قراردادهای هوشمند در پلتفرم‌های سرمایه‌گذاری و مدیریت ثروت پتانسیل قابل‌توجهی دارند، زیرا می‌توانند فرآیندها را خودکار کنند، شفافیت را افزایش دهند و هزینه‌های واسطه‌ای را کاهش دهند. در زیر برخی از بهترین موارد استفاده از قراردادهای هوشمند در این حوزه، بر اساس کاربرد عملی و تأثیر تحول‌آفرین آنها، آورده شده است:
توکن‌سازی دارایی‌ها و مالکیت جزئی
توضیح: قراردادهای هوشمند امکان توکن‌سازی دارایی‌هایی مانند املاک، سهام خصوصی یا آثار هنری را فراهم می‌کنند و به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهند توکن‌هایی را خریداری کنند که درصدی از مالکیت دارایی را نشان می‌دهند. این امر دسترسی به سرمایه‌گذاری‌های با ارزش بالا را دموکراتیزه می‌کند.
نحوه کار: یک قرارداد هوشمند قوانین مالکیت را تعریف می‌کند، صدور توکن‌ها را مدیریت می‌کند و توزیع سود سهام یا درآمد اجاره را به دارندگان توکن خودکار می‌کند. به عنوان مثال، یک ملک توکن‌سازی می‌شود و سرمایه‌گذاران از طریق پلتفرم بلاکچین توکن خریداری می‌کنند، در حالی که قراردادها پرداخت‌ها و سوابق مالکیت را مدیریت می‌کنند.
مثال: Reinno توکن‌سازی املاک را ارائه می‌دهد و درآمد غیرفعال را از طریق قراردادهای هوشمند به دارندگان توکن توزیع می‌کند. WisdomTree از قراردادهای هوشمند برای توکن‌سازی صندوق‌های خصوصی استفاده می‌کند و قوانین توزیع مانند الزامات وضعیت سرمایه‌گذار را در آنها جای می‌دهد.
مزایا: کاهش موانع ورود، افزایش نقدینگی و تضمین سوابق مالکیت شفاف.
چالش‌ها: رعایت مقررات و اطمینان از ارتباط دارایی‌های دنیای واقعی با توکن‌ها.
مدیریت خودکار پرتفوی و مشاوران رباتیک
توضیح: قراردادهای هوشمند می‌توانند مشاوران رباتیک (Robo-Advisor) غیرمتمرکز را تقویت کنند و مدیریت پرتفوی را بر اساس استراتژی‌های سرمایه‌گذاری از پیش تعریف‌شده، پروفایل‌های ریسک و شرایط بازار خودکار کنند.
نحوه کار: سرمایه‌گذاران اهداف و تحمل ریسک خود را در پلتفرم وارد می‌کنند. قراردادهای هوشمند معاملات را اجرا می‌کنند، پرتفوی را بازتعادل می‌کنند و استراتژی‌های مالیاتی (مثلاً برداشت زیان مالیاتی) را بدون دخالت انسان بهینه‌سازی می‌کنند.
مثال: پلتفرم‌های دیفای مانند Yearn Finance از قراردادهای هوشمند برای خودکارسازی کشت سود(سرمایه‌گذار دارایی‌های خود را به یک پروتکل DeFi واریز می‌کند. قرارداد هوشمند این دارایی‌ها را در استخرهای نقدینگی، پروتکل‌های وام‌دهی، یا سایر فرصت‌های سودآور سرمایه‌گذاری می‌کند و سود حاصل را به سرمایه‌گذار بازمی‌گرداند.) و بهینه‌سازی پرتفوی استفاده می‌کنند. مشاوران رباتیک Vanguard، اگرچه کاملاً مبتنی بر بلاکچین نیستند، نشان‌دهنده پتانسیل قراردادهای هوشمند در کنار هوش مصنوعی و خودکارسازی هستند.
مزایا: کاهش هزینه‌های مدیریت، افزایش کارایی و تنظیم مداوم پرتفوی به صورت 24/7.
چالش‌ها: محدودیت در پیش‌بینی رویدادهای غیرمنتظره و نظارت نظارتی بر مشاوره مالی خودکار.
مدیریت صندوق غیرمتمرکز (DAOها)
توضیح: سازمان‌های خودگردان غیرمتمرکز (DAOها) از قراردادهای هوشمند برای مدیریت جمعی صندوق‌های سرمایه‌گذاری استفاده می‌کنند و به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهند در مورد تخصیص دارایی‌ها و استراتژی رأی دهند.
نحوه کار: سرمایه‌گذاران توکن‌های حاکمیتی دارند و قراردادهای هوشمند تصمیمات مبتنی بر نتایج رأی‌گیری، مانند سرمایه‌گذاری‌های صندوق یا توزیع سود، را اجرا می‌کنند. این فرآیند شفاف و در بلاکچین ثبت می‌شود.
مثال: DAOها در دیفای، مانند MakerDAO، استخرهای وام‌دهی با وثیقه را مدیریت می‌کنند. در مدیریت ثروت، DAOها می‌توانند تصمیم‌گیری در صندوق‌های خصوصی یا هج‌فاندها را دموکراتیزه کنند. قراردادهای هوشمند Hedera از مدل‌های حاکمیتی غیرمتمرکز پشتیبانی می‌کنند.
مزایا: حذف تعصبات مدیران صندوق متمرکز، افزایش کنترل سرمایه‌گذاران و کاهش هزینه‌ها.
چالش‌ها: اختلافات در حاکمیت و احتمال مشارکت پایین رأی‌دهندگان.
اتوماسیون انطباق با KYC/AML
توضیح: قراردادهای هوشمند فرآیندهای شناخت مشتری (KYC) و مبارزه با پولشویی (AML) را با خودکارسازی تأیید هویت و بررسی‌های انطباق ساده‌سازی می‌کنند.
نحوه کار: یک قرارداد هوشمند با پلتفرم هویت غیرمتمرکز (مانند MyEarth ID) ادغام می‌شود تا اعتبار سرمایه‌گذاران را به صورت امن تأیید کند. می‌تواند فعالیت‌های مشکوک را علامت‌گذاری کند و داده‌های رمزگذاری‌شده را با نهادهای نظارتی به اشتراک بگذارد و فرآیندهای دستی را کاهش دهد.
مثال: WisdomTree انتقال اعتبار هویت مبتنی بر قرارداد هوشمند را برای تأیید سرمایه‌گذار آزمایش می‌کند. سرویس اجماع Hedera از اتوماسیون KYC برای مؤسسات مالی پشتیبانی می‌کند.
مزایا: تسریع در فرآیند پذیرش، کاهش هزینه‌های انطباق و افزایش امنیت داده‌ها.
چالش‌ها: نگرانی‌های حریم خصوصی و قابلیت همکاری با سیستم‌های نظارتی موجود.
پرداخت خودکار سود سهام و حق‌الامتیاز
توضیح: قراردادهای هوشمند توزیع سود سهام، بهره یا حق‌الامتیاز به سرمایه‌گذاران را خودکار می‌کنند و پرداخت‌های به‌موقع و دقیق را تضمین می‌کنند.
نحوه کار: یک قرارداد هوشمند عملکرد دارایی (مانند سهام توکن‌شده یا مالکیت معنوی) را ردیابی می‌کند و زمانی که شرایط برآورده شود، مانند درآمدهای سه‌ماهه، پرداخت‌ها را به کیف‌پول‌های سرمایه‌گذاران فعال می‌کند.
مثال: Overstock.com از توکن‌های سود دیجیتال برای خودکارسازی پرداخت‌های شرکتی استفاده می‌کند. پلتفرم‌های NFT از قراردادهای هوشمند برای پرداخت حق‌الامتیاز به هنرمندان در فروش‌های ثانویه بهره می‌برند.
مزایا: حذف تأخیرها، کاهش هزینه‌های اداری و تضمین شفافیت.
چالش‌ها: نیاز به فیدهای داده‌ای معتبر دنیای واقعی (اوراکل‌ها) و تأیید نظارتی برای سود سهام توکن‌شده.
وام‌دهی و استقراض با وثیقه
توضیح: قراردادهای هوشمند پلتفرم‌های وام‌دهی غیرمتمرکز را تسهیل می‌کنند که در آن سرمایه‌گذاران می‌توانند دارایی‌ها را وام دهند یا در برابر وثیقه توکن‌شده، مانند املاک یا کریپتو، وام بگیرند.
نحوه کار: یک قرارداد هوشمند وثیقه را قفل می‌کند، وام‌ها را پرداخت می‌کند و شرایط بازپرداخت را اجرا می‌کند. در صورت نکول وام‌گیرنده، قرارداد وثیقه را به صورت خودکار نقد می‌کند.
مثال: WisdomTree صندوق‌های خصوصی توکن‌شده را به عنوان وثیقه در قراردادهای وام‌دهی خودکار بررسی می‌کند. پلتفرم‌های دیفای مانند Aave از قراردادهای هوشمند برای وام‌های فلش و وام‌دهی با وثیقه استفاده می‌کنند.
مزایا: کاهش ریسک طرف مقابل، کاهش نرخ بهره و امکان تسویه فوری.
چالش‌ها: نوسانات دارایی‌های وثیقه و عدم قطعیت نظارتی.
اتریوم: بزرگ‌ترین جامعه توسعه‌دهندگان، ایده‌آل برای دیفای و توکن‌سازی، اما هزینه‌های گس بالا می‌تواند مشکل‌ساز باشد.
هدرا: تراکنش‌های سریع و کم‌هزینه با پشتیبانی قوی از KYC و موارد مالی.
تزوس: کم‌مصرف، امن و مناسب برای قراردادهای مالی حساس.
زنجیره هوشمند بایننس: مقرون‌به‌صرفه برای برنامه‌های با توان بالا مانند وام‌دهی.
حسابرسی امنیتی: حسابرسی‌های جامع برای جلوگیری از آسیب‌پذیری‌ها، همان‌طور که در هک‌های گذشته DAO اتریوم دیده شد.
انطباق نظارتی: اطمینان از هم‌راستایی قراردادهای هوشمند با مقررات مالی محلی، به‌ویژه برای KYC و دارایی‌های توکن‌شده.
ادغام اوراکل: استفاده از فیدهای داده‌ای معتبر (مانند Chainlink) برای اتصال قراردادهای هوشمند به داده‌های دنیای واقعی.
مقیاس‌پذیری: انتخاب پلتفرم‌هایی با توان تراکنش بالا برای مدیریت پایگاه‌های بزرگ سرمایه‌گذاران.
موثرترین مدل‌های قرارداد هوشمند برای پلتفرم‌های سرمایه‌گذاری و مدیریت ثروت شامل توکن‌سازی دارایی‌ها، مدیریت خودکار پرتفوی، DAOها، انطباق KYC، پرداخت سود سهام و وام‌دهی با وثیقه است. این مدل‌ها از شفافیت و خودکارسازی بلاکچین برای کاهش هزینه‌ها و افزایش دسترسی سرمایه‌گذاران استفاده می‌کنند. برای پیاده‌سازی، پلتفرم‌هایی مانند اتریوم و هدرا انتخاب‌های قوی هستند، اما موفقیت به رفع چالش‌های نظارتی و فنی بستگی دارد.
