چگونه موتورِ صنعت ورزش را روشن نگه داریم؟
در دنیایی زندگی میکنیم که وجود صنعت ورزش در آن بیش از پیش احساس میشود.
صنعت ورزش در جهان، شاهد رشد نسبتاً زیادی در زوایای گوناگون اقتصادی، تولید و مصارف کالاهای ورزشی بوده است. تا جایی که در بیشتر کشورها یک صنعت مهم به شمار میرود. شناسایی عوامل مؤثر صنعت ورزش در ایران میتواند موجب توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشور شود. در توسعه این صنعت با عوامل زیادی روبه‌رو هستیم که اگر آن را جدی بگیریم، میتواند به ترویج و شناساندن آن کمک کند.
با ما همراه باشید تا در این مقاله جنبه‌های مختلف این موضوع مهم را بررسی کنیم.
چه مفهومی صنعت ورزش را تعریف میکند؟
فعالیت ورزشی از دیرباز مورد توجه همه جوامع بوده است. اما اوایل قرن بیستم بود که ورزش‌های تیمی حرفه‌ای شروع به توسعه کردند. محبوبیت بعضی از ورزش‌ها از جمله فوتبال، هاکی، بسکتبال باعث شد توجه اقتصاددانان به این موضوع جلب شود. نقطه عطف بزرگ در صنعت ورزش در جهان، سال ۱۹۶۰ رخ داد. زمانی که قراردادهای تلویزیونی سودآور باعث افزایش درآمد تیم‌ها شد. علاقه اقتصاددانان به ورزش تا دهه ۱۹۹۰ به طور جدی آغاز نشد.
صنعت ورزش به صنعتی گفته میشود که درآن افراد، فعالیت‌ها، کسب‌وکارها، و سازمان‌ها در تولید، تسهیل و ترویج موضوعات مرتبط با ورزش مشارکت دارند. عمده‌ترین صنایع مرتبط با ورزش لیگ‌های حرفه‌ای هستند. به عنوان مثال، لیگ‌های بزرگ ورزشی آمریکا در ۵ لیگ اول این لیست قرار دارند که دارای حامیان بزرگ مالی هستند.
سهم صنعت ورزش در ایران چه قدر است؟
امروزه با فراگیر شدن ورزش و اهمیت آن در موضوعات بین‌المللی، این صنعت مورد توجه دولت‌ها قرار گرفته است. ابزارهای رسانه‌ای مانند تلویزیون و مطبوعات به محکم شدن نظام اقتصادی این صنعت کمک کرده است. علاوه بر آن رابطه دو جانبه رسانه و این صنعت تا حدی روی افزایش فرهنگ ورزش تأثیر میگذارد.
با نگاهی دقیق‌تر متوجه میشویم باشگاه‌های حرفه‌ای ورزشی قلب تپنده صنعت ورزش به شمار میروند. در واقع این باشگاه‌ها بنگاه‌های اقتصادی این صنعت هستند. حمایت دولت در جوامع پیشرفته، ورزش حرفه‌ای را به یک صنعت تبدیل کرده است.
یکی از عوامل رشد چشمگیر این موضوع، ساخت اماکن و فضاهای ورزشی است.صنعت ورزش در ایران تحت تأثیر حمایت ورزشی توسط دولت و منابع مالی دولت است. اما به دلیل کندی رشد سرمایه‌گذاری دولت در ورزش، این میزان از حمایت کافی برخوردار نیست. به این دلیل که بیش از ۹۰% باشگاه‌ها دولتی بوده و از بودجه عمومی تغذیه میکنند. همین مالکیت دولتی سدی برای درآمدزایی است.
از آنجا که اقتصاد ایران دولتی است، به طبع درونگرا و انحصاری عمل‌میکند، برای مقایسه این صنعت باید به گردش مالی و اعداد و ارقام بسنده کرد!
ارزش صنعت ورزش در مقیاس جهانی چه قدر است؟
میشود گفت صنعت ورزش در جهان تا ۶۲۰ میلیارد دلار ارزش دارد. یعنی با رشدی سریعتر از تولید ناخالص داخلی جهان! بر اساس مطالعات اخیر بر روی تیم‌های ورزشی، لیگ‌ها و فدراسیون‌ها، این صنعت چیزی بین ۳۵۰ تا ۴۵۰ میلیارد یورو چیزی حدود ۴۸۰ تا ۶۲۰ میلیارد دلار ارزش دارد.
این ارزش شامل اهمیت زیرساخت، کالاهای ورزشی، محصولات دارای مجوز و رویدادهای ورزشی زنده میشود. در سال ۲۰۲۰ بازار جهانی ورزش نزدیک به ۳۸۸.۳ میلیارد دلار رسید. انتظار میرود این بازار تا سال ۲۰۲۵ به ۵۹۹.۹ میلیارد دلار و در سال ۲۰۳۰ به ۸۲۶ میلیارد دلار برسد.
اجزای صنعت ورزش در جهان به چند دسته تقسیم میشوند؟
با نگاهی کلی، خروجی این صنعت به سه بخش: عملکرد ورزشی، تولیدات ورزشی، و توسعه ورزشی در صنعت ورزش تقسیم میشود. " صنعت ورزش درایران میتواند با برنامه کاربردی دولت برای توسعه شور و نشاط، فرصتی را فراهم کند تا مردم و بانوان به ورزش اشتیاق و علاقه نشان دهند."
بخش اقتصادی صنعت ورزش شاه کلیدی است که به بخش‌های زیادی از جمله فرهنگ ورزش، عوامل زیرساختی، و تجارت معطوف میشود. همه این بخش‌ها از مزایای بیشماری بهره‌منداند. از نقش رسانه در سواد ورزشی تا آموزش و پرورش و آموزش عالی. و عواملی مانند:
· گسترش سالنهای ورزشی
· توسعه فضاهای ورزشی در مناطق محروم
· فراهم‌سازی امکانات و شرایط ورزشی
· افزایش سرانه فضای ورزشی
همچنین پس از آن میتوان به نکات بالقوه‌ای مانند ایجاد کسب‌وکار جدید در ورزش و افزایش تولید و صادرات کالاهای ورزشی پرداخت. برای برآورده شدن تمامی این هدف‌ها به افزایش سرانه ورزشی نیاز داریم تا بتوانیم صنعت ورزش را در بروز خلاقیت افراد همسو کنیم.
درحال حاضر صنعت ورزش در جهان به طور مستقیم و غیر‌مستقیم در توسعه کشورها نقش دارد. با وارد کردن بخش خصوصی به این صنعت و کاهش نقش مستقیم دولت در این فعالیت‌ها میشود با جذب سرمایه از طریق حامیان مالی، بخش اقتصادی صنعت ورزش در ایران را گسترش داد.
چه ارتباطی بین نقش عدالت و صنعت ورزش در ایران وجود دارد؟
از نقش مؤثر عدالت نمیتوان در این صنعت چشم‌پوشی کرد. نقشی که بالاتر از مادیات و دیگر امکانات پررنگ دیده میشود. ایجاد شفاف‌سازی در بخش‌های مالی و توزیع عادلانه میتواند پیکره اقتصادی ورزش را تقویت کند. و از آنجایی که فساد و شفافیت رابطه عکس دارند، میتوان در همه حوزه‌های ورزشی توسعه‌ی عادلانه پیدا کرد و با شفاف و سالم‌سازی در حوزه‌های پولی، در توسعه اقتصاد ورزش برای کشور در حال توسعه موفق عمل کنیم.
چرا به رویدادهای بین المللی در صنعت ورزش نیازمندیم؟
کشورهای دنیا با توجه به توانایی‌های خود سعی بر کسب میزبانی و دیده شدن دارند. از آنجایی که در طول سال سعی میکنند از تمای ظرفیت‌ها بهره ببرند، ویژگی‌های گردشگری، اجتماعی و فرهنگی کشورشان را نشان داده و پویاتر عمل میکنند.
میزبانی و رویدادهای بین المللی برای هر کشوری نشان دهنده قدرت نظامی، سیاسی، اقتصادی است تا بتواند وجه مثبتی از خود در جهان و منطقه نشان دهد. جذب توریسم ورزشی از نکات مثبت این موضوع است که خود به کارآفرینی، درآمدزایی بیشتر و رونق بازار منجر میشود.
داشتن نگرش مثبت در جوامع پیشرفته نسبت به ورزش خواه ناخواه سرمایه‌گذاری در ورزش را بهتر میکند. همین امر باعث افزایش سطح سلامت و بهره‌وری میشود. پس اگر نگرش مردم نسبت به ورزش را تغییر دهیم و به سطحی برسانیم که افراد برای ارتقاء سلامت تلاش کنند، و از طرفی قوانین، در جهت حضور بانوان، امکانات و تجهیزات، دست و پاگیر نباشد میتوان به بهتر شدن صنعت ورزش در ایران چشم امید داشت.
چه زیرساخت‌های مهمی دخیل هستند؟
تعاونی‌های ورزشی و پژوهشکده‌های تربیت‌بدنی، بخش‌های مهمی هستند که بین علم و عمل در صنعت ورزش ارتباط برقرار میکنند. بخش تعاون با موقعیت کنونی و برخورداری از زیرساخت‌های توسعه‌ای در موقعیت خوبی برای جذب و هدایت فعالیت‌های کارآفرینانه است.
مشارکت افراد در تشکل‌های تعاونی و جذب سرمایه‌های اندک، راهکاری پایدار برای اشتغال و تولید در جامعه است. با ارتباط نزدیک دانشگاه‌ها با بخش‌های اجرایی و اقتصادی، مهم‌ترین مانع درونی برای عدم اشتغال‌زایی فارغ‌التحصیلان تربیت بدنی حل خواهد شد.
پس شاید بتوان گفت "اگر توافقی چندمنظوره و مشترک المنافع با دانشگاه و جامعه برقرار شود، توسعه اقتصادی و اجتماعی به روشن شدن چلچراغ صنعت ورزش کمک شایانی خواهد کرد."
ایجاد بخش‌های مختلف با صنعت در تمام صنایع حتی در حوزه ورزش امری مهم در توسعه است.
در پایان...
با شناسایی نقاط قوت و ضعف در صنعت ورزش میتوان تصویری کلی برای بهبود این صنعت به دست آورد.
در گام اول با افزایش آموزش در زمینه اقتصاد ورزش، میتوان حجمِ توسعه صنعت ورزش در ایران را رونق بخشید. مشارکت‌های جمعی مردم و روی آوردن آنها به سبک زندگی پایاپای با ورزش، سواد ورزشی و فرهنگی آنان را افزایش میدهد. صنعت ورزش در جهان یکی از هسته‌های اصلی اقتصادی در راه‌اندازی چرخ تولید و مصرف کالاها و خدمات ورزشی است که در جوامع مختلف نقشی تأثیرگذار ایفا میکند و توجه بیشتر به این امر، معامله‌ای برد برد برای همه خواهد بود.
با ما نقطه نظرات خود را در این موضوع به اشتراک بگذارید تا تجربه‌های بیشتری کسب کنیم...
