رپ فارسی بار دیگر با یک شکاف جدی مواجه شده است؛ شکافی که هر لحظه ممکن است مسیر آن را به جهات مختلف سوق دهد. این شکاف تا حدودی قابل پیشبینی بود و شاید یکی از جدیدترین و جوانترین تحولات در این سبک باشد.
این گسست به دلیل تغییرات در ساختار قدرت و نفوذ در صحنه رپ فارسی و ظهور جریانهای نوین به وجود آمده است. اکنون، شاهد ترکهایی در ساختار قدیمی این سبک هستیم. این تغییرات احتمالاً باعث خواهند شد که رپ فارسی از حالت جزیرهای و بسته خود خارج شود و به فضایی بازتر و مدرنتر حرکت کند.
پس از ظهور نسل جدیدی که اصطلاحاً "نسل چهارمیها" نامیده میشوند و توانستند موجی تازه از مخاطبان را به خود جذب کنند، رپ فارسی مسیری مدرنتر را دنبال کرد. از آهنگسازیها گرفته تا گروههای مدیریتی و حتی کارگردانها، رپ فارسی به سمت صنعتیتر شدن پیش رفت. در این میان، توازن قدرت در رسانهها نیز تغییر کرد. تیمهای تبلیغاتی با رسانههای مختص خود وارد میدان شدند و با گسترش استفاده از فیلترشکنها، یوتیوب فارسی بهطور جدی جایگاه خود را پیدا کرد. مخاطبان زیادی به این پلتفرم جذب شدند و به مرور زمان، رسانههای تلگرامی و سایتهای دانلودی که تا آن زمان اصلیترین بستر رپ بودند، کمرنگتر شدند.
این تغییرات موجب شد رپ فارسی به عنوان پرمخاطبترین موسیقی غیررسمی کشور به خود نمایی کند و برای مدتی از تلاش دائمی برای بقا رهایی یابد. مخاطبان به سمت تجربه سبکهای مختلف موسیقی روی آوردند و این نشان داد که سلیقه مردم در رپ فارسی جنبهای انعطافپذیر دارد. رپرهای جدید نیز تلاش کردند تا این انعطافپذیری را به نهایت خود برسانند. اما این کشش و تنشها، تا زمانی که اوضاع خوب به نظر میرسید و توجه و تولید در صحنه زیاد بود، قابل تحمل بود. از نقطهای به بعد، با از بین رفتن این کشش، یک ضربه سنگین به رپ فارسی وارد شد.
شکافها یکی پس از دیگری نمایان شدند و اکنون بسیاری از افراد، انگشت اتهام را به سمت ساختارهای مدرنتر رپ نشانه گرفتهاند. با فشارهایی که ایجاد شد، ارکان قدرت رسانهای جدید نیز مجبور به انعطاف شدند و مانند جریانهای قدیمیتر، با نسل جدیدتر تعامل کردند و مرزها را بازتعریف نمودند.
این تازه آغاز ماجرا است. نسل بعد از "نسل چهارمیها" بر این باور است که کسانی که باید پای مدرنیته میماندند، جا زدند. با نخستین انتقادها، صحنه به دست افرادی افتاد که بیشتر طرفدار "رپ هاردکورتر" هستند. جریان جوانتری که رپ را فراتر از فریاستایلهای خیابانی میدید، اکنون احساس میکند که شرایط به نفع آنها تغییر کرده است.
این حس در جریانهای متنمحورتر نیز وجود دارد. بهنظر میرسد بازار به سمت آنها حرکت میکند، هرچند این روند تا حدودی قابل پیشبینی بود. اما اکنون چه خواهد شد؟ چه اتفاقی در پیش است؟
از این نقطه، داستان شکاف آغاز میشود. در یک سناریو، جریان ملودیکتر رپ فارسی مسیر خود را از رپ اصلی جدا میکند و به دلیل سبک موسیقیاش، در بلندمدت مخاطبان بیشتری جذب خواهد کرد. از سوی دیگر، جریان جدیتر رپ با تأکید بر اصول خود، صدای پیچیدهتری تولید خواهد کرد و مسیر خاص و متفاوتی را دنبال خواهد نمود. بهنظر میرسد نقشه رپ فارسی در آینده نزدیک نیاز به بازطراحی دارد.