گُربه یا CATیا Felis catus یک‌گونهٔ اهلی گوشت‌خوار از پستانداران است که جثهٔ کوچکی دارد. قط (عربی) پیشو (پشتو)، بِلی (کوردی)، Kedi (ترکی) یا به زبان فارسی گربه با وجود اینکه ۹۶٪ژنوم ببر رو دارد، تنها گونهٔ اهلی در خانوادهٔ گربه‌ایان است و برای تمایز آن از اعضای وحشی این خانواده، اغلب از آن به عنوان گربهٔ خانگی یاد می‌شود. گربه‌ها از نظر آناتومی شبیه سایر گونه‌های گربه‌سانان هستند. آنها بدنی منعطف، دندان‌هایی تیز و پنجه‌هایی جمع‌شونده دارند که برای کشتن طعمه‌های کوچک کاربرد دارد. گربه‌ها توانایی دید در شب، حس بویایی قوی و جزوه معدود حیوانات هستند که همزمان دست و پای چپ و راست باهم حرکت میدن تا راه بروند.
با دیدن گربه‌ای در سرمای زمستان و رفتارهای بد ما ایرانی‌ها با آنها، برآن شدم که این مقاله رو بنویسم شاید بتوانم کمی این فرهنگ غلط را اصلاح کنم و سهم کوچکی در ترویج فرهنگ صحیح نگهداری و رفتار با حیوانات خانگی داشته باشم.درواقع این مقاله رو زمانی می‌نویسم که کمتر از یکسال است گربه‌ای موکوتاه خیابانی عضو خانواده ما شده است و شاید بعضی مطالب برای همه نژادها صادق نباشد پس نمی‌توان به همه گربه‌ها تعمیم داد.
برخلاف تصور اغلب مردم که اهلی‌کردن گربه از مصر باستان و شاید علاقه بزرگترین پادشاه زن تاریخ و آخرین فرعون مصر باستان یعنی کلئوپاترا به گربه‌های نژاد مائو مصری می‌دانند ولی در اصل اهلی کردن گربه‌ها به حدود سالِ ۷٫۵۰۰ پیش از میلاد در خاور نزدیک بر می‌گردد. گربه‌ای در حال خوردن یک ماهی در زیر صندلی؛ نقاشی دیواری در مقبره‌ای مصری متعلق به سدهٔ ۱۵ پیش از میلاد اولین نشانهٔ شناخته‌شده در مورد اهلی‌کردن یک گربه‌وحشی آفریقایی به کاوش‌هایی در نزدیکی گور یک انسان مربوط به دوران نوسنگی در شیلوروکامبوس در جنوب قبرس بازمی‌گردد که تاریخ آن مربوط به حدود ۷۵۰۰–۷۲۰۰ پیش از میلاد است. به احتمال زیاد ساکنان این روستای نوسنگی، گربه و سایر پستانداران وحشی را از سرزمین اصلی خاورمیانه به جزیره آورده‌اند. احتمالاً کشاورزان خاور نزدیک نخستین کسانی بوده‌اند که گربه را در حدود ۹ هزار سال پیش اهلی کرده‌اند.
ارتباطات گربه‌ها با انسان‌ها شامل صداسازی مانند میو، خُرخُر، صدای لرزش، خس‌خس، غرغر و همچنین زبان بدن و برای ارتباط با پرندگان از صدای خاص دیگه و بیشتر زبان بدن برای ارتباط با گربه دیگر استفاده می‌کنند.
طول عمر گربه در نژادهای مختلف متفاوت است، گربه‌های خیابانی جزوه گربه‌های سالم محسوب می‌شوند و در صورت نگهداری صحیح بین 15 تا 20 سال عمر خواهند کرد.
انواع نژادهای گربه:
اجازه بدید اول یک باور غلط رو اصلاح کنیم، این تصویر گربه که عموماً بنام دی اس اچ (اکثر گربه‌های خیابانی) می‌شناسیم نژاد خالص نیستند و ترکیبی از نژادهای مختلف بخصوص نژاد گربه جنگلی نروژی و مائو مصری هستند و به همین دلیل هم به عنوان نژاد مستقل در نظر گرفته نمی‌شوند.
گربه‌ها براساس چندین مورد دسته بندی می‌شوند. به عنوان مثال براساس اندازه مو به سه دسته گربه‌های مو کوتاه (DSH)، تراکم موی متوسط (DMH) و مو بلند یا (DLH) تقسیم می‌شوند.
در کل حدود ۶۰ نژاد گربه تاکنون به ثبت رسیده‌است که بعضی عبارتند از
- گربه حبشی (گوش‌هایی نوک تیز، چشمانی بادامی با رنگهای طلایی، سبز و مسی)
- گربه کرل آمریکایی (بسیار بازیگوش با گوش‌ها به سمت پشت جمجمه)
- گربه مو کوتاه امریکایی (بدن بسیار کشیده و ورزیده با عمر بالا)
- گربه بیرمن (بدن سفید همراه با لکه‌هایی به رنگ یاسی، طلایی، نقره‌ای و… با چشمانی آبی رنگ)
- گربه بمبئی (ترکیبی دو نژاد بیرمن سیاه و گربه مو کوتاه امریکایی)
- گربه برمه‌ای یا برمیس (مو کوتاه، تپل با چشمانی طلایی یا سبز رنگ)
- گربه کالر پوینت (مو کوتاه نزدیک به برمه‌ای با تنوع رنگ بندی)
- گربه کورنیش رکس (پوشش موی کم، بدن کشیده و بلند)
- گربه دِوُن رکس (گوش‌های بزرگ، صورتی پهن و بینی بزرگ)
- گربه مائو مصری یا کلئوپاترا (بسیار باهوش و سریع با لکه‌های رنگی رو پوست و مو با صداهای عجیب موزیکال)
- گربه اگزاتیک (مو کوتاه نزدیک به گربهٔ پرشین با جثهٔ کوچک و کم سر و صدا)
- گربه هاوانای قهوه‌ای (موکوتاه، بینی برجسته و صورت کشیده با جثه متوسط عموماً قهوه‌ای و قهوه‌ای متمایل به قرمز)
- گربه هیمالین (تلفیق پرشین و سیامی، موهای بلند با بدنی نرم و سفید و چشمانی ابی رنگ)
- گربه بابتیل ژاپنی (دم کوتاه و رنگ چشم متفاوت و وراج)
- گربه مین کوون (امریکایی اصل اغلب قهوه‌ای رنگ با جثه و پنجه‌های بزرگ‌تر)
- گربه پرشین (پشمالو و موبلند و زیبا، صورتی گرد و تخت و پوزه‌ای کوتاه با هوش پایین‌تر نسبت به بقیه نژادها)
- گربه ساوانا (دورگه از گربه‌های خانگی و یوزگربه)
- گربه اسکاتیش فولد(نژاد انگلیسی در رنگهای مختلف بخصوص خاکستری و مشکی با گوش‌ها جمع شده به سمت جلوی سَر
- گربه رگدال (چشم آبی، بدنی روشن با نقاطی تیره در ناحیه صورت، گوش، ...)
- گربه مانکس یا منکس (شبیه مائو مصری با دمی خیلی کوتاه، پاهای عقب بلند و سری گرد در رنگهای مختلف)
- گربه جنگی نروژی یا نروژین فارست (خالدار شبیه مائو مصری اما خیلی آرام با صدای ضغیف)
- گربه اوسی کت (ترکیبی از نژاد گربه سیامی و گربه حبشی در رنگهای قهوه‌ای، شکلاتی، دارچینی، آبی، اسطوخدوسی، زرد، نقره‌ای، سیاه و ترکیبها هستند. آنها چشم‌های بادامی، بدنی قوی و کشیده و همین‌طور پاهای عضلانی و چنگال‌های بیضی شکل دارند)
- گربه راشن بلو (پوشش گرم و ضخیم با اندازه متوسط و مثلثی شکل و پوزه‌ای گرد و گوش‌های پهنی داره)
- گربه سلکرک رکس (نژاد بامزه و خنگ، چشم‌های بزرگ گرد، درشت اندام اما عضلانی، سر گرد و پوشش پشمی و نرم و فر که می‌تواند کوتاه یا بلند و در هر رنگی باشد. زمانی که آنها دو ساله می‌شوند موهای آنها فر می‌شود)
- گربه سیامی (بسیار پر جنب و جوش و پر سروصدا، بسیار باهوش، فضول)
- گربه سیبرین (دارای پوششی سه لایه و موهای بسیاری در اطراف ناحیهٔ گردن، بسیار نیرومند و خودخواه، مهربان، اجتماعی و با محبت، گوش‌هایی بزرگ، چشمانی گرد در رنگهای سبز-طلایی، و یا مسی، بدنی عضلانی و پنجه‌هایی بزرگ و گرد)
- گربه اسفینکس (به دلیل فقدان مو یا پشم از سایر نژادها متمایزند، عاشق دراز کشیدن در آفتاب و شب‌ها با صاحبشان زیر پتو گرم شوند و در رنگهای سفید، سیاه، قرمز، شکلاتی، بنفش کمرنگ، راه راه و …)
و سایر نژادهای دیگر گربه در سراسر جهان که در لینک انواع نژادهای گربه بیشتر مطالعه کن.
بیشتر بدانیم... هر آنچه قبل از سرپرستی گربه ها باید بدانیم ...
بیشتر بدانیم... عقیم سازی گربه‌ها...
