تعیین حداقل دستمزد در سطح جهان معمولاً بر عهده حاکمیت‌ها (دولت‌ها) است، اما شیوه‌ها و مکانیسم‌های تعیین آن در کشورهای مختلف متفاوت است. در بسیاری از کشورها، دولت‌ها با همکاری نهادهای کارگری و کارفرمایی (اصول سه‌جانبه‌گرایی) حداقل دستمزد را تعیین می‌کنند. در برخی کشورها نیز نهادهای مستقل یا شوراهای خاص این مسئولیت را بر عهده دارند. در ادامه، به بررسی این موضوع و تفاوت‌های آن در سطح جهان می‌پردازیم.
---
نقش حاکمیت‌ها در تعیین حداقل دستمزد
1. تعیین حداقل دستمزد توسط دولت‌ها
در اکثر کشورها، دولت‌ها نقش اصلی را در تعیین حداقل دستمزد ایفا می‌کنند. این کار معمولاً از طریق قوانین کار یا مصوبات خاص انجام می‌شود. برای مثال، در کشورهایی مانند ایران، فرانسه، و بسیاری از کشورهای اروپایی، دولت حداقل دستمزد را بر اساس شاخص‌های اقتصادی مانند نرخ تورم، هزینه‌های زندگی و رشد اقتصادی تعیین می‌کند.
2. مشارکت نهادهای کارگری و کارفرمایی
در بسیاری از کشورها، تعیین حداقل دستمزد با مشارکت نهادهای کارگری و کارفرمایی انجام می‌شود. این رویکرد، که به اصل سه‌جانبه‌گرایی معروف است، در کشورهایی مانند آلمان، سوئد و برزیل رایج است. در این کشورها، دولت به عنوان میانجی بین کارگران و کارفرمایان عمل می‌کند تا حداقل دستمزدی منصفانه و متعادل تعیین شود.
3. نهادهای مستقل
در برخی کشورها، نهادهای مستقل یا شوراهای خاص مسئولیت تعیین حداقل دستمزد را بر عهده دارند. برای مثال، در بریتانیا، "کمیسیون حداقل دستمزد" (Low Pay Commission) مسئولیت پیشنهاد حداقل دستمزد را به دولت دارد. این نهادها معمولاً بر اساس داده‌های اقتصادی و اجتماعی، پیشنهاداتی را ارائه می‌دهند که دولت آن‌ها را تصویب می‌کند.
---
تفاوت‌ها در شیوه‌های تعیین حداقل دستمزد
1. حداقل دستمزد ملی
در برخی کشورها، حداقل دستمزد به صورت ملی و یکسان برای تمام کارگران تعیین می‌شود. برای مثال، در فرانسه و ایران، حداقل دستمزد به صورت ملی تعیین می‌شود و تمام کارگران از آن بهره‌مند می‌شوند.
2. حداقل دستمزد منطقه‌ای
در برخی کشورها، حداقل دستمزد بر اساس شرایط اقتصادی هر منطقه تعیین می‌شود. برای مثال، در ایالات متحده آمریکا، حداقل دستمزد فدرال وجود دارد، اما هر ایالت می‌تواند حداقل دستمزد بالاتری را برای کارگران خود تعیین کند. این رویکرد به دولت‌ها اجازه می‌دهد تا حداقل دستمزد را با توجه به هزینه‌های زندگی در هر منطقه تنظیم کنند.
3. حداقل دستمزد بر اساس سن و تجربه
در برخی کشورها، حداقل دستمزد بر اساس سن و تجربه کارگران تعیین می‌شود. برای مثال، در هلند و بریتانیا، حداقل دستمزد برای کارگران جوان و کم‌تجربه کمتر از کارگران بزرگ‌سال و باتجربه است.
---
چالش‌های تعیین حداقل دستمزد
1. تضاد بین کارگران و کارفرمایان
یکی از چالش‌های اصلی در تعیین حداقل دستمزد، تضاد منافع بین کارگران و کارفرمایان است. کارگران معمولاً خواستار افزایش حداقل دستمزد برای بهبود سطح زندگی خود هستند، در حالی که کارفرمایان ممکن است با افزایش حداقل دستمزد مخالفت کنند، زیرا این موضوع می‌تواند هزینه‌های تولید را افزایش دهد.
2. تأثیر حداقل دستمزد بر اشتغال
برخی اقتصاددانان معتقدند که افزایش حداقل دستمزد می‌تواند منجر به کاهش اشتغال شود، زیرا کارفرمایان ممکن است به دلیل افزایش هزینه‌ها، نیروی کار کمتری استخدام کنند. با این حال، برخی مطالعات نشان می‌دهند که افزایش حداقل دستمزد در حد معقول می‌تواند بدون تأثیر منفی بر اشتغال، به بهبود شرایط زندگی کارگران کمک کند.
3. تورم و قدرت خرید
تعیین حداقل دستمزد باید با توجه به نرخ تورم و قدرت خرید کارگران انجام شود. در غیر این صورت، افزایش حداقل دستمزد ممکن است نتواند بهبود قابل توجهی در شرایط زندگی کارگران ایجاد کند.
---
تعیین حداقل دستمزد در سطح جهان معمولاً بر عهده حاکمیت‌ها است، اما شیوه‌ها و مکانیسم‌های آن در کشورهای مختلف متفاوت است. در بسیاری از کشورها، دولت‌ها با همکاری نهادهای کارگری و کارفرمایی حداقل دستمزد را تعیین می‌کنند، در حالی که در برخی کشورها، نهادهای مستقل این مسئولیت را بر عهده دارند. تعیین حداقل دستمزد باید با توجه به شاخص‌های اقتصادی مانند نرخ تورم، هزینه‌های زندگی و رشد اقتصادی انجام شود تا بتواند به بهبود شرایط زندگی کارگران کمک کند. با این حال، این فرآیند همواره با چالش‌هایی مانند تضاد منافع بین کارگران و کارفرمایان و تأثیرات احتمالی بر اشتغال همراه است.
