محمدرضا حقیری | Muhammadreza Haghiri
محمدرضا حقیری | Muhammadreza Haghiri
خواندن ۴ دقیقه·۵ سال پیش

ویروس های کامپیوتری و روش کار آنها

مسلما خیلی پیش اومده که شما دیدین کامپیوترتون کند شده. بعضی فایلا پاک شدن، بعضی فایلا درست کار نمی‌کنن. خیلی وقتها این رو میندازیم گردن قدیمی بودن سخت افزار یا سیستم عامل. اما وقتی همه چیز خوب و به روزه، چرا باید این مشکل پیش بیاد؟

معمولا اینجور مواقع میگیم «سیستم ویروسی شده». البته ما هر نوع آلودگی به بدافزار رو به ویروسی شدن میشناسیم، که این غلطه. تو این ویرگول صرفا قصد دارم بگم به چه بدافزاری باید گفت «ویروس» و طرز کار ویروس ها رو هم با هم بررسی می‌کنیم :)

ویروس چیه؟

احتمالا از علوم دوره راهنمایی یا زیست دوران دبیرستان به یاد دارید که ویروسها، موجودات میکروسکوپی‌ای هستن که رفتار موجودات زنده رو از خودشون نشون نمیدن تا یه میزبان پیدا کنن. وقتی که یه میزبان پیدا کنند، شروع میکنن به تکثیر شدن و تکثیر شدنشون هم مساویه با درست کار نکردن بعضی قسمتای بدن.

حالا میتونیم این تعریف رو به ویروس های کامپیوتری هم تعمیم بدیم. ویروسهای کامپیوتری هم نرم افزارهایی هستن که حتما یک میزبان درست و حسابی نیاز دارن تا تکثیر بشن. در نقاط مختلف و رندم کامپیوتر. گاهی همین فرایند تکثیر (بخاطر درگیر کردن هارد دیسک و رم) میتونه به شدت کامپیوتر شما رو کند کنه. گاهی ویروس همون موقع که داره تکثیر میشه، یه سری فایلها رو پاک میکنه و ... .

ویروس های کامپیوتری چطور ساخته شدن؟

در سال ۱۹۷۱ میلادی، شخصی به نام «باب توماس» به دنبال این بود که برنامه ای بنویسه که خودش رو بتونه تکثیر کنه. بعد از این این که این برنامه رو نوشت، اسمش رو Creeper گذاشت. از اون موقع تا الان، مکانیزم «خود تکثیری» در ویروس‌های کامپیوتری از شاخص ترین ساختارهاست. اگر در موردش اطلاعاتی نیاز دارید میتونید صفحه ویکی‌پدیا رو مطالعه کنید :

https://en.wikipedia.org/wiki/Creeper_(program)

کدوم سیستم ها هدف ویروس ها هستن؟

تقریبا همه سیستم ها میتونن هدف ویروسهای کامپیوتری (و سایر انواع بدافزار) قرار بگیرن. یک نمونه مشهورش که تاسیسات هسته‌ای کشور خودمون رو درگیر کرد، استاکس نت بود که ظاهرا از طریق ایمیل زدن به اپراتورها و ... منتقل شده بود. این ویروس، علاوه بر این که میتونه خودش رو در شبکه تکثیر کنه و کامپیوتر های بیشتری رو آلوده کنه؛ قادر بوده که فایلهای خاصی بسازه و کلید های خاصی در رجیستری هم نصب کنه.

پنج قربانی بزرگ استاکس‌نت
پنج قربانی بزرگ استاکس‌نت

اما به طور کلی، ویروس ها میتونن این سیستم ها رو هدف بگیرن :

  • کاربر خونگی به قصد دزدیدن اطلاعات شخصی (و بعد استفاده برای اخاذی و جعل هویت و ...)
  • کاربر سازمانی به قصد تخریب وجهه اون سازمان، دزدیدن اطلاعات تجاری و اداری و ...
  • دولتها و یا نهادهای دولتی کشورهای مختلف
  • سرویس های خدمات دهنده اینترنت
  • و ...

و اما ...

ویروس‌ها برای اجرا به چی نیاز دارن؟

مهم‌ترین مساله اینجاست که ویروسهای کامپیوتری (و نه همه بدافزارها) به چیزی به نام سطح دسترسی نیاز دارند که بهشون اجازه بده که بتونن خودشون رو اجرا و کپی کنن. سطوح دسترسی در سیستم عامل ویندوز معمولا خیلی دست و دل‌بازانه تعیین شدن (و بعضا خودمون با از کار انداختن فایروال و UAC در ویندوز بهش دامن میزنیم!) و همین باعث میشه که ویندوز، میزبان خوبی برای ویروس ها باشه و سیستم های یونیکسی، مثل لینوکس و مک و BSD و ... نه.

در مورد سطوح دسترسی میتونید اینجا مطالعه کنید :

https://wiki.ubuntu.ir/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7

البته این به این معنا نیست که این سیستم ها به بدافزار آلوده نمیشن، یا باگ امنیتی ندارند. بهرحال همیشه باید احتیاط کرد و مراقبت کرد تا این اتفاقات برامون نیفته.

چطوری از ویروسی شدن سیستم جلوگیری کنیم؟

  • همیشه از آخرین آپدیتهای امنیتی ویندوز استفاده کنید.
  • همیشه از منابع قابل اعتماد فیلم، بازی، عکس، نرم افزار و ... دانلود کنید.
  • فایل پیوست ایمیل های ناشناس رو دانلود نکنید. اگر هم کردید، تا وقتی با نرم افزار آنتی‌ویروس اسکن نکردید و مطمئن نشدید، باز یا اجراش نکنید.
  • اجازه ندید سایرین فلش مموری،سی‌دی، هارد اکسترنال، فلاپی و ... رو به کامپیوترتون وارد کنن. در صورت ورود یا اتصال هم، تا وقتی اسکن نکردید اجازه ندید فایلی رو باز یا اجرا کنند.
  • در صورت استفاده از آنتی‌ویروس هم تا حد امکان، سعی کنید که اون رو به روز نگه دارید.

با رعایت این نکات ساده، شما میتونید خودتون رو تا حد امکان از حملات سایبری یا اپیدمی های جهانی دور نگه دارید!

ویروس چطور ساخته میشه؟

از اونجایی که مطمئن نیستم ویرگول چطور ممکنه با یک مطلبی که درش «ساخت ویروس» آموزش داده شده برخورد کنه، فعلا نمینویسم. امیدوارم که خود ویرگول ببینه این رو و اوکی بده تا در مطالب بعدی در موردش بنویسم. به شرطی که شمای خواننده هم قول بدی استفاده جدی‌ای ازش نکنی :)

امیدوارم که مطلب به دردتون خورده باشه، مدت زیادی بود میخواستم مطلب اینچنینی بنویسم اما فرصت نمیشد. بالاخره تونستم و از این بابت هم خوشحالم.



امنیت اطلاعاتمهندسی کامپیوترویروسبدافزار
مهندس سخت افزاری که آهنگسازی میکنه و عاشق ادبیاته :) وبگاه شخصی : haghiri75.com
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید