان را با استعدادهای احتمالی اش بیشتر آشنا کند.
باز هم یادتان باشد که شرط شکوفایی استعدادهای یک کودک بسیار حساس، ایجاد شرایط محیطی مناسب او است. هرگاه فرزندتان در پرورش استعدادهایش دشواری دارد، به جای این که از خودتان بپرسید: «فرزندم چه مشکلی دارد؟»، از خودتان بپرسید: «آیا شرایط محیطی او مناسب است و من چطور می توانم به بهبود این شرایط یا مدیریت آن کمک کنم؟»
اگر استعداد، سرگرمی یا شغلی به نظر شما می رسد، بخصوص آنچه که خودتان یا فرزند بسیار حساستان در آن خوب هستید؛ یا اگر آدم بسیار حساس سرشناسی را می شناسید، در بخش نظرات با من در میان بگذارید.
برای اطلاعات بیشتر درباره کودکان بسیار حساس به کتاب کودک بسیار حساس مراجعه کنید.
