یکی از المان‌های مهم دیگر ساختمان، سقف سازه می‌باشد که وظیفه حفاظت در برابر باد، برف، باران و... را برعهده دارد. سقف در سازه موجب استحکام ساختمان می‌شود و انواع مختلفی دارد بستگی به نوع سازه که آیا بتنی است یا فولادی، و درنظرگرفتن المان‌های دیگر اینکه چه نوع سقفی باتوجه‌به نوع سازه، اقتصادی‌تر می‌باشد را می‌توانیم انتخاب کنیم. هم اکنون در این مقاله به انواع مختلف سقف‌ها در ساختمان می‌پردازیم.
1-سقف طاق ضربی
سقف طاق ضربی یکی از قدیمی‌ترین نوع سقف‌ها می‌باشد که در حال حاضر نوعی سقف است که تقریباً منسوخ شده است ولی به دلیل اینکه سازه‌هایی با این نوع از سقف وجود دارد که آشنایی با آن خالی از لطف نیست. این نوع سقف از آجرهایی با قوس برای انتقال بار به تیرها استفاده می‌شود ولی به دلیل بار سنگین و نداشتن یکپارچگی سقف و ایمنی کم به هنگام زلزله، سازه دچار ریزش سقف می‌شود.
2-سقف دال تخت
در این نوع سقف، از تیر استفاده نمی‌شود و سقف مستقیماً به ستون و دیوار برشی متصل می‌شود. قسمت سرستون به دلیل جبران ضعف برش پانچینگ در این نوع سقف به صورت کتیبه اجرا می‌شود.
3-سقف تیر دال
سقف تیر دال بر عکس دال تخت از تیر استفاده می‌کنیم و بار سازه از سقف به تیر و سپس به ستون و پس از آن به فونداسیون سازه انتقال می‌یابد. استفاده از تیرها موجب ایجاد آویزها شده و باید از سقف کاذب استفاده شود که این یکی از معایب سقف تیر دال محسوب می‌شود و مقاومت در برابر آتش سوزی و استفاده در دهانه‌های بلند از مزایای آن است.
4- سقف وافل
سقف وافل یکی از سقف‌های ارزان و مستحکم سازه محسوب می‌شود که از قالب‌هایی تشکیل شده که مطابق ضوابط اجرایی میان آنها آرماتورهایی قرار می‌گیرد که پس از آن با استفاده از بتن‌آرمه، سقف به صورت مشبک می‌شود که می‌تواند به صورت یک‌طرفه یا دوطرفه اجرا می‌شود.
در وافل یک‌طرفه، قالب‌ها به صورت مستطیلی قرار می‌گیرند؛ ولی در سقف وافل دوطرفه قالب‌ها به‌صورت مربعی‌شکل هستند که در واقع در دو جهت x,y می‌توان مشاهده کرد.
سقف وافل در سقف‌های شیب‌دار نمی‌توان استفاده کرد و این یکی از معایب آن است البته باتوجه‌به سرعت انجام آن در پروژه و اقتصادی‌بودن این نوع سقف می‌توان گفت از مزایای کاربردی برخوردار است.
5- سقف تیرچه بلوک
سقف تیرچه‌بلوک از سرعت بالای اجرایی برخوردار است و متشکل از ترکیب یکپارچه‌ای از تیرچه‌های با فواصل منظم که 50 سانتی متر است و یک دال فوقانی است که برای باربری در یک راستا طراحی شده است و فاصلة آزاد بین تیرچه‌ها نباید بیشتر از 750 میلی متر باشد. بین فضای خالی میان تیرچه‌ها از بلوک‌های سفالی یا بتنی و یا از پلی استایرن (یونولیت سقفی) با توجه به سازه استفاده می‌کنند. به طور هم‌زمان می‌توان چند سقف را هم‌زمان اجرا کرد و از مزایای این نوع سقف محسوب می‌شود.
6 - سقف تیرچه کرومیت
این نوع سقف مشابه تیرچه‌بلوک است با این تفاوت که در قسمت زیرین تیرچه از تسمه‌های فولادی، در قسمت میانی از میزگردهای زیگزاگی و در قسمت فوقانی از یک نبشی استفاده شده است و در قسمت انتهایی تیرچه کرومیت برای تقویت برش تیرچه از ورق فولادی استفاده می‌شود.
7 - سقف کامپوزیت
این نوع سقف از رایج‌ترین نوع سقف‌ها می‌باشد که نام دیگر آن سقف مختلط می‌باشد. این نوع سقف در سازه‌های فلزی اجرا می‌شود و برای کنترل یکپارچگی در این نوع سقف از برش گیر که می‌تواند نبشی، گل‌میخ و یا ناودانی باشد. در سقف کامپوزیت از تیرهای لانه‌زنبوری بافاصله حدود 1 متر استفاده می‌کنند که روی قسمت فوقانی آن برش گیر قرار می‌گیرد و سپس یک شبکه متعامد متشکل شده از میلگرد اجرا می‌شود. اگر که دهانه سقف بیش از 3 متر باشد باید در وسط دهانه یک شمع قرار دهیم و اگر بالای 6 متر باشد از دو شمع استفاده می‌کنیم.
8 -سقف عرشه فولادی
سقف عرشه فولادی یک نوع سقف سبک و بادوام و در اجرا از سرعت بالایی برخوردار است و متشکل از ورق‌های گالوانیزه ذوزنقه ایی، گل‌میخ، فلاشینگ، میلگرد و بتن می‌باشد. اجرای این نوع سقف به مهارت بالایی نیاز دارد؛ زیرا سقف ممکن است دچار شکم شود وبرای کنترل لرزش سقف می‌توان از شمع استفاده کرد. در سقف عرشه فولادی فاصله تیرچه‌ها 2.5 الی 3 متر می‌باشد.
9 -سقف کاذب
سقف کاذب در واقع سقف ساختگی می‌باشد که در زیر سقف اصلی قرار می‌گیرد و با اسکلت فلزی در جای خود ثابت می‌شود و هدف از استفاده آن زیبایی و جذابیت سقف است و می‌توان گفت یک نوع سقف ثانویه است که به نورپردازی و عایق‌بندی کمک می‌کند و در دید بصری موجب ارتفاع کمتر سقف می‌شود و انواع مختلفی دارد مانند: سقف کناف، PVC، رابیتس. از مزایای آن به عایق بودن، سبک بودن، نصب آسان اشاره کرد و از معایب آن طول عمر کم این نوع سقف را می‌توان بیان کرد.
10 -سقف یوبوت
این نوع سقف از قالب‌های پلاستیکی (پلی پرو پیلین)، بتن، میلگرد استفاده می‌شود و پس از بتن‌ریزی از زیر سقف قالب‌ها جدا می‌شوند. این نوع سقف در کشور ایتالیا برای اولین‌بار ابداع شد و به دلیل مزایای بالای آن از این نوع سقف استقبال شد. در اجرا هزینه سقف یوبوت زیاد است؛ ولی به دلیل اینکه موجب کوچک‌شدگی مقطع ستون‌ها می‌شود موجب کاهش هزینه اسکلت سازه می‌شود و چون تیرهای آویز حذف می‌شود برای اجرای تأسیسات هزینه کمتر و راحت‌تر می‌باشد.
سخن آخر :
سقف ها انواع مختلفی دارند و هرکدام دارای مزایا و معایب مختلفی هستند و باید با توجه به نوع پروژه ، بودجه پروژه و حتی نحوه اجرای پروژه ، محل پروژه وعوامل دیگر سقف مورد تایید را انتخاب کنیم.
سقف ساختمان یکی از مهمترین المان های سازه می باشد زیرا باید آنقدر مقاوم و در حین حال سبک باشد تا بتواند وزن را متحمل شوند و حتی نیروها و فشاری که تحمل می کنند را به تیرها منتقل کنند. و همچنین چون یکی از المان های خارجی سازه محسوب می شوند باید در برابر عوامل خارجی مانند آتش سوزی، ضربات خارجی و... مقاوم و مستحکم باشند.
