اگر به دنبال خرید گاوصندوق باشید احتمالا متوجه شده اید که نسوز بودن جزء آن مواردی است که تقریبا در ویژگی همه محصولات به آن اشاره شده. تا جایی که گاهی اوقات این ابهام برای مشتریان ایجاد می شود که پس همه گاوصندوق ها نسوز هستند. در حالیکه به کار بردن واژه نسوز به تنهایی برای یک گاوصندوق اصلا حرفه ای و کامل نیست و اطلاعات دقیق و مشخصی به شما نمی دهد. در یک گاوصندوق نسوز باید اطلاعات دقیق تری مانند زمان مقاومت، دمایی که می تواند تحمل کند و همچنین جنس اقلامی که در شرایط آتش سوزی می تواند از آن ها محافظت کند مشخص شود.
قبل از ادامه موضوع برای روشن شدن اهمیت این موضوع شاید بد نباشد اشاره ای به آمار های رسمی و قانونی بکنیم. در سال 97 صرفا 1580 نفر بر اثر حادثه آتش سوزی جانشان را از دست دادند. در سال 84 تا 94 روزانه 55 مورد آتش سوزی صرفا در شهر تهران گزارش شده است و البته آتش سوزی های بزرگی مانند حادثه دلخراش پلاسکو یا بازار تبریز که هیچگاه از فراموش نمی شوند.
مقاومت گاوصندوق در شرایط آتش سوزی بیشتر از اینکه به جنس و ضخامت فولاد به کار رفته در گاوصندوق برگردد به ماده ای که بین دوجداره گاوصندوق پر می شود بستگی دارد. این ماده نسوز در برخی از گاوصندوق ها بخصوص محصولات ایرانی بتن و سیمان و مصالح است اما در گاوصندوق های خارجی آلیاژهای نسوزی است که از بتن هم مقاوم تر است. بتن و سیمان در دمای 600 درجه سانتی گراد شکاف می خورد و آسیب می بیند در حالیکه آلیاژ های نسوز حتی در دمای بالای 1000 درجه هم مقاوم هستند. عایق بین دوجداره گاوصندوق مهم ترین بخش در یک گاوصندوق نسوز است اما ویژگی های دیگری مانند مواد منبسط شونده که بین لبه درب و بدنه استفاده می شود و در اثر گرما منبسط می شود مانع نفوذ گرما به داخل گاوصندوق می شوند.
این موضوعی نیست که برای همه مشتری ها بتوان یک نسخه ثابت پیچید. انتخاب این ویژگی در یک گاوصندوق به دو عامل مهم بستگی دارد. یکی جنس اقلامی که قرار است داخل محصول نگهداری شود و دوم محلی که گاوصندوق در آنجا قرار می گیرد. بر اساس فاکتور اول یعنی جنس اقلامی که قرار است داخل گاوصندوق قرار بگیرد محصولات 3 دسته بندی می شوند.
گاوصندوق هایی که برای نگهداری اسناد و مدارک کاغذی مناسب اند
گاوصندوق های مناسب برای نگهداری اقلام دیجیتالی ( CD ، DVD ، هارد های اکسترنال، لپ تاپ و ... )
گاوصندوق های مناسب برای اقلام مغناطیسی و دوربین ها
اما بر اساس فاکتور دوم یعنی محل قرارگرفتن گاوصندوق، باید روی زمان و دمایی که محصول در آن مقاوم است تمرکز کرد. مثلا اگر محصول برای یک محیط صنعتی است قطعا به مقاومت بیشتری نیاز دارد. اما برای یک گاوصندوق خانگی با یک مقاومت 1 ساعت در دمای 900 درجه کفایت می کند. بیشترین زمانی که در دسته بندی محصولات عنوان شده 3 ساعت در دمای بالای 1045 درجه است که هم دما و هم زمان قابل توجهی است.
نسوز بودن در یک محصول امنیتی حتما باید توسط یک استاندارد معتبر تایید شده باشد. زمانیکه که محصول دارای یکی از این تاییدیه ها باشد در قسمت داخلی درب محصول یک لیبل درج می شود که دقیقا میزان مقاومت محصول را بر حسب دما و زمان مشخص کرده است. عموما روی این لیبل ها اطلاعات دقیق و کافی درج شده اما در برخی استاندارد ها صرفا نشان استاندارد محصول درج می شود.
در استاندارد UL که معتبر ترین و سخت گیر ترین استاندارد دنیاست صرفا نشان UL درج می شود. به طور کلی پیشنهاد می کنیم حتما درباره استاندارد UL بیشتر اطلاعات کسب کنید چراکه در روند انتخاب محصول کمک زیادی به شما می کند.
