زمان مطالعه حدودی: 3 دقیقه / نویسنده: محمد کاکائی نژاد
چشم هایت رو ببند و باز کن، فرض کن تو شهری متروکه در بیابان، تو دمای 55 درجه تشنه هستی و آبی برای نوشیدن نیست. متاسفانه این شرایط خشکسالی دور نیست. پس با این ذهنیت، خوب به حرف هام گوش کن. تو چند دقیقه می خواهم از هفت راهکار برای پیشگیری و گذر از این بحران خشکسالی و کم آبی بگویم که با اجرای اینها همه با هم از این بحران گذر کنیم. خشکسالی به دلایل افزایش جمعیت انسانها و دستکاری بشر در طبیعت مثل عدم مدیریت صحیح آبخیزداری و سدسازی و انتقال آب یا بلایای طبیعی مانند افزایش دما و کاهش بارندگی و غیره ایجاد میشه. از دلایل آن گذر کنیم باید دنبال راهکار برای مدیریت بحران خشکسالی بود که تیتر وار خواهم گفت و روی ذخیره آب کشاورزی که موضوع مورد بحث ماست بیشتر صحبت خواهم کرد.
منبع : ویکی پدیا
1- جلوگیری از تبخیر سطحی در زمان خشکسالی
2- جلوگیری از هدر رفت آب در مصارف خانگی
3- جلوگیری از هدر رفت آب در کشاورزی در زمان کم آبی
4- جلوگیری از هدر رفت آب در صنایع در زمان کم آبی
5- آب شیرین کن و باز چرخانی پساب
6- مقابله با تغییرات آب و هوایی
7- افزایش علم کشاورزی بخصوص در زمان خشکسالی
یکی از مشکلات اساسی در خشکسالی برای منابع نگهداری آب، تبخیر آن است که برای جلوگیری از آن با استفاده از توپهای پلاستیکی و سایر روشهای دیگر سطح آب را میپوشانند.
با تغییر در اصلاح الگوی مصرف و فرهنگ سازی برای همشهریان میتوان تا حد زیادی در مصرف انرژی که موجب کاهش مصرف آب میشود به صرفه جویی آب کمک کرد.
در سالهای اخیر، با بیتدبیری تصمیمات مسئولان در پروانه دادن دهها هزار چاه غیرقانونی و عدم نظارت بر میزان برداشت از سفرههای زیرزمینی و عدم مدیریت در کاشت محصولات پرمصرف و روشهای آبیاری غرقابی و عدم حمایت کشاورزان در تأمین تجهیزات آبیاری نوین و نداشتن امنیت این تجهیزات در برابر سارقان،بدلیل نداشتن اجازه ساخت انبار در زمین های کشاورزی و دلایل این چنینی شاهد فجایعی من جمله فرونشست زمین در اصفهان هستیم. وقت زیادی نمانده باید هرچه سریعتر با تغییر الگوی کشت، به سمت کشت گیاهانی برویم که به صورت ذاتی نیاز آبی کمتری دارند و با ایجاد روشهای نوین آبیاری مانند آبیاری قطرهای زیرسطحی و تعیین زمان مناسب کاشت و آبیاری، حداقل آب ممکن را مصرف کرد.
با بررسی و تحلیل میانگین رشد صنعت و وضعیتِ آب مصرفی صنایع در استانهای مرکزی کشور مانند اصفهان و یزد، پی خواهید برد که به دلیل افزایش رشد و مصرف بیش از حد صنایع پرمصرف مانند سیستمهای سرمایشی و گرمایشی کارخانجات و صنایع مذابی همچون فولاد، پتروشیمی، پالایشگاهها، کارخانجات مواد غذایی و شیمیایی و غیره در مناطق کم آب، موجب دامن زدن به این بحران شده که راهکار آن بهینه سازی این صنایع و انتقال این صنایع از محلهایی که درگیر خشکسالی هستند به محلهای بهتر است.
با ایجاد انواع سامانه تصفیه آب مانند سپتیک تانک، سیستم تصفیه بیمارستانی، سیستم اسمز معکوس، چاههای جذبی، سیستمهای لاگونی و غیره می توان آبهای آلوده و آبهای شور را به آب قابل مصرف برای صنایع و کشاورزی استفاده کرد.
افزایش جمعیت و افزایش مصرف سوختهای فسیلی باعث افزایش گازهای گلخانهای میشود که موجب گرم شدن جو و تغییرات آب و هوایی و در نهایت عامل خشکسالی میشود. پس یا باید جمعیت را کنترل کرد یا از انرژیهای تجدیدپذیری مانند انرژی خورشیدی و بادی بیشتر از سوختهای فسیلی استفاده کنیم.
اگر در کشاورزی نوین به دانشمندان این حوزه توجه کرده و اصولی کار کنیم (بذر خوب، ماشینآلات مکانیزه، افزایش مواد آلی خاک و غیره) از 4 میلیون هکتار زمین میتوانیم محصول 9 میلیون هکتار امروز را برداشت کنیم و 5 میلیون هکتار باقیمانده را آب ذخیره کنیم که با این شرایط هم مقدار محصول تولیدی را کاهش ندادهایم و هم آب نگهداری کردهایم. در ذخیره سازی آب کشاورزی و احداث استخر آب کشاورزی باید موارد زیادی را بررسی کرد.