احمد گرگانی
احمد گرگانی
خواندن ۹ دقیقه·۳ سال پیش

به مناسبت 17 تیر سالروز وفات دكتر منصور گرگانی

دكتر منصور گرگانی در تاریخ 23 اسفند 1307 شمسی در محله عین الدوله تهران به دنیا آمد. پدر او محمد آخوند گرگانی (جرجانی) در آن زمان نماینده تركمن صحرا (دشت گرگان) در مجلس شورای ملی بود كه تا ده دوره ادامه پیدا كرد. لاجرم او در خانواده ای سیاسی بزرگ شد. دوره ابتدایی را در مدرسه ادب و دیپلم خود را از دبیرستان قریب تهران اخذ نمود. با آن كه برای او امكان تحصیل در بسیاری رشته های دیگر بود، او رشته حقوق را انتخاب كرد و از دانشكده حقوق تهران موفق به كسب درجه لیسانس حقوق شد. در آن زمان برای گرفتن پروانه وكالت داشتن 27 سال كامل الزامی بود و به همین علت (صغر سن) به او اجازه وكالت ندادند و او تولد خود را از 1307 به 1304 تغییر داد تا بتواند به وكالت بپردازد. در زمان خود او از جوان ترین وكلای دادگستری بود.در سال 1335 با خانم ناهید صابر فارغ التحصیل رشته نقاشی از هنرهای زیبای تهران ازدواج كرد. آن ها از سال 1338 برای وكالت و زراعت به گرگان نقل مكان كردند.رضا شاه در زمان حكومت دیكتاتوری خود بسیاری از اراضی مرغوب زراعی از جمله اراضی دشت گرگان را تحت عنوان فروش خالصجات به نام خود كرده بود و هنگام تبعید آن را به پسرش محمد رضا بخشید. بعد از تبعید رضاخان، در زمان دموكراسی نیم بندی كه به وجود آمده بود تحت فشار و مبارزات نمایندگان آزادیخواه مجلس به رهبری دكتر مصدق قانونی به نام استرداد اراضی در مجلس تصویب شد. محمد آخوند گرگانی كه خود در آن زمان نماینده مجلس و از فراكسیون اقلیت به رهبری دكتر مصدق بود با توجه به اینكه درآن زمان غالب مردم حتی رادیو نداشتند كه اخبار را بشنوند هر بار كه به تركمن صحرا می آمد مردم را تشویق به شكایت علیه املاك پهلوی می كرد به همین جهت محاكم دادگستری عرصه مبارزات مردم در گرفتن حقوق از دست رفته و زمین هایشان بود. شروع وكالت دكتر منصور گرگانی با این مبارزات هم زمان بود. او بارها و بارها در دادگاه ها از مردم ستم دیده در برابر ظلم و ستم اداره املاك پهلوی دفاع كرد و در غالب آن ها، اداره املاك پهلوی را محكوم نمود. اما دست نشاندگان محمد رضا پهلوی در اداره ثبت اسناد و املاك آن زمان وقعی به حكم دادگاه ها ندادند. و با گرفتن رشوه یا قطعه ای زمین به نفع املاك پهلوی اقدام نمودند. كتاب « مسئله زمین در صحرای تركمن » كه در سال 1358 توسط دكتر منصور گرگانی تألیف شد، حاصل مبارزات نامبرده در آن سال ها می باشد. كه می تواند مرجعی گرانقدر برای محققین و علاقمندان در شناخت مساله زمین از قبل از دوران رضاخان تا وقوع انقلاب اسلامی باشد.دكتر منصور گرگانی كه مردی پر كار و پر تلاش بود در حین كار وكالت و زراعت به مطالعه و تحقیق می پرداخت. در سال 1347 در دانشگاه اقتصاد تهران به مدیریت دكتر پیرنیا پذیرفته و در سال 1349 با درجه دكترا از آن دانشگاه فارغ التحصیل شد. پس از آن در دانشكده كشاورزی كرج و دانشكده بازرگانی تهران به تدریس مشغول شد. كتاب « اقتصاد گرگان و گنبد و دشت » حاصل تحقیقات او و پایان نامه دكترایش بود كه هنوز هم یكی از كتب مرجع برای دانشجویان و علاقمندان می باشد.وی علاوه بر فعالیتهای فوق الذكر، از فعالان شركت تعاونی كشاورزان گرگان و دشت بود كه با احداث یك كارخانه پنبه پاك كنی با انحصارگران صنعت پنبه مبارزه می كردند.بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در واقعه گنبد، سال 58 كه منجر به درگیری مسلحانه بین فارس و تركمن شده بود، او با دكتر علی رسولی، نماینده وزارت كشور، و دكتر طباطبایی، استاندار مازندران، برای خاموش كردن این آتش خانمان برانداز به گنبد آمد و در زیر رگبار گلوله طرفین وارد ماجرا شد و طرفین را به ترك مخاصمه راضی نمود.بعد از پیروزی انقلاب با آن كه زمین های كشاورزی او مصادره شد و مورد بی مهری قرار گرفت، كه در نهایت او مصالحه نمود و از حق خود گذشت، و علیرغم دعوت از او برای كار در خارج از كشور، حاضر به ترك كشور نشد.در سال 1358 هم زمان با آغاز انتشار مجله كشاورز به عضویت هیأت نویسندگان مجله كشاورز در آمد و تا آخرین لحظه حیات در آن جا به نوشتن مقالات در مورد مسائل اقتصاد كشاورزی، پنبه و تعاونی ها پرداخت. در سال 1371 در سمینار شناخت و رشد و توسعه منطقه گرگان شركت نمود و سخنرانی وی تحت عنوان نقش سرمایه در توسعه اقتصادی گرگان مورد تشویق بسیار حضار قرار گرفت و مقاله او به عنوان مقاله برتر شناخته شد.دكتر منصور گرگانی مردی عدالتخواه بود، در وكالت تا به حقانیت طرف یقین پیدا نمی كرد، وكالت او را نمی پذیرفت. برای همین در غالب وكالت های خود پیروز بیرون می آمد. او مردی میهن پرست بود و علاقه خاصی به قوم خود تركمن ها داشت، دو كتاب او ، اقتصاد گرگان و گنبد و دشت و مسئله زمین در صحرای تركمن و مبارزات او علیه بیدادگری های املاك پهلوی مؤید این گفتار است.مردی خوش مشرب و شیرین گفتار بود، در سخنان خود از ضرب المثل های تركمنی به موقع و به جا استفاده می كرد.وی در تاریخ 17/4/1372 بر اثر سرطان در تهران درگذشت. بعد از وفات او كتابخانه او كه مشتمل بر بیش از 3000 جلد كتاب با ارزش بود توسط خانم او به كتابخانه ملی تهران اهدا شد.روانش شاد و روحش پر فتوح بادسه شنبه 22 آذر 1390به مناسبت 17 تیر سالروز وفات دكتر منصور گرگانی

دكتر منصور گرگانی در تاریخ 23 اسفند 1307 شمسی در محله عین الدوله تهران به دنیا آمد. پدر او محمد آخوند گرگانی (جرجانی) در آن زمان نماینده تركمن صحرا (دشت گرگان) در مجلس شورای ملی بود كه تا ده دوره ادامه پیدا كرد. لاجرم او در خانواده ای سیاسی بزرگ شد. دوره ابتدایی را در مدرسه ادب و دیپلم خود را از دبیرستان قریب تهران اخذ نمود. با آن كه برای او امكان تحصیل در بسیاری رشته های دیگر بود، او رشته حقوق را انتخاب كرد و از دانشكده حقوق تهران موفق به كسب درجه لیسانس حقوق شد. در آن زمان برای گرفتن پروانه وكالت داشتن 27 سال كامل الزامی بود و به همین علت (صغر سن) به او اجازه وكالت ندادند و او تولد خود را از 1307 به 1304 تغییر داد تا بتواند به وكالت بپردازد. در زمان خود او از جوان ترین وكلای دادگستری بود.

در سال 1335 با خانم ناهید صابر فارغ التحصیل رشته نقاشی از هنرهای زیبای تهران ازدواج كرد. آن ها از سال 1338 برای وكالت و زراعت به گرگان نقل مكان كردند.

رضا شاه در زمان حكومت دیكتاتوری خود بسیاری از اراضی مرغوب زراعی از جمله اراضی دشت گرگان را تحت عنوان فروش خالصجات به نام خود كرده بود و هنگام تبعید آن را به پسرش محمد رضا بخشید. بعد از تبعید رضاخان، در زمان دموكراسی نیم بندی كه به وجود آمده بود تحت فشار و مبارزات نمایندگان آزادیخواه مجلس به رهبری دكتر مصدق قانونی به نام استرداد اراضی در مجلس تصویب شد. محمد آخوند گرگانی كه خود در آن زمان نماینده مجلس و از فراكسیون اقلیت به رهبری دكتر مصدق بود با توجه به اینكه درآن زمان غالب مردم حتی رادیو نداشتند كه اخبار را بشنوند هر بار كه به تركمن صحرا می آمد مردم را تشویق به شكایت علیه املاك پهلوی می كرد به همین جهت محاكم دادگستری عرصه مبارزات مردم در گرفتن حقوق از دست رفته و زمین هایشان بود. شروع وكالت دكتر منصور گرگانی با این مبارزات هم زمان بود. او بارها و بارها در دادگاه ها از مردم ستم دیده در برابر ظلم و ستم اداره املاك پهلوی دفاع كرد و در غالب آن ها، اداره املاك پهلوی را محكوم نمود. اما دست نشاندگان محمد رضا پهلوی در اداره ثبت اسناد و املاك آن زمان وقعی به حكم دادگاه ها ندادند. و با گرفتن رشوه یا قطعه ای زمین به نفع املاك پهلوی اقدام نمودند. كتاب « مسئله زمین در صحرای تركمن » كه در سال 1358 توسط دكتر منصور گرگانی تألیف شد، حاصل مبارزات نامبرده در آن سال ها می باشد. كه می تواند مرجعی گرانقدر برای محققین و علاقمندان در شناخت مساله زمین از قبل از دوران رضاخان تا وقوع انقلاب اسلامی باشد.

دكتر منصور گرگانی كه مردی پر كار و پر تلاش بود در حین كار وكالت و زراعت به مطالعه و تحقیق می پرداخت. در سال 1347 در دانشگاه اقتصاد تهران به مدیریت دكتر پیرنیا پذیرفته و در سال 1349 با درجه دكترا از آن دانشگاه فارغ التحصیل شد. پس از آن در دانشكده كشاورزی كرج و دانشكده بازرگانی تهران به تدریس مشغول شد. كتاب « اقتصاد گرگان و گنبد و دشت » حاصل تحقیقات او و پایان نامه دكترایش بود كه هنوز هم یكی از كتب مرجع برای دانشجویان و علاقمندان می باشد.

وی علاوه بر فعالیتهای فوق الذكر، از فعالان شركت تعاونی كشاورزان گرگان و دشت بود كه با احداث یك كارخانه پنبه پاك كنی با انحصارگران صنعت پنبه مبارزه می كردند.

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در واقعه گنبد، سال 58 كه منجر به درگیری مسلحانه بین فارس و تركمن شده بود، او با دكتر علی رسولی، نماینده وزارت كشور، و دكتر طباطبایی، استاندار مازندران، برای خاموش كردن این آتش خانمان برانداز به گنبد آمد و در زیر رگبار گلوله طرفین وارد ماجرا شد و طرفین را به ترك مخاصمه راضی نمود.

بعد از پیروزی انقلاب با آن كه زمین های كشاورزی او مصادره شد و مورد بی مهری قرار گرفت، كه در نهایت او مصالحه نمود و از حق خود گذشت، و علیرغم دعوت از او برای كار در خارج از كشور، حاضر به ترك كشور نشد.

در سال 1358 هم زمان با آغاز انتشار مجله كشاورز به عضویت هیأت نویسندگان مجله كشاورز در آمد و تا آخرین لحظه حیات در آن جا به نوشتن مقالات در مورد مسائل اقتصاد كشاورزی، پنبه و تعاونی ها پرداخت. در سال 1371 در سمینار شناخت و رشد و توسعه منطقه گرگان شركت نمود و سخنرانی وی تحت عنوان نقش سرمایه در توسعه اقتصادی گرگان مورد تشویق بسیار حضار قرار گرفت و مقاله او به عنوان مقاله برتر شناخته شد.

دكتر منصور گرگانی مردی عدالتخواه بود، در وكالت تا به حقانیت طرف یقین پیدا نمی كرد، وكالت او را نمی پذیرفت. برای همین در غالب وكالت های خود پیروز بیرون می آمد. او مردی میهن پرست بود و علاقه خاصی به قوم خود تركمن ها داشت، دو كتاب او ، اقتصاد گرگان و گنبد و دشت و مسئله زمین در صحرای تركمن و مبارزات او علیه بیدادگری های املاك پهلوی مؤید این گفتار است.

مردی خوش مشرب و شیرین گفتار بود، در سخنان خود از ضرب المثل های تركمنی به موقع و به جا استفاده می كرد.

وی در تاریخ 17/4/1372 بر اثر سرطان در تهران درگذشت. بعد از وفات او كتابخانه او كه مشتمل بر بیش از 3000 جلد كتاب با ارزش بود توسط خانم او به كتابخانه ملی تهران اهدا شد.

روانش شاد و روحش پر فتوح باد


سه شنبه 22 آذر 1390

ترکمنترکمن صحرا
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید