ایجاد فضای کاری اشتراکی راهکاری است که از یک طرف به کسب و کارها کمک می کند تا با هزینه اندک بتوانند از یک محیط اداری مناسب و دارای بهترین استاندارها بهره مند شوند و از طرفی برای این خدمت هزینه کمینه را پرداخت کنند.
فضای کاری اشتراکی در ایران با توسعه کسب و کارهای نوپای ناب (Startup) شناخته شدند اما این امر مخصوص این نوع از کسب و کار نبوده و از سالیان قبل هم به مدل های مختلف رواج داشته است. مثلا در بازار موبایل علاء الدین به دلیل مبلغ بالای اجاره بهای هر مغازه، از همان ابتدا «اجاره میز» در یک مغازه باب شد. فردی که توانایی پرداخت 15 میلیون تومان بابت اجازه یک مغازه را ندارد می تواند با پرداخت ماهی 5 میلیون تومان یک میز در یک مغازه اجاره کند. یا در راسته کتابفروشی های میدان انقلاب، طبقات بالایی کتابفروشی ها، واحدهای مسکونی است که اکنون هریک تبدیل به دفتر چند ناشر شده است. هر اتاق در یک واحد 5 خوابه، دفتر کار اداری یک انتشارات است.
فضای کار اشتراکی برای کسب و کارهای آزاد (Freelancer) پیمانکاران مستقل، افرادی که اغلب در سفر هستند، افرادی که نیاز کمی (چند روز در ماه) به فضای اداری دارند و به طور کلی برای همه کسب و کارهایی که می خواهند با صرف هزینه نازل یک دفتر کار حرفه ای و با استاندارد بالا را در اختیار داشته باشند مناسب است.
در فضای کاری اشتراکی علاوه بر تسهیم هزینه ها که کمک بسیار بزرگی برای همه کسب و کارهاست، ارزش های دیگری نیز پدیدار می شود که برای همه افراد حاضر در فضای کار اشتراکی قابل استفاده است. مثلا در فضای کار اشتراکی که یک حقوقدان یا یک حسابدار یا یک متخصص مالیاتی یا یک حسابدار حرفه ای وجود دارد، هر کسب و کار علاوه بر انجام کارها و پروژه های خودش می تواند به همه کسب و کارهای دیگر مستقر در فضای کار اشتراکی با ارائه تسهیلاتی خدمت رسانی کند.
همچنین در فضای کار اشتراکی معمولا سالن سمینار، فضای پذیرایی، فضای تفریح و سرگرمی، دستگاه های اداری حرفه ای مانند پرینتر و کپی و از این قبیل تسهیلات فراهم می شود که یک سرمایه گذاری بابازدهی بالاست و در افزایش بهره وری نیروی انسانی اثر شایانی دارد. به اشتراک گذاری نیروی انسانی از قیبل منشی، کارمند امور اداری، کارپرداز، آبدارچی و از این قبیل نیز از دیگر مزایای فضای کار اشتراکی است.
در واقع فضای کاری اشتراکی با انتقال کسب و کارهای کوچک چند نفره از کنج خانه ها به یک فضای اداری پر جنب و جوش، امید و اعتماد به نفس و روحیه تلاشگری را به فعالان کسب و کارها تزریق می کند.
فضای کار اشتراکی معمولا به صورت اجاره «فقط یک صندلی»، «اجاره میز و 4 صندلی»، «اجاره پارتیشن» و یا «اجاره یک اتاق مستقل» برای کسب و کارها تعریف می شود. همچنین قرارداد می تواند به صورت استفاده دائم (30 روز ماه) یا استفاده متغیر متناوب (مثلا 5 روز در ماه) باشد که این انعطاف در نوع قراداد از مزایای افزوده فضای کاری اشتراکی است.
معمولا مراکز رشد و شتابدهنده ها خود دارای فضای کاری اشتراکی هستند، اما فضای کار اشتراکی می تواند صرفا ارائه فضای کاری اشتراکی باشد بدون اینکه شرکت ارائه دهنده فضای اشتراکی در کسب و کارها و سرمایه گذاری آنها دخالت داشته باشد.
فضای کار اشتراکی می تواند پیرامون یک محدودیت خاص خدمات ارائه دهد. مثلا امکانات خود را فقط در اختیار جامعه حسابداران یا جامعه مهندسان مکانیک یا جامعه برنامه نویسان یا جامعه متعلق به یک شهر یا استان یا قوم خاص اختصاص دهد که این امر تابع سیاستگذاری هیات مدیره شرکت فضای کاری اشتراکی است.
از آنجا که یکی از آیتم های مهم در ایجاد فضای کاری اشتراکی، سرمایه گذاری در تجهیزات است، لذا با صرفه است که فضای کار اشتراکی در مالکیت شرکت مدیریت کننده فضای کاری اشتراکی باشد یا دارای قرارداد اجاره بلندمدت (5ساله) باشد.
هرچه فضای کاری اشتراکی مساحت بیشتری داشته باشد، بازدهی اقتصادی آن بیشتر است. مثلا فضای اداری 1000 متر مربعی بازدهی به مراتب بالاتری نسبت به فضای کاری 200 متر مربعی دارد.
موقعیت جغرافیایی فضای کاری، امکانات جنبی مانند دسترسی به پارکینگ، دسترسی به فضای آزاد باز (مانند حیاط بزرگ یا پارک)، دسترسی به رستوران، دسترسی به مترو و اتوبوس و از این قبیل از نقاط قوت فضای کاری اشتراکی هستند.
فضای کار اشتراکی از سوی دولت نیز به رسمیت شناخته شده است. مثلا در این فضاها به «هر میز» یک کد پستی اختصاص داده می شود که به منزله آدرس منحصر بفرد آن کسب و کار است.
طبق مطالعه ماتین اسکوییر که در سال 2015 انجام شده است، فضاهای کار اشتراکی از سال 2006 هرسال دو برابر شده اند. همچنان در سال 2021 تقاضای رو به رشدی برای این فضاها وجود دارد. مثلا در همین لحظه اگر شما نیاز به یک اتاق اداری در یک فضای کار اشتراکی داشته باشید تقریبا نمی توانید پیدا کنید. در بهترین حالت می توانید فضایی را رزرو کنید تا بتوانید از چند ماه دیگر استفاده کنید.
ایجاد فضای کار اشتراکی بسته به شهر مورد نظر دارای شرایط خاص خودش است. اگر علاقه مند به راه اندازی یک فضای کار اشتراکی هستید، پیشنهاد می کنم حتما قبل از هر چیز طرح کسب و کار (Business Model) آن را تهیه کنید. یک طرح کسب و کار دقیق و حرفه ای، به روشنی برای شما هزینه و درامد پروژه را تعیین کرده و تصمیم گیری را برای شما آسان می کند.
علاوه بر حدود 50 شرکت فضای کار اشتراکی که اکنون در شهر تهران دایر هستند، در بیشتر مراکز استان و اخیرا حتی در شهرهایی با جمعیت حدود نیم میلیون نفر نیز شرکت های فضای کار اشتراکی تاسیس شده اند.
به نظر می رسد در چشم اندازه پیش رو در ابتدای قرن 21، فضاهای کار اشتراکی به عنوان یک راه حل برنده – برنده پذیرفته شده اند. از اینرو توجه فعالان صنعت ساختمان و انبوه سازها، به ایجاد چنین فضاهایی، هم سودآوری مناسبی را به دنبال خواهد داشت و هم به توسعه کسب و کارها کمک شایانی خواهد کرد.
دولتها نیز می توانند با حمایتهایی از قبیل در اختیار قرار دادن زمین با قیمت مناسب و یا با اعطای کاربری اداری با حداقل هزینه، از این نوع کسب و کار حمایت کنند.
اگر تمایل به سرمایه گذاری برای تاسیس یک فضای کار اشتراکی دارید، برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید با من تماس بگیرید.