فقدان رضایت عمومی یکی از اصلی‌ترین عواملی است که می‌تواند به فروپاشی حکومت‌های توتالیتر منجر شود. در این مقاله، به بررسی عوامل ایجاد بازدارندگی از فروپاشی سیاسی و رسیدن به بحران عدم مشروعیت در حکومت‌های توتالیتر می‌پردازیم و به بررسی شش مثال تاریخی از شش گوشه جهان خواهیم پرداخت. در این مثال‌ها، نقش مولفه‌های قدرت نظامی، قدرت هسته‌ای، قدرت پولی و مالی و تاثیر آن‌ها در ایجاد بازدارندگی جهت ممانعت از فروپاشی بررسی می‌شود. همچنین، از شواهد و موارد مرتبط با کتاب "توتالیتاریسم" هانا آرنت استفاده خواهیم کرد.
۱. شوروی (۱۹۲۲-۱۹۹۱)
شوروی یکی از بارزترین مثال‌های حکومت‌های توتالیتر در قرن بیستم است. پس از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷، بلشویک‌ها به رهبری ولادیمیر لنین و سپس ژوزف استالین، حکومت توتالیتر را در این کشور برقرار کردند. قدرت نظامی شوروی، از جمله نیروی زمینی، دریایی و هوایی، به‌عنوان یکی از مولفه‌های بازدارندگی این حکومت به‌شمار می‌رفت. همچنین، داشتن تسلیحات هسته‌ای و قدرت پولی و مالی ناشی از منابع طبیعی غنی نیز نقش مهمی در ایجاد بازدارندگی داشتند.
تاثیر این عوامل: قدرت نظامی و هسته‌ای شوروی نتوانست مانع فروپاشی این حکومت شود. فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱ نشان داد که فقدان رضایت عمومی و بحران مشروعیت سیاسی می‌تواند حتی قدرتمندترین حکومت‌ها را نیز به زانو درآورد.
۲. آلمان نازی (۱۹۳۳-۱۹۴۵)
آلمان نازی به رهبری آدولف هیتلر یکی دیگر از مثال‌های بارز حکومت‌های توتالیتر است. نازی‌ها با استفاده از پروپاگاندا و سرکوب مخالفان، قدرت خود را تثبیت کردند. قدرت نظامی آلمان نازی، از جمله نیروی زمینی، دریایی و هوایی، به‌عنوان یکی از مولفه‌های بازدارندگی این حکومت به‌شمار می‌رفت.
تاثیر این عوامل: قدرت نظامی آلمان نازی نتوانست مانع از شکست و فروپاشی این حکومت شود. شکست نظامی در جنگ جهانی دوم و فقدان رضایت عمومی منجر به سقوط حکومت نازی‌ها در سال ۱۹۴۵ شد.
۳. چین (۱۹۴۹-تا کنون)
حکومت کمونیستی چین به رهبری مائو تسه‌تونگ در سال ۱۹۴۹ به قدرت رسید. چین با داشتن یکی از بزرگ‌ترین نیروهای نظامی جهان و تسلیحات هسته‌ای، توانسته است حاکمیت خود را حفظ کند. همچنین، قدرت پولی و مالی ناشی از رشد اقتصادی سریع در دهه‌های اخیر نقش مهمی در ایجاد بازدارندگی داشته است.
تاثیر این عوامل: قدرت نظامی، هسته‌ای و مالی چین توانسته است به‌طور نسبی مانع از فروپاشی حکومت کمونیستی شود. با این حال، افزایش نارضایتی‌های عمومی و بحران مشروعیت می‌تواند به چالشی جدی برای حاکمیت چین تبدیل شود.
۴. ایران (۱۹۷۹-تا کنون)
پس از انقلاب اسلامی در سال ۱۹۷۹، جمهوری اسلامی ایران به رهبری آیت‌الله خمینی به قدرت رسید. ایران با داشتن نیروی نظامی قدرتمند و توسعه برنامه هسته‌ای، توانسته است حاکمیت خود را حفظ کند. همچنین، درآمدهای نفتی نقش مهمی در ایجاد بازدارندگی داشته‌اند.
تاثیر این عوامل: قدرت نظامی و هسته‌ای ایران توانسته است به‌طور نسبی مانع از فروپاشی حکومت جمهوری اسلامی شود. با این حال، افزایش نارضایتی‌های عمومی و بحران مشروعیت می‌تواند به چالشی جدی برای حاکمیت ایران تبدیل شود.
۵. کره شمالی (۱۹۴۸-تا کنون)
کره شمالی به رهبری کیم ایل‌سونگ و سپس کیم جونگ‌ایل و کیم جونگ‌اون، یکی از حکومت‌های توتالیتر ماندگار جهان است. این کشور با داشتن یکی از بزرگ‌ترین نیروهای نظامی جهان و توسعه برنامه هسته‌ای، توانسته است حاکمیت خود را حفظ کند.
تاثیر این عوامل: قدرت نظامی و هسته‌ای کره شمالی توانسته است به‌طور نسبی مانع از فروپاشی حکومت این کشور شود. با این حال، فشارهای بین‌المللی و نارضایتی‌های عمومی می‌تواند به چالشی جدی برای حاکمیت کره شمالی تبدیل شود.
۶. لیبی (۱۹۶۹-۲۰۱۱)
حکومت معمر قذافی در لیبی یکی دیگر از مثال‌های بارز حکومت‌های توتالیتر است. قذافی با استفاده از سرکوب مخالفان و توسعه برنامه‌های نظامی، حاکمیت خود را تثبیت کرد. با این حال، نارضایتی‌های عمومی و بحران مشروعیت منجر به سقوط حکومت قذافی در سال ۲۰۱۱ شد.
تاثیر این عوامل: قدرت نظامی لیبی نتوانست مانع از فروپاشی حکومت قذافی شود. سقوط حکومت قذافی نشان داد که فقدان رضایت عمومی و بحران مشروعیت سیاسی می‌تواند حتی قدرتمندترین حکومت‌ها را نیز به زانو درآورد.
تحلیل و نتیجه‌گیری از کتاب "توتالیتاریسم" هانا آرنت
هانا آرنت در کتاب "توتالیتاریسم" به بررسی عوامل مختلفی که منجر به فروپاشی حکومت‌های توتالیتر می‌شود، پرداخته است. او معتقد است که فقدان رضایت عمومی و بحران مشروعیت سیاسی از جمله مهم‌ترین عواملی هستند که می‌توانند به فروپاشی این حکومت‌ها منجر شوند. آرنت تاکید می‌کند که حتی قدرت نظامی و هسته‌ای نمی‌تواند مانع از فروپاشی حکومت‌های توتالیتر شود، اگر این حکومت‌ها نتوانند رضایت عمومی را جلب کنند.
با توجه به بررسی‌های تاریخی و نظرات کارشناسان، می‌توان نتیجه گرفت که فقدان رضایت عمومی و بحران مشروعیت سیاسی از جمله مهم‌ترین عواملی هستند که می‌توانند به فروپاشی حکومت‌های توتالیتر منجر شوند. قدرت نظامی، هسته‌ای و مالی نمی‌تواند مانع از فروپاشی حکومت‌های توتالیتر شود، اگر این حکومت‌ها نتوانند رضایت عمومی را جلب کنند. برای جلوگیری از فروپاشی و بحران مشروعیت، حکومت‌ها باید به نیازها و خواسته‌های مردم توجه کرده و سیاست‌های مناسبی را در جهت بهبود وضعیت اجتماعی، اقتصادی و سیاسی اجرا کنند.
---
