بطور کلی OTC فرآیند داد و ستد اوراق بهادار از طریق یک شبکه کارگزار-معامله در مقایسه با بورس متمرکز است.
معاملات OTC میتواند شامل سهام، اوراق قرضه و مشتقات باشد آنها قراردادهای مالی هستند که ارزش خود را از یک دارایی اساسی مانند یک کالای اولیه(Commodity) به دست میآورند.
اصطلاح کامودیتی (Commodity) یا کالای اولیه، ابتدا توسط اقتصاددان مطرح شد. در زبان عمومی اقتصاد، معمولاً کامودیتی را به کالا ترجمه میکنند. به عنوان مثال، Commodity Market به بازار کالا ترجمه میشود. همچنین کلمهی کالا در عبارت بورس کالا هم، در مقابل واژهی Commodity مورد استفاده قرار گرفته است.
زمانی که شرکتها شرایط لازم برای عرضه در بورس استاندارد بازار مانند NYSE را ندارند، اوراق بهادار آنها میتواند در OTC معامله شود، اما ممکن است همچنان مشمول مقرراتی از سوی کمیسیون بورس و اوراق بهادار باشد.
مفاهیم کلیدی OTC
- اوراق بهادار مبتنی بر OTC بدون عرضه در بورس معامله میشود.
- اوراق بهاداری که در خارج از OTC معامله میشوند ممکن است توسط یک فروشنده یا کارگزار متخصص در بازارهای OTC تسهیل شود.
- معاملات OTC به ترویج ورشد منصفانه سهام و ابزارهای مالی که در غیر این حالت برای سرمایه گذاران در دسترس نبودند کمک میکند.
- شرکتهای دارای سهام OTC ممکن است از طریق فروش سهام، سرمایه خود را افزایش دهند.
سهامهایی که از طریق OTC معامله میشوند معمولاً مربوط به شرکتهای کوچکتری هستند که نمیتوانند الزامات فهرست بورس اوراق بهادار رسمی را برآورده کنند. بسیاری از انواع دیگر اوراق بهادار نیز در OTC معامله میشوند.
سهامی که در بورس معامله میشود، سهام بورسی نامیده میشود، در حالی که سهامی که از طریق OTC معامله میشود، سهام غیر بورسی نامیده میشود.
معاملات تجاری میتواند از طریق پلتفرمهای تطبیق الکترونیکی گروه OTC Market انجام شود که عبارتند از: OTCQX; OTCQB; و بازار آزاد صورتی که با نام OTC Pink یا "Pink Sheets" نیز شناخته می شود.
گروه OTC Markets یک بازار مالی آمریکایی است که اطلاعات قیمت و نقدینگی را برای تقریباً ۱۰۰۰۰ اوراق بهادار OTC ارائه میکند. دفتر مرکزی این گروه در شهر نیویورک است. اوراق بهادار قابل معامله در OTC در سه بازار سازماندهی شدهاند تا سرمایه گذاران را از فرصت ها و خطرات آگاه کنند: OTCQX، OTCQB و Pink.
سهام Stocks
سهامی که از طریق OTC معامله میشوند، اغلب شرکتهای کوچکی هستند که با هزینه ۲۹۵۰۰۰ دلاری برای فهرست شدن در NYSE و تا ۷۵۰۰۰ دلاری در Nasdaq ممنوع هستند. برخی از شرکتهای بزرگ شناخته شده در بازارهای OTC فهرست شدهاند، مانند Allianz SE، BASF SE، Roche Holding Ag و Danone SA.
اوراق قرضه Bonds
اوراق قرضه در بورس رسمی معامله نمیشوند، اما بانکها آنها را از طریق شبکههای کارگزار-معامله به بازار عرضه میکنند و همچنین اوراق بهادار OTC محسوب میشوند.
مشتقات Derivatives
اوراق مشتقه قراردادهای خصوصی هستند که توسط یک کارگزار تنظیم میشوند و میتوانند اختیاری(options)، بارویکرد روبه جلو(forwards)، قراردادهای آتی(futures) و یا سایر قراردادهایی باشند که ارزش آنها بر اساس ارزش دارایی پایه، مانند سهام است.
رسیدهای سپرده گذاری آمریکایی ADRs
رسیدهای سپرده گذاری آمریکایی (American Depositary Receipts)، که گاهی اوقات ADS یا گواهی بانکی نامیده میشود، تعداد مشخصی از سهام یک سهام خارجی را نشان میدهد.
ارز خارجی Foreign Currency
ارزهای خارجی که در فارکس، یک صرافی خارج از بورس معامله میشوند.
ارز دیجیتال Cryptocurrency
ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت کوین و اتریوم در بازار فرابورس معامله میکنند.
گروه OTC Markets Group برخی از شناخته شده ترین شبکهها مانند بهترین بازار (OTCQX)، بازار سرمایه گذاری (OTCQB) و Pink Open Market را اداره میکند. اگرچه شبکههای OTC صرافیهای رسمی مانند NYSE نیستند، اما هنوز دارای شرایط واجد شرایط بودن هستند که توسط SEC تعیین شده است.
مدل OTCQX
در مفهوم OTCQX سهامی را که کمتر از پنج دلار به فروش میرسند، یا به عنوان سهام پنی، شرکتهای کاغذی(shell) یا شرکتهایی که در حال ورشکستگی هستند، فهرست نمیکند. OTCQX تنها ۴ درصد از کل سهام OTC معامله شده را شامل میشود و به بالاترین استانداردهای گزارش دهی و سختترین نظارت توسط SEC نیاز دارد.
این شامل شرکتهای خارجی است که در بورسهای خارجی فهرست میشوند و برخی از شرکتهای آمریکایی که قصد دارند در آینده در NYSE یا Nasdaq فهرست شوند.
مدل OTCQB
در مفهوم OTCQB اغلب "بازار مخاطرهآمیز(venture market)" با تمرکز به شرکتهای در حال توسعه نامیده میشود که باید وضعیت مالی خود را به SEC گزارش دهند و تحت نظارت قرار گیرند.
ورقهای صورتی Pink Sheets
برگههای صورتی OTC پرخطرترین سطح معاملات OTC است که نیازی به گزارش مالی یا ثبت نام در کمیسیون بورس و اوراق بهادار ندارد. برخی از شرکتهای قانونی در Pink Sheets وجود دارند، با این حال، شرکتهای کاغذی و شرکتهایی که هیچ عملیات تجاری واقعی در اینجا فهرست نشدهاند و همچنین نمیتوانند شرایط لازم برای فهرست شدن در بورس اوراق بهادار ایالات متحده مانند بورس نیویورک (NYSE) را برآورده کنند وجود دارند.
اوراق قرضه، ADRها و مشتقات در بازارهای OTC معامله میشوند، با این حال، سرمایه گذاران در هنگام سرمایه گذاری در اوراق بهادار سوداگرانه OTC با ریسک بیشتری روبرو هستند. الزامات تشکیل پرونده بین پلتفرمهای فهرست بندی متفاوت است و پیدا کردن وضعیت مالی کسب و کار ممکن است دشوار باشد. اکثر مشاوران مالی، معامله در سهام OTC را به عنوان یک تعهد سفته بازی در نظر میگیرند.
معاملات سهام در OTC، عموماً به دلیل حجم بالای معاملات خود شناخته نمیشوند. حجم کمتر سهم به این معنی است که ممکن است هنگام معامله سهام، خریدار آمادهای وجود نداشته باشد. همچنین، اسپرد(spread) بین قیمت پیشنهادی و قیمت درخواستی معمولاً بزرگتر است زیرا این سهام ممکن است در هر بازار یا دادههای اقتصادی حرکتهای نوسانی داشته باشند.
اسپرد(spread)
اختلاف بین قیمت پیشنهاد فروش و قیمت درخواست خرید در اوراق یا هر جفت ارز مورد معاملاتی را اسپرد میگویند. معمولاً وقتی نقدینگی روی یک جفت ارز معاملاتی بالاست، نرخ اسپرد شناور کاهش پیدا میکند و زمان مناسب معامله کردن فرامیرسد. هرچه تفاوت بین قیمت پیشنهاد فروش و قیمت درخواست خرید افزایش پیدا کند، اسپرد افزایش مییابد.
بازار OTC یک جایگزین برای شرکتهای کوچک یا کسانی است که نمیخواهند لیست شوند یا نمیتوانند در بورسهای استاندارد فهرست شوند. ارائه فهرست در بورس استاندارد فرآیندی پرهزینه و زمان بر است و خارج از تواناییهای مالی بسیاری از شرکتهای کوچکتر است. شرکتها همچنین ممکن است متوجه شوند که فهرست شدن در بازار OTC، دسترسی سریع به سرمایه را از طریق فروش سهام برای آنها فراهم میکند.
معایب بازار OTC
بازار OTC عموماً با شرایط گزارش دهی ملایم و شفافیت کمتر مرتبط با این اوراق، ریسکی در نظر گرفته میشود. بسیاری از سهامی که در OTC معامله میشوند، قیمت سهام پایینتری دارند و ممکن است بسیار در نوسان باشند. در حالی که برخی از سهام در بازار OTC در نهایت در بورسهای اصلی عرضه میشوند، سایر سهام OTC با شکست مواجه میشوند. مانند هر سرمایه گذاری، مهم است که تا حد امکان درباره سهام و شرکتها تحقیق کنید.
نمونه ای از بازار OTC چیست؟
بازار OTC، بازاری است که در آن اوراق بهادار مالی از طریق یک شبکه کارگزار-معامله معامله می شود، نه در بورس مالی. یک بازار OTC متمرکز نیست و بین دو طرف اتفاق میافتد، مانند معاملهای که بین دو فرد انجام میشود که سهمی از شرکتی را که در بورس فهرست نشده خرید و فروش میکنند. بازار OTC میتواند شامل هر نوع اوراق بهاداری باشد، مانند اوراق بهادار، کالاها و مشتقات.
چگونه یک سرمایه گذار اوراق بهادار را در بازار OTC خریداری میکند؟
برای خرید اوراق بهادار در بازار OTC، اوراق بهادار خاص برای خرید و میزان سرمایه گذاری را مشخص کنید. OTCQX یکی از بزرگترین و معتبرترین بازارها برای سهام OTC است. اکثر کارگزارانی که اوراق بهادار بورسی را میفروشند اوراق بهادار OTC را نیز میفروشند و این کار را میتوان به صورت الکترونیکی در بستر کارگزاری یا از طریق تلفن انجام داد.
مشتق OTC چیست؟
مشتقه OTC هر اوراق مشتقهای است که در بازار OTC معامله میشود. مشتق(Derivative)، اوراق بهادار مالی است که ارزش آن توسط یک دارایی اساسی، مانند یک سهام یا یک کالا تعیین میشود. مالک یک مشتقه مالک دارایی پایه نیست، اما در مورد برخی از مشتقهها، مانند قراردادهای آتی کالا، میتوان پس از انقضای قرارداد مشتقه، دارایی فیزیکی را تحویل گرفت. علاوه بر قراردادهای آتی، سایر مشتقهها شامل فوروارد(forwards) و سوآپ(swaps) است.
مفهوم Otcmkts چیست؟
مفهوم Otcmkts یا بازارهای OTC (بازارهای خارج از بورس)، بازارهایی هستند که در آن اوراق بهاداری که در بورسهای اصلی در بورس اوراق بهادار فرابورس ایالات متحده فهرست نشدهاند، به جای آن از طریق یک شبکه کارگزار-معامله معامله میشوند، اغلب به دلیل اینکه الزامات بازار اصلی را برآورده نمیکنند.
جمع بندي نهایی
خارج از بورس (OTC) معاملات اوراق بهادار از طریق یک شبکه کارگزار-معامله در مقایسه با بورس متمرکز مانند بورس نیویورک است. اگرچه شبکه های OTC صرافی رسمی نیستند، اما كماكان شرایط واجد شرایط بودن آنها توسط SEC تعیین شده است. سرمایه گذار میتواند سهام، اوراق قرضه، مشتقات و ارزهای خارجی را در بازار OTC معامله کند.
با سپاس
هادی بهزادی